Consument centraal stellen: meer vertrouwen en sterkere groei interne markt

Europese Commissie - Persbericht

Een nieuwe Europese consumentenagenda - meer vertrouwen en sterkere groei door de consument centraal te stellen in de interne markt

Brussel, 22 mei 2012 - De rol die de consument speelt bij het aandrijven van de Europese economie is enorm: consumentenuitgaven vertegenwoordigen 56% van het bbp van de EU i. Alleen mondige consumenten met vertrouwen kunnen het potentieel van de interne markt optimaal benutten, en innovatie en groei een duwtje in de rug geven. Daarom streeft de vandaag goedgekeurde strategische visie van de Europese Commissie betreffende het EU-consumentenbeleid voor de komende jaren ernaar de consument maximaal en vol vertrouwen te laten deelnemen aan de markt. De Europese consumentenagenda wil het vertrouwen van de consument vergroten via vier belangrijke doelstellingen: (1) versterking van de veiligheid van de consument, (2) kennisvermeerdering, (3) meer handhaving en betere mogelijkheden tot verhaal, en (4) aanpassing van consumentenrechten en -beleid aan maatschappelijke en economische veranderingen. Daarnaast worden in de agenda een aantal belangrijke, tussen nu en 2014 uit te voeren acties gepresenteerd.

"Groei in de Europese Unie vereist zowel een concurrerend aanbod als een sterke vraag. Consumenten moeten daarom net zo'n centrale positie in EU-beleid innemen als bedrijven. Wij hebben consumenten met vertrouwen nodig om de Europese economie vooruit te helpen", aldus Viviane Reding i, vicevoorzitter van de Europese Commissie en commissaris voor Justitie van de EU. "Wij willen grensoverschrijdend onlinewinkelen stimuleren, en daarom moeten de EU en haar lidstaten de rechten van de consument aanpassen aan het digitale tijdperk. De eerste stappen hebben wij reeds genomen, met de richtlijn inzake consumentenrechten en de voorgestelde modernisering van de voorschriften inzake gegevensbescherming, die erop gericht zijn het vertrouwen van de onlineconsument te vergroten. Als volgende stap wil de Commissie de uit 1990 daterende regels op het gebied van pakketreizen actualiseren, aangezien steeds meer mensen hun vakantie tegenwoordig via internet boeken. Er is echter meer nodig dan nieuwe wetgeving om de digitale interne markt consumentvriendelijk te maken. Lidstaten moeten meer vaart zetten achter de snelle en niet al te bureaucratische uitvoering van EU-voorschriften, om ervoor te zorgen dat de rechten van de consument een tastbare realiteit wordt voor de 500 miljoen consumenten in de EU."

"In de huidige economische context is een sterk consumentenbeleid onontbeerlijk. Het heft in handen geven van de 500 miljoen consumenten zal een belangrijke bijdrage leveren aan de groei van de Europese economië", aldus commissaris voor Gezondheid en consumentenbeleid John Dalli i. "De vandaag goedgekeurde strategie is erop gericht consumenten mondiger te maken en hun vertrouwen te versterken, door hun de hulpmiddelen te geven die zij nodig hebben om actief aan de markt deel te nemen, gebruik te kunnen maken van hun keuzevrijheid, en hun rechten te kunnen laten gelden. Dit zullen wij onder andere doen door herziening van het EU-kader dat zorgt voor de veiligheid van producten en levensmiddelen op de eengemaakte markt, door verbeterde handhaving van de EU-consumentenwetgeving, dit in nauwe samenwerking met de nationale autoriteiten; door consumenten die hun aankopen over de grens doen beter te ondersteunen, via de Europese Consumentencentra, en door ervoor te zorgen dat consumentenbelangen systematischer worden geïntegreerd in die delen van het EU-beleid die van groot economisch belang zijn voor huishoudens."

Europese consumenten kunnen bogen op sommige van de beste rechten en bescherming ter wereld, of het nu gaat om bescherming tegen onveilige producten, misleidende reclame, onvoorspelbare kosten voor roaming of twijfelachtige praktijken online, of om hen te helpen wanneer er iets misgaat. Alternatieve geschillenbeslechting (Alternative Dispute Resolution of ADR) en onlinegeschillenbeslechting (Online Dispute Resolution of ODR) (ADR/ODR), waarvoor op het ogenblik voorstellen op tafel liggen, zal hen in staat stellen problemen snel, gemakkelijk en goedkoop op te lossen. Een ander voorbeeld is de Europese procedure voor geringe vorderingen die de beslechting van grensoverschrijdende vorderingen tot een bedrag van 2000 EUR eenvoudiger, sneller en goedkoper maakt. Vanaf 2013 zullen consumenten het formulier kleine vorderingen simpelweg via het e-justitieportaal in alle officiële talen kunnen invullen, wat hun nog meer tijd en moeite zal besparen.

Hoewel er al veel EU-wetten zijn ter bescherming van de consument, en de consumentendimensie een belangrijk onderdeel vormt van veel EU-beleid, is een algemeen kader nodig voor nieuwe uitdagingen in de heel nabije toekomst, zoals de digitalisering van het dagelijks leven, de wens om over te stappen op duurzamere consumptiepatronen, en de specifieke behoeften van kwetsbare consumenten.

Vier hoofddoelstellingen

De Europese consumentenagenda bevat maatregelen ter verwezenlijking van de doelstellingen van de groeistrategie van de EU, de Europa 2020-strategie. De agenda bouwt voort op en vormt een aanvulling op andere initiatieven zoals het Verslag over het EU-burgerschap (zie IP/10/1390 en MEMO/10/525), de "Single Market Act", de digitale agenda voor Europa (zie IP/10/581, MEMO/10/199 en MEMO/10/200) en het stappenplan voor efficiënt hulpbronnengebruik (zie IP/11/1046). Daarom is het opgebouwd rond vier belangrijke doelstellingen die het vertrouwen van de consument moeten vergroten.

• - 

  Versterking van de consumentenbescherming voor goederen, diensten en levensmiddelen, versterking van het regelgevingskader en het efficiënter maken van het toezicht.
• - 

  Kennisvermeerdering om het hoofd te kunnen bieden aan de toenemende complexiteit van de markten. Consumenten moeten de beschikking hebben over de juiste hulpmiddelen en informatie om allerlei zaken te kunnen begrijpen, van de werkelijke kosten van een consumptiekrediet tot aan het vinden van de juiste plaats om een klacht in te dienen. Dit is belangrijk voor zowel de consumenten als handelaars, en consumentenorganisaties spelen hierin een sleutelrol.
• - 

  Verbeterde handhaving en mogelijkheden tot verhaal, want zonder deze elementen zijn consumentenrechten niet meer dan theorie. Dit is des te belangrijker gezien de schade die Europese consumenten lijden in verband met problemen die aanleiding geven tot klachten (naar schatting 0,4% van het bbp van de EU)¹. De rol van netwerken voor handhaving van de consumentenwetgeving² is van cruciaal belang hierbij.
• - 

  Aanpassing van beleid aan maatschappelijke veranderingen, en ervoor zorgen dat het beleid aansluit op het dagelijkse leven, door de consumentenwetgeving af te stemmen op het digitale tijdperk en problemen aan te pakken waar onlineconsumenten mee te maken hebben, door rekening te houden met de behoeften van kwetsbare consumenten; en door duurzame opties gemakkelijk te maken.

Vijf belangrijke sectoren

De agenda ondersteunt de belangen van de consument in de volgende sleutelsectoren³.

• - 

  Levensmiddelen: duurzaamheid en veiligheid garanderen.
• - 

  Energie: ernaar streven dat consumenten op de geliberaliseerde markt het best mogelijke voor hun geld kunnen krijgen, en hun energieverbruik beter kunnen beheren.
• - 

  Financieel: de financiële belangen van de consumenten beschermen en hun de hulpmiddelen geven hun financiën te beheren.
• - 

  Vervoer: wetgeving aanpassen aan de moderne reispatronen en bij te dragen tot duurzame mobiliteit.
• - 

  Digitaal: zoeken naar oplossingen voor de problemen waarmee consumenten geconfronteerd worden, en zorgen voor bescherming online.

Meer informatie:

http://ec.europa.eu/consumers/strategy/index_en.htm#agenda

Ook: Het samen met de consumentenagenda gepubliceerde verslag consumentenbeleid

Website consumenten- en marketingrecht van DG Justitie:

http://ec.europa.eu/justice/consumer-marketing/index_nl.htm

Homepage van vicevoorzitter Viviane Reding, EU-commissaris voor Justitie:

http://ec.europa.eu/reding

¹ :

Mondige consumenten; Eurobarometer nr. 342; 2010.

² :

Europese Consumentencentra (European Consumer Centres) en CPC.

³ :

Volgens het scorebord voor de consumentenmarkten waren deze sectoren het meest problematisch voor consumenten.