Opmerkingen van voorzitter Tusk tijdens de persconferentie van de top van Valletta over migratie

Goedemiddag. We hebben hier in Valletta twee dagen openhartig en efficiënt gedebatteerd over het belangrijke thema migratie. Ik wil graag alle aanwezigen bedanken voor hun vastberadenheid om het migratievraagstuk samen aan te pakken. Om de kansen die migratie biedt te grijpen, maar ook om de uitdagingen die het met zich meebrengt het hoofd te kunnen bieden, moeten wij samenwerken. Niemand van ons kan het verschijnsel alleen aan. Daarom was het belangrijk om deze dialoog te voeren.

We hebben een cruciale stap gezet in de richting van nauwere samenwerking. We hebben een politieke verklaring en een Valletta-actieplan aangenomen. Nu is het zaak met de uitvoering te beginnen, in een geest van partnerschap en solidariteit.

De onderdelen van het actieplan zijn bedoeld om:

• - 

  één: de diepere oorzaken van migratie aan te pakken;
• - 

  twee: de samenwerking rond legale migratie en mobiliteit te versterken;
• - 

  drie: de bescherming van ontheemden te verbeteren;
• - 

  vier: migrantensmokkel en mensenhandel te voorkomen en te bestrijden; en
• - 

  vijf: vorderingen te maken met de terugkeer van personen die niet gerechtigd zijn om in Europa te blijven.

Dat zijn de doelen. Even belangrijk, of zelfs belangrijker, is dat we overeenstemming hebben bereikt over een lange lijst van concrete maatregelen die voor het einde van 2016 moeten worden uitgevoerd. Ik noem een paar voorbeelden:

• - 

  We zullen projecten opstarten ter verbetering van de kansen op werkgelegenheid in de regio's van oorsprong en doorreis van migranten in Oost-, Noord- en West-Afrika.
• - 

  We zullen het aantal studiebeurzen voor studenten en onderzoekers in het kader van het Erasmus+-programma verdubbelen.
• - 

  We zullen uiterlijk medio 2016 programma's voor regionale ontwikkeling en bescherming opzetten in de Hoorn van Afrika en Noord-Afrika.
• - 

  We zullen in Niger een gezamenlijk onderzoeksteam tegen migrantensmokkel en mensenhandel opzetten bij wijze van proefproject; als dat goed uitpakt, kan het ook in andere landen of regio's worden gebruikt.
• - 

  We zullen de terugkeer van migranten, bij voorkeur op vrijwillige basis, vergemakkelijken door middel van een aantal concrete maatregelen; zo zullen Afrikaanse migratieambtenaren naar Europa reizen om de nationaliteit van irreguliere migranten te helpen verifiëren en vaststellen.

En om de toepassing van onze afspraken te bevorderen, hebben we het EU-trustfonds opgezet, waarbij is voorzien in een minimale begroting van € 1,8 miljard. Dit komt boven op de ontwikkelingshulp die de EU en de lidstaten uittrekken voor Afrikaanse landen, goed voor € 20 miljard per jaar.

Wij beseffen ten volle dat wij de situatie niet van vandaag op morgen kunnen verbeteren. Maar we zijn vastbesloten mensen alternatieven te bieden, zodat ze hun leven niet in de waagschaal hoeven te leggen.

Tot slot wil ik nogmaals alle collega's bedanken voor hun constructieve houding voor en tijdens de top. En dank aan premier Muscat voor de organisatie hier op Malta. Ik dank u.