Top van Valletta over migratie 2015 - achtergrondinformatie over het EU-optreden

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op woensdag 11 november 2015.

Het aantal migranten dat in Europa aankomt is ongezien, en deze toegenomen stroom zal waarschijnlijk aanhouden. De EU neemt, samen met de lidstaten, een breed scala aan maatregelen om de problemen aan te pakken en een effectief, humanitair en veilig Europees migratiebeleid te verwezenlijken. Het beheren van de migratiestromen is een gedeelde verantwoordelijkheid en heeft ook een aanzienlijk effect op de landen van herkomst en doorreis.

Samenwerking EU‑Afrika

Sedert 2005 is de totaalaanpak van migratie en mobiliteit (TAMM) het kader voor de betrekkingen van de EU met derde landen op de gebieden migratie en asiel. De totaalaanpak is in mei 2012 geactualiseerd en vormt een aanvulling op het EU‑beleid voor buitenlandse zaken en ontwikkelingssamenwerking. Er bestaan op basis van de TAMM verscheidene processen van samenwerking tussen de EU en Afrikaanse landen op allerlei niveaus:

  • - 
    continentaal
  • - 
    regionaal (proces van Rabat, proces van Khartoem)
  • - 
    bilateraal (middels mobiliteitspartnerschappen en andere instrumenten)
  • - 
    Totaalaanpak van migratie en mobiliteit

    ×

    Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

De Top van Valletta over migratie is onderdeel van deze inspanning en brengt de EU en Afrikaanse landen samen om in een geest van partnerschap te werken aan gezamenlijke oplossingen voor gemeenschappelijke problemen. De bedoeling van de Top is voort te bouwen op bestaande activiteiten en kaders voor samenwerking, met aandacht voor vijf specifieke gebieden.

Aanpakken van de diepere oorzaken van migratie

Migranten verlaten hun land om een aantal redenen, waaronder conflicten, politieke en economische instabiliteit, schendingen van de mensenrechten en armoede. Om de migratiestromen te beperken, helpt de EU bij de totstandbrenging van vrede, stabiliteit en economische ontwikkeling.

De EU zet diplomatieke activiteit op en beoogt regionale en internationale inspanningen op gang te brengen om werk te maken van door onderhandelingen tot stand gekomen oplossingen voor bestaande conflicten. Tevens steunt de EU andere partners, zoals de Verenigde Naties, in hun bemiddelingsinspanningen. Parallel daaraan vervult de EU ook, via haar missies in het kader van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB), een leidende rol bij vredeshandhaving, conflictpreventie en versterking van de internationale veiligheid.

Belangrijke cijfers - hulp

EU-begroting voor externe samenwerking 2014‑2020:

  • - 
    € 96,8 miljard
  • - 
    € 344 miljoen voor migratie

EU‑steun om Afrika te helpen de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling te halen (2000‑2015):

  • - 
    9,4 miljoen mensen ingeschreven in het basisonderwijs
  • - 
    5,4 miljoen geboortes met de hulp van geschoold personeel in de gezondheidszorg
  • - 
    41 miljoen mensen aangesloten op beter drinkwater

Ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp van de EU spelen een belangrijke rol in het aanpakken van de mondiale problemen en oorzaken van migratie. Ze helpen de mensen daar waar ze zich bevinden, verlichten het lijden en verbeteren hun leefomstandigheden, en verminderen zodoende de prikkels om gevaarlijke reizen over land en zee te ondernemen. De EU financiert projecten in veel van de landen van herkomst en van doorreis van migranten.

Op 26 mei 2015 herhaalde de Raad dat er nog meer moet worden gewerkt rond de verbanden tussen migratie en ontwikkeling en nodigde hij de Europese Commissie en de EDEO uit werk te maken van concrete maatregelen.

In oktober hebben de EU‑ministers afgesproken de ontwikkelingssamenwerking met derde landen te versterken als een manier om de gemeenschappelijke uitdagingen waarmee Europa en zijn partnerlanden nu geconfronteerd worden, aan te pakken.

De Europese Commissie werkt momenteel aan ontwikkelingsacties voor de uitvoering van het deel van de Europese migratieagenda dat betrekking heeft op de aanpak van de externe dimensie van de crisis. Onderdeel van dit proces zijn het instellen van een EU-noodtrustfonds voor stabiliteit en het aanpakken van de diepere oorzaken van irreguliere migratie en ontheemding in Afrika. Met dit fonds kunnen projecten worden gefinancierd die gericht zijn op het scheppen van werkgelegenheidskansen en het ondersteunen van basisvoorzieningen voor de lokale bevolking.

Instellen en organiseren van legale migratiekanalen

Praktische instrumenten

Het immigratieportaal van de EU, dat in november 2011 in gebruik is genomen, geeft informatie aan vreemdelingen die belangstelling hebben om naar de EU te verhuizen.

De EU streeft ernaar het beheer van legale migratiestromen te verbeteren met als doel het positief effect ervan op de ontwikkeling, zowel van de Afrikaanse partnerlanden als in de lidstaten van de EU, te maximaliseren.

Er bestaan reeds een aantal initiatieven op het gebied van arbeidsmigratie, en wel:

Er zijn ook debatten gaande over een nieuwe verordening inzake de toegang van onderdanen van derde landen met het oog op onderzoek en studies.

Betere bescherming van migranten en asielzoekers

Belangrijke feiten

Begroting 2015:

  • - 
    € 38 miljoen voor Triton
  • - 
    € 18 miljoen voor Poseidon Sea

In 2016 zal de Commissie Frontex € 45 miljoen extra verstrekken voor de twee operaties.

De EU heeft haar inspanningen om levens te redden en dodelijke slachtoffers op zee te voorkomen, geïntensiveerd. Met dat doel heeft de EU twee maritieme operaties opgezet, die door Frontex worden gecoördineerd:

  • - 
    Operatie Triton: sedert 2014 actief in het centrale deel van de Middellandse Zee
  • - 
    Operatie Poseidon: sedert 2006 actief in het oostelijke deel van de Middellandse Zee

De EU heeft de capaciteiten en middelen voor deze operaties voor 2015 en 2016 verdrievoudigd. Bovendien is het geografische gebied van Triton uitgebreid naar het zuiden, tot aan de Maltese opsporings- en reddingsgrenzen.

Om verdere slachtoffers te voorkomen moet ook hulp worden geboden aan de eerste landen van asiel en aan andere landen in de regio. Deze samenwerking verloopt via regionale ontwikkelings- en beschermingsprogramma's van de EU. Deze programma's moeten de capaciteiten van niet-EU-landen in de gebieden waar veel vluchtelingen vandaan komen of waar zij doorheen reizen, verbeteren.

Er zijn regionale ontwikkelings- en beschermingsprogramma's opgezet in Noord‑Afrika, de Hoorn van Afrika en het Midden‑Oosten.

Belangrijke cijfers - asiel:

In 2014:

  • - 
    hebben 662 680 personen om internationale bescherming verzocht
  • - 
    zijn er 387 805 beslissingen gegeven
  • - 
    was 47% van de beslissingen positief
  • - 
    Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken

    ×

    Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

Ook staat de EU klaar om te voldoen aan haar internationale verplichtingen inzake de opvang van vluchtelingen en asielzoekers. De lidstaten werken sedert 1999 aan een gemeenschappelijk Europees asielstelsel dat eerlijkere en snellere beslissingen inzake asiel oplevert.

Naar aanleiding van de recente toename van het aantal vluchtelingen heeft de Raad in juli 2015 ingestemd met de hervestiging van 22 504 personen die internationale bescherming nodig hebben, op verzoek van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR). Dit aantal komt bovenop de inspanningen die de lidstaten nu leveren en op de afspraak om 160 000 personen die internationale bescherming nodig hebben, te herplaatsen vanuit Italië en Griekenland naar andere lidstaten.

Bestrijding van uitbuiting en smokkel van migranten

Naast het voorkómen van verdere dodelijke slachtoffers, richt de EU haar pijlen op de criminele netwerken die kwetsbare migranten uitbuiten. Om het werk ter plekke te versterken, zijn er twee actieve GVDB-missies die de migrantensmokkel ter zee en te land moeten bestrijden.

In mei 2015 heeft de Raad besloten tot een militaire operatie van de EU, EU NAVFOR Med Operation Sophia, die het bedrijfsmodel van mensensmokkelaars en -handelaars in het zuidelijke deel van het centrale Middellandse Zeegebied moet ontwrichten. De eerste fase van de operatie behelsde voornamelijk toezicht op en analyse van netwerken van mensen­smokkel en ‑handel. De tweede fase is ingegaan op 7 oktober 2015 en houdt in dat aan boord gaan, doorzoeken, in beslag nemen en afleiden van verdachte vaartuigen op volle zee mogelijk is, binnen het kader van het internationaal recht.

Ook in mei 2015 heeft de Raad besloten de civiele missie EUCAP Sahel Niger te versterken. De EU zal de Nigerese autoriteiten steun bieden bij het voorkomen van irreguliere migratie en bij het bestrijden van daarmee verband houdende misdaden. Op 5 oktober 2015 heeft de Raad het budget van deze missie verhoogd van €9,8 miljoen tot € 18,4 miljoen voor één jaar.

Naar aanleiding van de buitengewone bijeenkomst van de Europese Raad in april 2015 heeft de Commissie in mei 2015 een actieplan tegen migrantensmokkel (2015‑2020) aangenomen. Het plan beoogt een krachtigere politiële en justitiële respons en een betere samenwerking met derde landen door middel van een reeks specifieke acties.

Ook heeft de EU beslissende stappen genomen op het gebied van mensenhandel. Het optreden van de EU is gericht op bescherming van en bijstand aan slachtoffers, op meer preventie, meer vervolging van mensenhandelaars en op intensivering van de samenwerking met derde landen.

Betere bestrijding van migrantensmokkel is ook onderdeel van bilaterale mobiliteitspartnerschappen door capaciteitsopbouw, gezamenlijke operationele maatregelen, verbetering van grensbewaking en grensbeheer en grensoverschrijdende samenwerking.

Verbetering van de samenwerking inzake terugkeer en overname

Belangrijke cijfers

In 2014:

  • - 
    kregen 252 003 onderdanen van derde landen de verplichting opgelegd de EU te verlaten
  • - 
    werden 161 309 onderdanen van derde landen daadwerkelijk teruggebracht
  • - 
    ging 40% vrijwillig en 43% gedwongen terug
  • - 
    Jaarlijkse risicoanalyse van Frontex - 2015

    ×

    Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

Een doeltreffend en humaan terugkeerbeleid is niet in tegenspraak met een meer open migratiebeleid. Ervoor zorgen dat irreguliere migranten terugkeren is essentieel om de geloofwaardigheid van het EU‑beleid op het gebied van internationale bescherming en legale migratie te doen toenemen.

Daarom werkt de EU zeer actief samen met de landen van herkomst van irreguliere migranten. De EU onderhandelt over en sluit overnameovereenkomsten met die landen, waarin de regels worden bepaald voor de terugkeer van personen die in een irreguliere situatie zijn aangetroffen. De EU heeft tot dusverre 17 overnameovereenkomsten gesloten en onderhandelt nog over verscheidene andere. Bovendien bevat de Overeenkomst van Cotonou tussen de EU en landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan ook een clausule inzake overname.

Op 8 oktober 2015 hebben de ministers van Binnenlandse Zaken conclusies over de toekomst van het terugkeerbeleid aangenomen.

Zie ook

Betrekkingen EU‑Afrika

EU‑optreden inzake migratie

Financiering

Humanitaire actie en ontwikkelingssamenwerking

  • - 
    EU aid explorer

    ×

    Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

1.

Relevante EU dossiers