Door aanpak van veiligheid en gezondheid op de werkplek in de gezondheidszorg wordt patiëntenzorg van hoge kwaliteit gewaarborgd
Het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk i (EU-OSHA) publiceert een rapport over huidige en opkomende risico's inzake veiligheid en gezondheid op het werk (OSH-risico's) in de gezondheidszorg. Een belangrijk element van het rapport is de aandacht voor een gebied dat voorheen onderbelicht bleef: de gemeenschaps- en thuiszorg.
Gezondheidszorg en maatschappelijke zorgverlening is een van de belangrijkste sectoren in Europa. Ongeveer 10% van de EU-beroepsbevolking werkt in deze sector en 77% van hen is vrouw. De sector groeit snel en zal in de nabije toekomst steeds meer werkgelegenheid bieden. Dit komt door de vergrijzing van de Europese bevolking, de uitbreiding en ontwikkeling van dienstverlening om te voldoen aan de vraag naar zorg van betere kwaliteit en de toenemende vraag naar persoonlijke zorgverlening.
Vanwege de vele verschillende, en soms niet-gecontroleerde, omstandigheden waarin zij werken en de soort en hoeveelheid taken die zij verrichten, worden gezondheidszorgwerkers met zeer uiteenlopende risico's geconfronteerd, onder andere biologische en chemische risico's (zoals infecties door verwonding met een injectienaald en het omgaan met gevaarlijke stoffen), ergonomische risico's door het tillen van patiënten, psychosociale risico's doordat het werk op afwijkende tijden plaatsvindt en emotioneel uitputtend is, en blootstelling aan agressief gedrag.
Door al deze factoren is de gezondheids- en maatschappelijke zorg een sector die veel risico's kent. Hoewel sommige traditionele risico's in de sector door technologische vooruitgang zijn verminderd of verdwenen, is het aantal werkgerelateerde ongelukken en ziekten nog steeds onaanvaardbaar hoog. Bovendien leidt deze technologische vooruitgang tot nieuwe gevaren die ook weer moeten worden aangepakt.
Dr. Christa Sedlatschek, de directrice van EU-OSHA, plaatste het rapport in zijn context en pleitte voor een betere veiligheid en gezondheid op de werkplek in de zorgsector: ‘Dit rapport verschijnt op een moment dat werknemers in de gezondheidszorg meer en meer worden blootgesteld aan diverse risico's, gaande van arbeidsgebonden stress of burn-out tot blootstelling aan tropische ziekten zoals het ebolavirus. Daar komt nog bij dat vele gezondheidszorgsystemen in Europa momenteel worden hervormd. Een van de leidende principes in de sector van de gezondheidszorg is dat de zorg voor de patiënt, terecht, de hoofdprioriteit is, maar soms is dit ten koste van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers gegaan. We moeten duidelijk maken dat, om een patiëntenzorg van hoge kwaliteit te bereiken en te behouden, we van veiligheid en gezondheid op de werkplek een prioriteit moeten maken.’
Dit rapport biedt een overzicht van de huidige en opkomende OSH-kwesties voor werknemers in de gezondheids- en maatschappelijke zorg en laat zien wat hiervan de gevolgen zijn voor hun veiligheid en gezondheid op het werk en voor de kwaliteit van de zorg die zij bieden. Er wordt gewezen op de uitdagingen waarvoor de sector staat, onder andere een tekort aan geschoolde en ervaren vakmensen, een vergrijzend arbeidspotentieel, een toenemend gebruik van technologie waarvoor nieuwe vaardigheden vereist zijn en de invoering van nieuwe zorgtrajecten voor de aanpak van meerdere chronische aandoeningen.
Door het feit dat mensen langer leven en in toenemende mate behoefte hebben aan langetermijnzorg, verschuift de nadruk van de gecontroleerde omgeving van de acute ziekenhuiszorg naar de zorg in de gemeenschap en bij mensen thuis. De thuiszorg biedt een bijzonder moeilijke werkomgeving vanwege de kleine werkplek, het gebrek aan scholing, het solitaire werk, weinig of geen toezicht, waarbij zich dezelfde risico's voordoen als bijvoorbeeld in ziekenhuizen, terwijl er onvoldoende maatregelen worden getroffen om die risico's te beheersen.
Door een combinatie van een literatuuroverzicht en een enquête die werd ontwikkeld en naar OSH-professionals in alle lidstaten werd gezonden, kunnen in dit rapport de bevindingen in de literatuur met die van de 'frontlinie' worden vergeleken. De resultaten bieden beleidsmakers, onderzoekers en OSH-professionals richtsnoeren voor het verbeteren van de veiligheid en gezondheid op de werkplek in deze sector. Dit is van essentieel belang om de uitdagingen waarmee de sector wordt geconfronteerd aan te gaan en ook in de verdere toekomst patiëntenzorg van hoge kwaliteit te kunnen blijven bieden.
Links:
Meer informatie over OSH in de gezondheidszorg
Ebola virus disease - risk of exposure at work