Conclusies van de Raad over de dreiging van Boko Haram

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op maandag 9 februari 2015.

Raad Buitenlandse Zaken

Brussel, 9 februari 2015

  • De terroristische acties van Boko Haram in het noordoosten van Nigeria worden een steeds grotere dreiging, niet alleen voor de vrede en veiligheid in Nigeria, maar voor de hele regio, met inbegrip van Kameroen, Tsjaad en Niger. De Raad benadrukt dat er dringend een alomvattende reactie moet komen om verdere terroristische en criminele handelingen van Boko Haram te voorkomen, en te zorgen voor beter bestuur en economische ontwikkeling.
  • Herinnerend aan de verklaring van de EU van 19 januari 2015 en zijn conclusies van 12 mei 2014 veroordeelt de Raad het aanhoudende geweld en de verschrikkelijke wreedheden die Boko Haram jegens burgers, onder wie vrouwen en kinderen, begaat. Hij betuigt de bevolking en de regeringen van de getroffen landen zijn welgemeend medeleven. De plegers van deze grove schendingen van het internationaal humanitair recht, de mensenrechten en de menselijke waardigheid moeten ter verantwoording worden geroepen. De internationale gemeenschap kan niet werkloos blijven toezien terwijl dergelijke wandaden worden gepleegd en verzet zich eendrachtig tegen deze wreedheden.
  • De Raad is bijzonder bezorgd over de humanitaire gevolgen van de aanvallen en het effect daarvan op Nigeria, Kameroen, Tsjaad en Niger, en wijst op de primaire verantwoordelijkheid van de staten voor de bescherming van burgers op hun grondgebied overeenkomstig de volkenrechtelijke verplichtingen. Er zijn reeds duizenden doden gevallen. Meer dan anderhalf miljoen mensen zijn ontheemd binnen Nigeria en honderdduizenden zijn naar buurlanden getrokken. Gezinnen zijn uiteengerukt, meisjes ontvoerd, kinderen verweesd en vrouwen en meisjes seksueel misbruikt. De EU verbindt zich ertoe onmiddellijke hulp te blijven bieden aan degenen die deze behoeven en haar inspanningen op regionaal niveau op te voeren. De Raad prijst het werk dat humanitaire organisaties leveren in de vorm van verlening van hulp en moedigt hen aan hun aanwezigheid op te voeren. Tegelijkertijd onderstreept de Raad dat de Nigeriaanse regering actiever moet reageren op de acute humanitaire crisis die wordt veroorzaakt door de opstand van Boko Haram, en herhaalt hij dat de EU bereid is daarbij te helpen. De internationale humanitaire inspanningen moeten op passende wijze worden gecoördineerd door de Verenigde Naties (VN) opdat nog meer hulp kan worden verleend en kan worden voorkomen dat de vluchtelingencrisis onbeheersbaar wordt.
  • De omvang van de extremistische dreiging die door Boko Haram wordt gevormd, vereist een Nigeriaanse maar ook collectieve, integrale reactie om het terrorisme te overwinnen en tegelijkertijd de mensenrechten volledig te eerbiedigen. De EU merkt op dat de verantwoordelijkheid voor het aangaan van de onmiddellijke uitdagingen inzake veiligheid in de eerste plaats bij de landen berust die het zwaarst worden getroffen, en verzoekt hen dringend hun samenwerking en coördinatie te intensiveren. In dit verband is zij verheugd dat het Tsjadische leger onlangs bijstand heeft geleverd aan de Kameroense strijdkrachten die reeds de wapens hebben opgenomen tegen Boko Haram. De Raad is ingenomen met en steunt het - door de Afrikaanse Unie (AU) bekrachtigde - besluit van de staten in de regio om een multinationale strijdmacht, waarvoor de VN-Veiligheidsraad zijn goedkeuring moet geven, in te zetten zodra het concept van de operaties is afgerond. In dit verband verwelkomt hij de voorbereidende vergadering van de AU in Yaoundé van 5 tot en met 7 februari. Hij is ook ingenomen met de maatregelen die reeds onder auspiciën van de Commissie van het Tsjaadmeerbekken zijn genomen naar aanleiding van de sinds mei 2014 in Parijs, Londen, Abuja en Niamey gehouden veiligheidsconferenties op hoog niveau.
  • De EU staat samen met haar partners - de VN, de AU, regionale organisaties, de betrokken afzonderlijke staten, en het mondiaal terrorismebestrijdingsforum (GCTF) - klaar om de regio steun te verlenen met haar volledige instrumentarium, inclusief de mogelijkheid om de Vredesfaciliteit voor Afrika en de crisis­beheersingsinstrumenten van de EU in te schakelen. De EU zal ook zoeken naar manieren om de betrokken landen te helpen hun eigen capaciteit om de uitdaging aan te gaan, te versterken, ook om radicalisering en geweld aan de wortels aan te pakken, en zal tevens de regeringen van die landen aanmoedigen om onderling samen te werken. De Raad beklemtoont dat de crisis alleen kan worden bedwongen als alle betrokken krachten zich houden aan het internationaal humanitair recht, de mensenrechten, het vluchtelingenrecht en praktijken ter ondersteuning van de gemeenschappen die zij moeten beschermen.
  • Tegelijkertijd bevestigt de Raad opnieuw dat hij vastbesloten is Nigeria en andere getroffen landen op nationaal en lokaal niveau bij te staan in hun inspanningen om de duurzame economische ontwikkeling van de regio van het Tsjaadmeer te bevorderen, corruptie te bestrijden, in de maatschappelijke en educatieve behoeften van de bevolking ervan te voorzien en tegemoet te komen aan de verlangens van hun jongeren.
  • De Raad verzoekt de HV en de Commissie passende maatregelen te nemen en met de nodige besluiten te komen, met name op basis van een politiek kader voor crisisaanpak (PFCA), dat mede een beoordeling omvat van de behoeften van de landen die door de dreiging van Boko Haram worden getroffen. Het PFCA moet een genderperspectief bevatten. De Raad zal dit punt van nabij volgen en zal erop terugkomen wanneer dat nodig is.