Profijt interne markt

Bron: European Commission

De Europese lidstaten i besloten hun markten samen te voegen om economische voordelen te creëren. Dit betekende dat een groot deel van de handelsobstakels die er vroeger waren, verdwenen. De gezamenlijke markt die ontstond, staat bekend als de interne markt.

Door de interne markt is de concurrentie toegenomen. Dit heeft geleid tot lagere prijzen, een grotere keuzevrijheid en mogelijk tot meer banen. Maar er is ook kritiek, vooral op de sociale gevolgen van de interne markt.

Volgens de Europese Commissie i creëerde de interne markt sinds 1993 2,5 miljoen nieuwe banen in de EU, zorgde de markt voor een vervijfvoudiging van de handel tussen lidstaten onderling, en werd er meer dan 800 miljard euro aan extra inkomen gegenereerd. 15 miljoen Europeanen zijn ondertussen in een ander EU-land gaan werken. Ook staat de Europese Unie internationaal bekend als een sterk handelsblok. Hoewel maar 7 procent van de wereldbevolking in de EU woont, vertegenwoordigt de interne markt 20 procent van de internationale import en export.

Enkele gevolgen van de interne markt

De Europese interne markt beïnvloedt het leven van de consument sterk. Zo werd bijvoorbeeld de markt voor telecommunicatie in de Europese Unie opengebroken. Op 15 juni 2017 werden de extra kosten voor internetten, bellen en sms'en, die vroeger door telecombedrijven in het buitenland werden gerekend, afgeschaft door de EU.

Een andere sector waar prijzen sterk gedaald zijn is de luchtvaart. Verder is er sinds augustus 2014 bijvoorbeeld een uniform Europees betaalsysteem, beter bekend als IBAN.

Kritiek op de interne markt

Hoewel de interne markt voor veel voordelen zorgt, kan er ook nog veel verbeterd worden. Een groot probleem is dat veel landen traag zijn met het overnemen van regels, wat de onderlinge handel belemmert.

Verder zijn veel EU-burgers van mening dat er te weinig aandacht is voor de sociale aspecten van de interne markt. Het gebeurt nog steeds dat werknemers uit een andere lidstaat uitgebuit worden. Ook zorgen de vele Europese regels voor druk op het midden- en kleinbedrijf.

De Nederlandse economie profiteert duidelijk van de open grenzen van de Europese Unie. De van oorsprong grote Nederlandse bedrijven als KPN, Heineken, ING, Philips, Akzo en Unilever behalen een belangrijk deel van hun omzet in andere Europese landen. In een studie uit 2002 schat de Europese Commissie i dat de open grenzen sinds 1992 hadden bijgedragen tot 877 miljard euro extra welvaart in de landen van de Europese Unie. Sindsdien is er geen nieuw rapport over dit onderwerp verschenen.

In 2008 heeft het Centraal Plan Bureau i (CPB) onderzoek gedaan naar de invloed van de interne markt op de Nederlandse economie. Het is voor het eerst in Europa dat een dergelijk onderzoek is gedaan naar de voordelen van de interne markt voor een individuele lidstaat. Uit deze studie 'The Internal Market and the Dutch Economy: implications for trade and economic growth' blijkt dat de Nederlandse economie door de Europese integratie jaarlijks met tussen de 25 en 30 miljard euro was gegroeid. De interne markt heeft volgens het onderzoek de individuele burger een extra inkomen van tussen de 1.500 en 2.200 euro opgeleverd.

Dit extra inkomen is volgens onderzoek van het CPB direct toe te schrijven aan de interne markt. Door de inspanningen van Brussel om tot een vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal te komen, zijn de interne barrières verdwenen. Het verhandelen van goederen is hierdoor gemakkelijker en minder kostbaar geworden. Van alle EU-lidstaten i profiteert Nederland, dankzij haar positie als distributieland, hier het meeste van.

Een publicatie van de Bertelsmann Stiftung uit 2019 komt tot soortgelijke conclusies. Volgens het onderzoek levert de interne markt de Nederlandse burger gemiddeld 1500 euro per jaar op. Daarmee is Nederland één van de Europese landen die het meest van de interne markt profiteren.