Conclusies van de Raad over de politieke situatie in Burundi in de aanloop naar de verkiezingen

De inzet van de volgende verkiezingscyclus in Burundi (van mei tot augustus 2015) is hoog: het is nu zaak de geboekte voortgang te consolideren en bij te dragen tot de opbouw van een stabielere toekomst. Het land mag die kans niet missen, anders dreigt een terugval. Met het vaststellen van het kieswetboek, de routekaart voor de verkiezingen van 2015 en de gedragscode hebben alle politieke partijen en politieke actoren van Burundi de lijnen uitgezet. Nu gaat het erom deze lijnen consequent door te trekken. DE EU prijst de inspanningen van de Onafhankelijke Nationale Kiescommissie (CENI) en moedigt haar aan in volkomen onafhankelijkheid en onpartijdigheid haar rol op te nemen. Zij roept CENI en de betrokken Burundese instellingen ertoe op, ervoor te zorgen dat de correctieve maatregelen betreffende de kiezersregistratie die tijdens de evaluatievergadering van 22 december 2014 zijn overeengekomen, ten uitvoer worden gelegd, en dat gedurende het volledige verkiezingsproces de dialoog met de politieke partijen en politieke actoren opnieuw wordt opgenomen.

Gelet op de spanningen en intimidaties in de aanloopperiode naar de verkiezingen, roept de EU de autoriteiten ertoe op extra inspanningen te leveren teneinde een inclusief, vreedzaam en transparant verkiezingsproces te garanderen. In dit verband dragen de oppositie en de meerderheid elk een deel van de verantwoordelijkheid, maar het waarborgen van de uitoefening van de burgerrechten en politieke rechten, van de fundamentele vrijheden zoals de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid, en van de onafhankelijkheid van justitie, is de verantwoordelijkheid van de autoriteiten, die daarbij de wetten en de internationale afspraken van Burundi in acht dienen te nemen. In dit verband spreekt de EU haar bezorgdheid uit over de talrijke gerechtelijke vervolgingen van leiders van de oppositiepartijen en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld die actief zijn op het gebied van mensenrechtenverdediging. Door die arrestaties en veroordelingen kunnen het gehele verkiezingsproces en de werking van justitie in een kwaad daglicht komen te staan.

Voor de EU is het van grote betekenis dat het acquis van het akkoord van Arusha overeind blijft als fundament voor de opbouw van vrede en democratie in Burundi na de periode van burgeroorlogen. In Burundi gaan momenteel stemmen op om het akkoord van Arusha na te leven, met name wat betreft een eventuele derde presidentiële ambtstermijn. Deze stemmen mogen niet worden genegeerd. De EU spoort de Burundese autoriteiten ertoe aan, deze kwestie met gezond verstand en in een geest van verzoening aan te pakken, zodat spoedig een oplossing kan worden gevonden waarvoor een breed draagvlak bestaat, teneinde de spanningen te verminderen en een verslechtering van de situatie te voorkomen.

In antwoord op het verzoek van de Burundese autoriteiten heeft de EU besloten vanaf april 2015 een verkiezings­waarnemingsmissie te ontplooien die het gehele verkiezingsproces voortdurend en integraal zal evalueren, in nauw contact met andere waarnemingsmissies. EU-steun voor het verkiezingsproces, in de vorm van de waarnemingsmissie en door middel van financiële steun, is slechts mogelijk indien de verkiezingsstrijd op inclusieve en transparante wijze verloopt en alle politieke partijen en politieke actoren er op een eerlijke wijze aan kunnen deelnemen.

De EU verzoekt alle actoren initiatieven te ontwikkelen om de vrede te bewaren en de spanningen te verminderen. Zij betreurt de gewelddadige incidenten die zich tussen 30 december 2014 en 3 januari 2015 hebben voorgedaan in de provincie Cibitoke en uit haar bezorgdheid over de berichten dat standrechtelijke executies werden uitgevoerd door leden van de ordediensten en leden van de jongerenafdeling van de partij CNDD-FDD. De EU is ingenomen met de oprichting van een gerechtelijke onderzoekscommissie, die haar werkzaamheden ongehinderd en in volkomen onafhankelijkheid moet kunnen verrichten. Daarnaast wacht de EU op de resultaten van het lopende onderzoek naar de moord op drie Italiaanse nonnen, in september 2014 in Bujumbura, dat op transparante en objectieve wijze dient te verlopen.