Nederland wil centrale rol spelen in energie opwekken uit getijdenbeweging

Nederland wil serieus werk gaan maken van het opwekken van energie uit de getijdenbeweging. Dat zei demissionair staatssecretaris Joop Atsma i (Infrastructuur en Milieu) na een bijeenkomst van Europese ministers over maritiem beleid op Cyprus.

Het opwekken van energie met behulp van het verschil tussen eb en vloed bestaat al sinds de Middeleeuwen. Waren het toen nog molens in Bretagne die draaiden op de getijden, sinds de jaren ’60 van de vorige eeuw zijn er in Europa enkele grote centrales gebouwd. Door de zoektocht naar alternatieve energiesoorten en de innovatie lijkt deze vorm van energieopwekking sinds enkele jaren bezig aan een flinke opmars.

Export

In Europa kan er een vertienvoudiging komen van het aantal getijdencentrales, verwachten de Europese bewindslieden. En Nederland moet hierin een leidende rol gaan spelen, vindt Atsma. ‘In Nederland is er nog niet eens een getijdencentrale en is dus nog veel te winnen op dit gebied. Door onze historie en geografische ligging is Nederland zeer geschikt om het voortouw te nemen. De innovaties zorgen voor een duurzame toekomst en zijn een geweldig exportproduct voor onze watertechnologiesector.’

‘Voor de Nederlandse economie en die van onze buren is de Noordzee van levensbelang. We zijn ons er steeds meer van bewust dat de zee veel meer kan opleveren dan enkel vis of scheepvaart. En dat bij een duurzame ontwikkeling diezelfde zee dit in de toekomst kan blijven doen. Ook de andere Europese landen rond bijvoorbeeld de Middellandse Zee zien in dat nieuwe technieken de toekomst zijn’, aldus Atsma.

Geld

Het hoogteverschil van eb en vloed moet dusdanig groot zijn dat het opwekken van energie rendabel is. In Nederland zijn relatief veel geschikte locaties, met name bij de Deltawerken en de Afsluitdijk. Bij de Brouwersdam in Zeeland komt binnenkort een testcentrum, waar wordt gekeken naar de mogelijkheden om een grote centrale te bouwen die getijdenenergie opwekt.

Hoewel er kans is op Europese en nationale subsidie, zal het geld voor de bouw volgens Atsma hoofdzakelijk moeten komen van private ondernemingen en dat is lastig in tijden van economische crisis. Op Cyprus spraken de Europese leiders de verwachting uit dat het aantal banen in Europa in de maritieme sector de komende jaren moet groeien van ruim vijf miljoen naar zeven miljoen. Europa maakt ruim 400 miljoen euro vrij om het maritiem beleid een impuls te geven.

Toekomst en verleden

Atsma wil dat er in Nederland in 2020 zo’n 40.000 nieuwe banen bij zijn gekomen. In de volle breedte van de maritieme sector; visserij, scheepvaart, windenergie, toerisme (bv. groei aantal cruiseschepen) en de viskweek . ‘Maar ook bij energieopwekking uit water verwacht ik een hoop nieuwe banen. We zullen dan wel moeten investeren in jonge mensen die watermanagement willen gaan studeren. Dat zijn er - gezien de ontwikkelingen en mogelijkheden in de toekomst - nog te weinig.’

Nederland is sinds jaar en dag noodgedwongen de eerste als het gaat om vernieuwende waterwerken. Eenzelfde leidende rol is voor ons land weggelegd op het gebied van getijdenenergie, volgens Atsma. ‘We hebben bewezen dat we dat kunnen. Zo zijn in Nederland al technieken ontwikkeld om dijken van sensoren te voorzien waardoor bij een noodsituatie de dijk zelf een alarmsignaal afgeeft. Voor landen op de hele wereld is deze ontwikkeling interessant.’