Conclusies van de Raad over de betrekkingen tussen de EU en de ASEAN

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op maandag 22 juni 2015.
  • 1. 
    De EU heeft een groot strategisch belang bij het versterken van haar betrekkingen met de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties (ASEAN), de belangrijkste factor voor stabiliteit in de regio Azië-Stille Oceaan. Een krachtdadige en eensgezinde ASEAN die haar eigen integratieproces voortzet, is goed voor de regionale welvaart, stabiliteit en veiligheid en schept nieuwe kansen voor samenwerking bij het aanpakken van regionale en mondiale vraagstukken. De Raad toonde zich ingenomen met de nieuwe impuls die de betrekkingen tussen de EU en de ASEAN hebben gekregen en onderstreepte dat de EU de regionale integratie van de ASEAN wil helpen bevorderen en de wederzijdse betrekkingen verder wil uitdiepen.
  • 2. 
    De Raad herhaalde dat naarmate een strategisch partnerschap tussen de EU en de ASEAN dichterbij komt, de EU via betrokkenheid bij Oost-Aziatische toppen meer aanwezig zal zijn bij het strategisch overleg in de regio, ook op topniveau. De EU en de ASEAN moeten samenwerken om de betrekkingen naar het strategische niveau te tillen en zo vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid inhoudelijke resultaten boeken. De Raad was ingenomen met de gezamenlijke mededeling van de HV/VV en de Commissie, getiteld: "De EU en de ASEAN: partnerschap met een strategisch doel", die aansluit op de richtsnoeren en besluiten van de 20e ministeriële bijeenkomst van de EU en de ASEAN van juli 2014 te Brussel en een overzicht bevat van de prioritaire samenwerkingsgebieden.
  • 3. 
    De Raad onderstreepte het belang van samenwerking tussen de EU en de ASEAN op het gebied van connectiviteit, een topprioriteit van deze speciale betrekkingen tussen wereldregio's. De EU heeft veel waardevols waarmee zij de ASEAN kan helpen haar doelstellingen op het gebied van connectiviteit te verwezenlijken en zij kijkt uit naar intensivering van de wederzijds voordelige samenwerking, onder meer via speciale mechanismen voor duurzame en inclusieve economische integratie, handel en grensbeheer. De EU zal de nodige financiële steun verstrekken, en wel via haar samenwerkingsprogramma's, de Europese Investeringsbank, de investeringsfaciliteit voor Azië en de bilaterale bijstandsprogramma’s van de EU-lidstaten.
  • 4. 
    De Raad onderstreepte het belang van nauwere handels- en investeringsbetrekkingen met de ASEAN. De Raad was ingenomen met de toezegging van de Commissie om samen met de ASEAN te zullen onderzoeken of er succesvolle, ambitieuze, alomvattende en evenwichtige onderhandelingen kunnen worden gevoerd over een interregionale vrijhandelsovereenkomst. De Raad moedigde de Commissie aan om onderwijl voort te gaan op het bilaterale pad van ambitieuze, evenwichtige en uitgebreide onderhandelingen over vrijhandelsakkoorden met alle belangrijke economieën van de ASEAN. De Raad benadrukte dat met behulp van steunprogramma's van de EU de zakelijke banden moeten worden aangehaald, ook ten bate van het Europese midden- en kleinbedrijf, maar tevens dat er beleid nodig is ter verbetering van de toegang tot krediet, gepaard aan een eerlijk en transparant ondernemings- en investeringsklimaat in de ASEAN-regio.
  • 5. 
    De Raad herinnerde aan het fundamentele belang van bescherming en bevordering van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden, alsmede van persoonlijke contacten, als cruciale onderdelen van de betrekkingen tussen de EU en de ASEAN. De Raad onderstreepte dat de samenwerking met de betrokken voorvechters van de mensenrechten in de ASEAN tastbaarder moet worden. In dit verband behoeven de afschaffing van de doodstraf, de omstandigheden voor kwetsbare minderheden en de rechten van vrouwen en meisjes speciale aandacht.
  • 6. 
    De Raad wees opnieuw op het belang voor de EU van nauwere samenwerking met de ASEAN op het vlak van vervoer en de burgerluchtvaart, dit mede in het licht van een interregionale burgerluchtvaartovereenkomst.
  • 7. 
    De Raad onderstreepte de noodzaak tot onderlinge afstemming van standpunten over kwesties van mondiaal belang als bijvoorbeeld de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling (SDG's), die in september 2015 zullen worden aangenomen tijdens de top van de Verenigde Naties in New York. Ook benadrukte de Raad dat de EU en de ASEAN gemeenschappelijk belang hebben bij de ontwikkeling van effectievere interregionale samenwerking op het gebied van klimaatverandering, met name met het oog op een succesvolle uitkomst van de 21e zitting van de Conferentie van de partijen bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering in Parijs eind dit jaar. De Raad heeft ook opgeroepen om beleidsdialogen op te zetten en nauwer samen te werken op het gebied van milieu, vermindering van het risico op rampen, rampenbeheersing, weerbaarheid en duurzame ontwikkeling, dit alles overeenkomstig het actieplan van Brunei en op basis van de ervaringen van de EU met dergelijke kwesties op continentale schaal. In de beleidsdialoog dient naar oplossingen te worden gezocht voor de belangrijkste milieukwesties van EU-belang, zoals verlies aan biodiversiteit, ontbossing, illegale handel in hout, in het wild levende dieren en niet-duurzame consumptie- en productiepatronen.
  • 8. 
    De Raad herhaalde het aanbod van de EU tot levering van aanzienlijke bijdragen aan beleids- en veiligheids-/defensiefora onder leiding van de ASEAN, met inbegrip van de Oost-Aziatische top. De Raad onderstreepte het belang van samenwerking tussen de EU en de ASEAN op het gebied van veiligheid, vanuit het besef dat beiden voor dezelfde uitdagingen met een wereldwijd effect staan zoals maritieme veiligheid en "niet-traditionele" veiligheidsuitdagingen. Stimulerend hierbij is dat die samenwerking in beider belang is en beide partijen beschikken over nieuwe capaciteiten om veiligheidskwesties op een integrale manier aan te pakken. De Raad prees de gegroeide betrokkenheid van de EU bij het Regionaal Forum van de ASEAN (ARF), onder meer uitmondend in het mede-voorzitterschap van vergaderingen, in het beleggen van de eerste ARF-workshop, samen met Brunei Darussalam, over preventieve diplomatie en bemiddeling, alsmede in de organisatie van twee dialogen op hoog niveau tussen de EU en de ASEAN over maritieme veiligheid. Ook bij andere belangrijke vraagstukken als non-proliferatie en ontwapening, terrorismebestrijding en internationale misdaad, rampenbestrijding, cyberveiligheid, migratie, en drugs- en mensenhandel, zal de EU een actieve rol spelen.
  • 9. 
    De Raad onderstreepte dat het streven van de ASEAN, zoals neergelegd in het Verdrag van de Zuidoost-Aziatische kernwapenvrije zone (SEANWFZ) en het Handvest van de ASEAN, om Zuidoost-Azië vrij te houden van nucleaire wapens en alle overige soorten massavernietigingswapens, door de EU wordt gedeeld. De Raad onderstreepte voorts het belang van beheersing van conventionele wapens en van bestrijding van de illegale wapenhandel. De Raad was ingenomen met het werk van het door de EU ondersteunde Zuidoost-Aziatisch chemisch, biologisch, radiologisch en nucleair (CBRN) centrum in Manilla, dat helpt nationale reactieplannen te ontwikkelen en de regionale coördinatie te bevorderen.
  • 10. 
    De Raad verzocht de hoge vertegenwoordiger en de Commissie om de uitvoering van voornoemde prioriteiten en de gezamenlijke mededeling ter hand te nemen, dit in nauwe samenwerking met de lidstaten van de EU en voortbouwend op door hen ontplooide activiteiten zoals de ASEAN-bewustmakingsinitiatieven.