Nederland zoekt steun EU om Nederlandse vee-export ondanks Schmallenbergvirus veilig te stellen

Uitbraken in Nederland

1997 Gevallen van gekke-koeienziekte geconstateerd.

1998 Uitbraak van varkenspest, negen miljoen varkens geruimd.

2001 Mond- en klauwzeer op 26 boerderijen. Kwart miljoen koeien, schapen en geiten geruimd.

2003 Vogelgriep, met één dodelijk menselijk slachoffer. Dertig miljoen kippen, ganzen en kalkoenen geruimd.

2006 Blauwtong. Het volgende jaar is het aantal besmette boerderijen al opgelopen tot 6000.

2007 Q-koorts. Ook mensen worden besmet, in 2009 zijn daar al 2000 gevallen van bekend.

2011 Uitbraak van het Schmallenbergvirus.

Opnieuw bedreigt een besmettelijke ziekte de Nederlandse veeboeren. Het Schmallenbergvirus is de zevende ernstige dierziekte die de sector treft in vijftien jaar.

Vergeleken met eerdere besmettingen lijkt de uitbraak van het Schmallenbergvirus iets minder gevaarlijk en grijpt de ziekte ook minder snel om zich heen. Toch kan de economische schade enorm oplopen. Zo heeft Rusland al een importverbod afgekondigd voor levende schapen en geiten uit Nederland.

Een totaalverbod op alle Nederlandse veeproducten is mogelijk de volgende stap van de Russen. Op jaarbasis zou zo'n verbod Nederland 30 miljoen euro kosten. En na Rusland zouden ook andere landen kunnen volgen. Een onnodig ingrijpende reactie, zeggen de Nederlandse autoriteiten.

Minder gevaarlijk

Want mensen lopen geen enkel gevaar, volgens onderzoek van het Europees centrum voor ziektepreventie en -bestrijding i. Er zijn vooralsnog geen gevallen bekend van menselijke besmetting met het Schmallenbergvirus. En volgens wetenschappers zullen die er hoogstwaarschijnlijk ook niet komen.

Het virus leidt vooral tot dode of misvormde jonge dieren. En dat gebeurt met name als drachtige koeien, geiten of schapen kort na de bevruchting besmet raken. Want met de juiste medicatie is de ziekte al binnen een week relatief gemakkelijk te genezen.

Zeeuwse boer

Toch wordt in Duitsland, waar het virus afgelopen november werd ontdekt, op de besmette boerderijen nu al een kwart van alle jonge dieren misvormd geboren. En ook boer Jan Klomp uit Zeeland heeft sinds het begin van dit jaar de aantallen misgeboorten schrikbarend zien stijgen.

'Dit is weer een verkeerde', zegt hij terwijl hij een lammetje uit het geboortekanaal van een schaap probeert te halen. Dat gaat niet makkelijk. 'Omdat de rugverwervels vergroeid zijn, werkt het op geen enkele manier mee.' Het lam wordt uiteindelijk levend geboren. Kort daarna sterft het alsnog.

Gemoederen bedaren

Inmiddels zijn op 78 schapenboerderijen en 86 veehouderijen in Nederland geboorte-afwijkingen geconstateerd die duiden op het naar een dorpje in Noordrijn-Westfalen vernoemde virus. Na de eerste gevallen op Nederlandse bodem, vorige maand, stelde staatssecretaris Henk Bleker gelijk een meldplicht in.

Maar verder probeert de staatssecretaris vooral de internationale gemoederen tot bedaren te brengen. Alleen Rusland en Mexico zijn tot nu toe met een importverbod gekomen. En Bleker heeft de Europese Commissie al benaderd om samen met Nederland de Russen op andere gedachten te brengen.

Sombere toekomst

Alexei Alekseenko van de Russische voedsel- en warenautoriteit, geeft Nederland nog tot het eind van deze week om te bewijzen dat de veeproducten die het exporteert echt veilig zijn. Geen eenvoudige taak voor staatssecretaris Bleker.

Ondertussen zien veel boeren de toekomst van de sector wel degelijk somber in. 'We hebben Blauwtong gehad en Q-Koorts', zegt boer Jan Klomp in Zeeland. 'Over twee of drie jaar krijgen we misschien weer een ander virus. Leuk is het niet.'