Energie: Litouwen aangesloten op het Europese netwerk
Zelden zullen de mensen gelukkiger zijn geweest met de komst van elektriciteit. De lancering van Vilnius’ allereerste elektriciteitscentrale werd gevierd met een standbeeld van de godin van de elektriciteit. Dit standbeeld, nu te vinden in het centrum van de stad, was zo populair dat het zelfs in volksliederen werd opgevoerd. Na de ontmanteling van de kerncentrale, werd er campagne gevoerd om het te erkennen als nationaal erfgoed en het trekt veel bezoekers.
Als één van de snelst groeiende economieën van de EU, heeft Litouwen i een betrouwbare energievoorziening nodig maar net als de twee andere Balische staten lijdt het land onder slechte verbindingen met de rest van Europa i. Als een zogenaamd energie-eiland, heeft het weinig leveranciers om energie van te kopen. Voor de invoer van gas is het land sterk afhankelijk van Rusland wat heeft geleid tot hogere prijzen. In 2012 betaalde Litouwen 15 % meer dan het Europese gemiddelde voor aardgas.
Litouwen streeft naar energie-onafhankelijkheid tegen 2020 door de invoering van een reeks projecten. De belangrijkste zijn een mogelijke nieuwe kerncentrale en een terminal voor vloeibaar aardgas om het land los te snijden van het oude Sovjet- net en de aanleg van elektrische verbindingen met de EU.
Een terminal voor vloeibaar aardgas wordt eind dit jaar geopend in Klaipeda en de energieverbindingen met Polen en Zweden zijn in aanbouw. De EU speelt een actieve rol bij de ontwikkeling van deze projecten. Het ondersteunt bijvoorbeeld het Baltische Interconnectieplan voor de energiemarkt om de energie-interconnecties te verhogen en de energiemarkt te verbeteren in het Oostzeegebied.
"De EU is zeker een gemeenschappelijke noemer voor alle Baltische staten en ze zorgt ervoor dat de regeringen nadenken over het regionaal belang, niet alleen het binnenlandse," zegt Reinis Aboltins, energie-expert van de Providus denktank in Letland. Zodra de elektriciteitsleidingen met Zweden en Polen klaar zullen zijn, zal Litouwen genieten van veel lagere elektriciteitsprijzen. Aboltins:" De energieleidingen verbinden ons en stellen ons in staat om verbonden te blijven Het is net als de toetreding tot een elektriciteits-EU, althans in fysieke zin."
De EU heeft jaren aangedrongen op een geïntegreerde en intelligente energie-infrastructuur in Europa. Dit zou de concurrentie bevorderen, waardoor de prijzen dalen, en daarmee de afhankelijkheid van landen van slechts een handvol leveranciers. De noodzaak hiervan werd aangetoond in 2009 toen Rusland gasleveranties aan Oekraïne afsneed en daardoor ook veel Zuidoost-Europese landen zonder gas kwamen te zitten.
Rusland bleek ook dit jaar bereid om gas te gebruiken in zijn conflict met Oekraïne. Darata Liukeviciene, 75, uit Vilnius, denkt dat de recente gebeurtenissen in Oekraïne een signaal naar de gehele EU moeten zijn: "Ik hoop dat na wat er gebeurd is in Oekraïne, de EU zal beginnen om iets te doen. Met de connecties zullen we veiliger zijn."
REF. : 20140430STO45880