Op zoek naar evenwicht tussen Europa en polder

25 april 2013, debat - Het kabinet zoekt een evenwicht tussen de begrotingsregels van Europa en de wensen van de sociale partners en de oppositie. Knopen moeten in het najaar worden doorgehakt.

Hoe gaat het kabinet de afspraken in de polder rijmen met de eisen van Brussel? Nederland voldoet in 2014 niet aan de Europese 3%-norm omdat met de sociale partners en de zorgpartijen is afgesproken dat bepaalde bezuinigingen niet doorgaan. Wat betekent dit voor de conceptbegroting voor 2014 die het kabinet naar Brussel stuurt? De Europese Commissie i verwacht namelijk vóór 1 mei het Stabiliteitsprogramma en het Nationaal Hervormingsprogramma voor 2014. Europa vraagt om hervormingen -- bijvoorbeeld van arbeidsmarkt, woningmarkt en pensioenleeftijd -- maar wil ook dat het huishoudboekje op orde is.

Door akkoorden zit er een gat in begroting 2014

"Een mengsel van allerlei akkoorden en pakketten" typeert Van Ojik (GroenLinks i) het Stabiliteitsprogramma. Door de afspraken uit het woonakkoord, het sociaal akkoord en het zorgakkoord moet er nog een gat van 1 miljard ingevuld worden. Maar wie vult dat laatste gat?, vraagt Koolmees (D66).Vanwege die onzekerheid noemt Van Hijum (CDA) het programma "boterzacht". Maar volgens minister Dijsselbloem (Financiën) is het Stabiliteitsprogramma niet hetzelfde als de begroting voor 2014. Het geeft slechts een richting aan en mag grof geformuleerd zijn, omdat de invulling later komt.

Kabinet wil gat pas na de zomer invullen

Schouten (ChristenUnie i) en Koolmees dringen aan op duidelijkheid over het gat in de begroting. Zij willen daar liever vóór de zomer besluiten over nemen en niet wachten tot Prinsjesdag i, zoals het kabinet voorstelt. Dit moet volgens Schouten niet boven de markt blijven hangen. Koolmees wil ook niet langer wachten: dat kost banen en laat de rekening oplopen. Maar omdat Dijsselbloem de gesloten akkoorden overeind wil houden, wil hij pas na de zomer met plannen komen. Dan moeten kabinet, oppositie en sociale partners knopen doorhakken.

Kabinet houdt voor 2014 vast aan 3%

Voor 2013 laat Nederland de 3%-eis lopen, maar daar kunnen we niet mee doorgaan, zegt Dijsselbloem. In 2014 moeten we er gewoon weer aan voldoen, benadrukt ook Kamp (Economische Zaken). Een groot deel van de Kamer steunt dit voornemen, ook al zijn er verschillende ideeën over de manier waarop dat moet gebeuren. PVV en SP vinden echter dat de economie kapot wordt bezuinigd. Voor Merkies (SP) is de 3%-norm niet heilig. Van Dijck (PVV) wil sowieso af van Europa en ziet meer heil in het aanjagen van de consumptie.

Door akkoorden zijn hervormingen in gang gezet

"Over de hervormingen wordt schamper gedaan, en het kan vast beter, maar er zijn wél doorbraken gerealiseerd." Nijboer (PvdA) is blij met de gesloten akkoorden, want die maken hervormingen mogelijk. Dijkgraaf (SGP) maakt het kabinet hiervoor eveneens complimenten. Door overleg met allerlei betrokkenen is het draagvlak in de samenleving aan het toenemen, zegt Harbers (VVD). Koolmees heeft juist het idee dat er steeds meer water bij de wijn gedaan wordt. De hervormingen staan nog steeds op de rails, bevestigt Dijsselbloem, al neemt het kabinet voor sommige onderdelen iets meer tijd.

Over de ingediende moties wordt op 25 april gestemd.