Aanpak mensenhandel 2010-2014: naar een wereld zonder slavenhandel
Persbericht
Brussel, 17 oktober 2014
Aanpak mensenhandel 2010-2014: naar een wereld zonder slavenhandel
In de jaren 2010-2012 registreerden de EU-lidstaten 30 146 slachtoffers van mensenhandel. Achter dit cijfer gaan menselijke drama's en de gefnuikte hoop op een beter leven schuil. In diezelfde periode werd in de EU 8 551 keer vervolging ingesteld tegen mensenhandelaars. Volgens de statistieken was 80 % van de slachtoffers vrouw en werden meer dan 1 000 kinderen het slachtoffer van mensenhandel met het oog op seksuele uitbuiting. Deze gegevens staan in een statistisch verslag over slachtoffers en daders van mensenhandel, dat vandaag is uitgebracht door de Europese Commissie. Volgens een ander verslag zijn er in de periode 2010-2014 veel concrete maatregelen genomen om een einde te maken aan deze ernstige mensenrechtenschending. Zo is de samenwerking met het maatschappelijk middenveld verbeterd en zijn er richtsnoeren vastgesteld die grensautoriteiten en andere belanghebbenden moeten helpen slachtoffers te identificeren.
Op 18 oktober 2014 wordt de achtste EU-Dag tegen mensenhandel gehouden: aanleiding voor de Commissie om terug te blikken op alle gecoördineerde inspanningen die tijdens haar mandaat 2010-2014 zijn geleverd om mensenhandel uit te bannen. In 2011 werd de richtlijn inzake de bestrijding van mensenhandel vastgesteld. Hierdoor worden feiten die verband houden met mensenhandel nu in heel Europa even streng bestraft en gelden er gemeenschappelijke gevangenisstraffen. Ook heeft de EU in haar strategie voor de uitroeiing van mensenhandel 2012-2016 veertig concrete en praktische maatregelen tegen mensenhandel geformuleerd. Daarbij staan de bescherming en de rechten van slachtoffers voorop.
Vandaag presenteert de Commissie een tussentijds verslag van de EU-strategie 2012-2016 , dat vergezeld gaat van het statistisch verslag 2010-2012 over slachtoffers en mensenhandelaars . Ook doet de Commissie verslag van de toepassing van de richtlijn betreffende de verblijfstitel die wordt afgegeven aan onderdanen van derde landen die het slachtoffer zijn van mensenhandel.
Cecilia Malmström i, commissaris voor Binnenlandse Zaken, zei: "Toen ik bijna vijf jaar geleden aantrad als commissaris voor Binnenlandse Zaken, beschouwde ik de uitbanning van mensenhandel als een van mijn hoofdprioriteiten. Indertijd stond deze problematiek niet hoog op de politieke agenda en stelden veel landen zich laks op. We mogen trots zijn op wat er sindsdien is gedaan om deze moderne vorm van slavenhandel te voorkomen. Inmiddels voegen we de daad bij het woord. Maar we moeten ons blijven inzetten, binnen en buiten Europa. We zijn het verschuldigd aan de vrouwen, mannen, meisjes en jongens die - ook op dít moment - tegen hun wil worden vastgehouden en onder afschuwelijke omstandigheden worden uitgebuit. Elk slachtoffer van mensenhandel is er één teveel."
De EU-strategie voor het uitroeien van mensenhandel 2012-2016
De uitvoering van de concrete maatregelen van de EU-strategie inzake mensenhandel vordert. Op EU-niveau is veel werk verzet om het probleem bij de wortel aan te pakken. Zo zijn er initiatieven ontplooid om:
slachtoffers beter te identificeren - er zijn richtsnoeren voor de identificatie van slachtoffers van mensenhandel vastgesteld voor met name grenswachten en consulaire diensten;
nauwer samen te werken met de civiele samenleving - er is gezorgd voor een EU-platform en een e-platform voor de honderden maatschappelijke organisaties die mensenhandel bestrijden;
meer te weten te komen over het verschijnsel - er is opdracht gegeven voor het onderzoeken van de jurisprudentie over arbeidsuitbuiting, van initiatieven op het gebied van preventie en van kinderen als risicogroep;
slachtoffers beter te informeren over hun rechten - de lidstaten hebben richtsnoeren aangereikt gekregen over de EU-rechten van slachtoffers van mensenhandel;
kinderen als bijzonder kwetsbare groep beter te ondersteunen en beschermen - voor autoriteiten en andere belanghebbenden is een handboek gepubliceerd over de voogdij over kinderen die van ouderlijke zorg verstoken zijn;
optimaal gebruik te maken van de EU-agentschappen i met taken op het gebied van mensenhandel;
nauwer samen te werken met derde landen - er is uitvoering gegeven aan het actiegericht document over het versterken van de externe dimensie van de EU met betrekking tot de bestrijding van de mensenhandel van 2009.
Gegevensverzameling: belangrijke bevindingen
Vandaag publiceert de Europese Commissie het tweede EU-werkdocument met statistieken over mensenhandel, dat de jaren 2010, 2011 en 2012 bestrijkt. Het gaat om de enige bron op EU-niveau met statistische gegevens over mensenhandel. Hoewel er bemoedigende resultaten zijn geboekt wat de beschikbaarheid van gegevens betreft, blijkt uit het werkdocument ook dat dit punt nog voor verbetering vatbaar is. In het werkdocument komt niet de volledige omvang van mensenhandel tot uitdrukking. Het verschaft alleen gegevens over de slachtoffers en daders die op nationaal niveau in contact zijn gekomen met de autoriteiten of andere actoren.
In de periode 2010-2012 werden in de 28 EU-lidstaten 30 146 slachtoffers geregistreerd. De autoriteiten van de lidstaten worden beter in het identificeren en benaderen van slachtoffers van mensenhandel.
80 % van de geregistreerde slachtoffers was vrouw.
16 % van de geregistreerde slachtoffers was kind.
Meer dan 1 000 kinderen zijn geregistreerd als slachtoffer van mensenhandel met het oog op seksuele uitbuiting.
69 % van de geregistreerde slachtoffers werd verhandeld met het oog op seksuele uitbuiting.
95 % van de geregistreerde slachtoffers van seksuele uitbuiting was vrouw.
71 % van de geregistreerde slachtoffers van arbeidsuitbuiting was man.
65 % van de geregistreerde slachtoffers was EU-burger.
Volgens de lidstaten werd er in de periode 2010-2012 8 551 keer vervolging ingesteld wegens mensenhandel.
Meer dan 70 % van de mensenhandelaars was man. Dit percentage geldt zowel voor de fasen van verdenking en vervolging als voor die van veroordeling.
Volgens de lidstaten kwam het in de periode 2010-2012 3 786 keer tot een veroordeling wegens mensenhandel.
Verblijfstitels voor slachtoffers van buiten de EU om hen te beschermen en in staat te stellen samen te werken met de autoriteiten
In een afzonderlijke mededeling, die eveneens vandaag wordt gepubliceerd, brengt de Commissie verslag uit over de toepassing van Richtlijn 2004/81/EG over de verlening van een verblijfsvergunning aan onderdanen van derde landen die als slachtoffer van mensenhandel met de autoriteiten samenwerken bij het onderzoek en de vervolging van mensenhandelaars.
Uit de beschikbare cijfers blijkt dat er momenteel onvoldoende gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om slachtoffers van buiten de EU een tijdelijke verblijfstitel te geven. Zo werden er in 2012 in de EU maar 1 124 eerste verblijfstitels verleend aan slachtoffers die samenwerkten met de autoriteiten, terwijl er datzelfde jaar in 23 lidstaten 2 171 burgers van derde landen als slachtoffer van mensenhandel werden geregistreerd.
De Commissie zal samen met de lidstaten blijven streven naar een volledige en correcte omzetting van de wetgeving. Ook zal zij de uitwisseling van goede praktijken bevorderen, zoals individuele risicobeoordelingen voor alle slachtoffers, zowel voor als tijdens de samenwerking met de autoriteiten.
Nuttige links
Volledig statistisch verslag over mensenhandel 2010-2012
Tussentijds verslag over de EU-strategie inzake mensenhandel
Mededeling over de toepassing van Richtlijn 2004/81/EG over de verlening van een verblijfsvergunning aan slachtoffers van mensenhandel van buiten de EU
Website van Cecilia Malmström
Volg commissaris Malmström op Twitter
Website van DG Binnenlandse Zaken
Volg DG Binnenlandse Zaken op Twitter