Commissie werkt Europese migratieagenda verder uit

Twee weken geleden nam de Europese Commissie i de Europese migratieagenda aan. Vandaag presenteert zij de eerste voorstellen van haar alomvattende aanpak voor beter migratiebeheer.

Na de verschrikkelijke tragedies op de Middellandse Zee van vorige maand hebben de Europese leiders zich duidelijk uitgesproken voor meer solidariteit tussen de lidstaten bij het aanpakken van de gemeenschappelijke migratieproblemen. Met de voorstellen van vandaag voegt de Commissie de daad bij het woord en presenteert zij onmiddellijke en langetermijnmaatregelen om de migratieproblemen waarmee Europa wordt geconfronteerd, aan te pakken.

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans i: "De Commissie zet vandaag woorden om in daden. Solidariteit gaat hand in hand met verantwoordelijkheid. Daarom benadrukken we in onze voorstellen dat de asielregels correct moeten worden toegepast en dat de lidstaten er alles aan moeten doen om misbruik te voorkomen. Iedereen die bescherming nodig heeft, moet die in Europa kunnen vinden. Er moet echter ook snel worden nagegaan wie daar geen behoefte aan heeft. Deze personen moeten naar hun land van herkomst worden teruggebracht. Dit is zeer belangrijk voor de maatschappelijke aanvaarding van het migratiebeleid."

Hoge vertegenwoordiger en vicevoorzitter Federica Mogherini i: "Nu, twee weken na de presentatie van onze agenda, doen we concrete voorstellen voor de uitvoering ervan. Wij hebben daarbij één belangrijk doel: levens redden en mensen in nood, of zij zich nu op zee, in de EU of in derde landen bevinden, bescherming bieden in de EU. Daartoe versterken we onze samenwerking met landen van herkomst en van doorreis en met de landen die vluchtelingen opvangen. Het is de bedoeling om de capaciteit op het gebied van asiel en migratie te ondersteunen, maar ook de onderliggende oorzaken van migratie aan te pakken: armoede, oorlog, vervolging, mensenrechtenschendingen en natuurrampen. Ik heb deze doelstellingen gisteren met de ministers van ontwikkeling behandeld in het kader van de besprekingen over de nieuwe doelen voor duurzame ontwikkeling en heb nogmaals met VN‑secretaris-generaal Ban Ki Moon i van gedachten gewisseld over de brede maatregelen die wij voor ogen hebben."

Commissaris voor migratie, binnenlandse zaken en burgerschap Dimitris Avramopoulos i: "De Commissie toont vandaag dat zij snel en resoluut kan optreden om migratie in betere banen te leiden. Met de systemen voor herplaatsing en hervestiging, de versterking van Triton en Poseidon en het actieplan tegen mensensmokkelaars pakken we de dringendste problemen aan. Tegelijkertijd starten we een openbare raadpleging over de herziening van de Europese blauwe kaart. Wij hopen dat deze raadpleging ons zal helpen om dit instrument verder te ontwikkelen tot een troef voor de Europese Unie i bij de wereldwijde slag om mensen met talent en vaardigheden."

De Europese Commissie presenteert vandaag een aantal afzonderlijke, concrete maatregelen om de huidige problemen op het gebied van migratie aan te pakken:

• - 

  Herplaatsing: noodsysteem ter ondersteuning van Italië en Griekenland: de Commissie stelt voor om het noodsysteem bedoeld in artikel 78, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie te activeren. Op basis van deze bepaling zal een herplaatsingssysteem worden ingesteld ter ondersteuning van Italië en Griekenland. Het zal gelden voor Syriërs en Eritreeërs die na 15 april 2015 zijn aangekomen in Italië of Griekenland of daar na de instelling van het systeem aankomen en internationale bescherming nodig hebben. In de komende twee jaar zouden in totaal 40 000 personen op basis van een verdeelsleutel (zie bijlagen 1 en 2) uit Italië en Griekenland worden herplaatst in andere EU-lidstaten. Dat aantal komt overeen met ongeveer 40 % van het totale aantal asielzoekers dat deze landen in 2014 is binnengekomen en duidelijk internationale bescherming nodig heeft. De Commissie kan het systeem ook toepassen voor andere lidstaten die geconfronteerd worden met een plotselinge toestroom van migranten. Er wordt dan onder meer gedacht aan Malta. De lidstaten zullen 6 000 euro krijgen voor elke persoon die naar hun grondgebied wordt herplaatst.
• - 

  Hervestiging: de Commissie heeft een aanbeveling aangenomen waarbij de lidstaten wordt gevraagd om in de komende twee jaar 20 000 personen van buiten de EU te hervestigen. Het zal gaan om personen die door het UNHCR zijn aangeduid als personen die duidelijk internationale bescherming nodig hebben. De hervestiging zal gebeuren volgens een verdeelsleutel (zie bijlage 3). De EU maakt voor de deelnemende lidstaten 50 miljoen euro vrij voor de periode 2015-2016.
• - 

  EU-actieplan tegen migrantensmokkel: het plan voor 2015-2020 omvat concrete maatregelen om migrantensmokkel te voorkomen en te bestrijden. Enkele voorbeelden: opstellen van een lijst van verdachte vaartuigen, oprichting van specifieke platforms voor betere samenwerking en informatie-uitwisseling met financiële instellingen, en samenwerking met internetproviders en sociale media om ervoor te zorgen dat internetcontent waarmee smokkelaars adverteren, snel wordt opgemerkt en verwijderd.
• - 

  Richtsnoeren voor het afnemen van vingerafdrukken: voor een doeltreffende werking van het gemeenschappelijk asielstelsel van de EU moeten bij aankomst systematisch vingerafdrukken worden afgenomen van de migranten. De diensten van de Commissie hebben richtsnoeren gepubliceerd met beste praktijken voor het afnemen van vingerafdrukken van pas aangekomen migranten die een verzoek om internationale bescherming indienen. Hotspot-teams van het EASO, Frontex en Europol zullen ter plaatse helpen om arriverende migranten snel te identificeren en te registreren en snel hun vingerafdrukken te nemen. Zij zullen voorts onderzoeken welke personen bescherming nodig hebben.
• - 

  Een openbare raadpleging over de toekomst van de blauwekaartrichtlijn: de Commissie wil de bestaande Europese blauwe kaart verbeteren. Deze kaart maakt het voor hooggekwalificeerde personen gemakkelijker om naar de EU te komen en er te werken, maar wordt momenteel nauwelijks gebruikt. De raadpleging geeft belanghebbenden (zoals migranten, werkgevers, overheidsinstanties, vakbonden, ngo's en arbeidsbureaus) de gelegenheid om hun standpunt over de kaart kenbaar te maken en voorstellen voor verbetering te doen.

De Commissie neemt ook nota van het nieuwe operationele plan voor de operatie Triton. Het nieuwe operationele plan voor de versterkte gezamenlijke operatie bevat een overzicht van de middelen die nu beschikbaar zijn. Het gaat om materieel voor actie op zee (10 stuks), actie op land (33) en actie in de lucht (8) en om 121 personeelsleden. Voorts wordt het geografisch gebied voor Triton in het actieplan zuidwaarts uitgebreid, tot aan de grenzen van de Maltese zoek- en reddingszone, om ook het gebied van de vroegere Italiaanse operatie Mare Nostrum te bestrijken.

Achtergrond

Jean-Claude Juncker i presenteerde op 23 april 2014 in Malta een vijfpuntenplan over immigratie. In het kader van zijn campagne om tot voorzitter van de Europese Commissie te worden benoemd, riep hij op tot meer solidariteit in het migratiebeleid van de EU.

Toen voorzitter Juncker zijn functie aanvaardde, belastte hij een van de commissarissen met de speciale verantwoordelijkheid om in samenwerking met eerste vicevoorzitter Timmermans een nieuw migratiebeleid uit te werken. Dat was een van de tien prioriteiten van zijn politieke beleidslijnen, waarin hij het politieke programma uiteenzette op basis waarvan het Europees Parlement de Commissie koos.

Op voorstel van de Europese Commissie hebben de lidstaten zich op 23 april 2015 in een verklaring van de Europese Raad verbonden tot snelle actie om levens te redden en de maatregelen van de EU op migratiegebied te intensiveren. Enkele dagen later volgde een resolutie van het Europees Parlement.

Op 13 mei 2015 stelde de Europese Commissie haar Europese migratieagenda voor. Daarin zet zij een alomvattende aanpak uiteen die moet zorgen voor een beter beheer van migratie in alle aspecten.

Meer informatie

Vragen en antwoorden over de voorstellen van vandaag

Voorstel voor een besluit van de Raad over voorlopige herplaatsingsmaatregelen voor Italië en Griekenland

Aanbeveling voor een Europese hervestigingsregeling

EU-actieplan tegen migrantensmokkel

Richtsnoeren voor de uitvoering van de EU-regels inzake de verplichting om vingerafdrukken af te nemen

Openbare raadpleging over de Europese blauwe kaart

Persdossier over de Europese migratieagenda van 13 mei 2015

Website van het directoraat-generaal Migratie en Binnenlandse Zaken

Website van eerste vicevoorzitter Frans Timmermans

Website van hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Federica Mogherini

Website van commissaris Dimitris Avramopoulos

BIJLAGE 1: Herplaatsing: verdeelsleutel voor Italië

Bijlage 2: Herplaatsing: verdeelsleutel voor Griekenland

Bijlage 3: Hervestiging: verdeelsleutel

IP/15/5039