Levenskunst: deugden en ondeugden - Martha Nussbaum. Prof. dr. Dohmen, Utrecht

Levenskunst voorjaar

Over filosofie, levenskunst en deugdethiek

Prof. dr. Maarten van Buuren en prof. dr. Joep Dohmen

Foto: Kawn, sculpturen Seward Johnson

Printversie

Prof. dr. Joep Dohmen (Wijsgerige en Praktische Ethiek, UvH) en prof. dr. Maarten van Buuren (Moderne Letterkunde, UU) zetten dit voorjaar de serie Levenskunst over deugden en ondeugden voort. We zijn vrij om te worden wie we willen zijn. Maar hoe vul je die vrijheid in? En hoe kan een maatschappij vol vrije individuen goed functioneren? Daarvoor is een nieuwe moraal nodig die niet dogmatisch is, maar positief. Geen verboden en geboden, maar persoonlijke vrijheid gedefinieerd ten opzichte van de ander, in een maatschappelijk verband. De deugdethiek biedt houvast in het nadenken over zo’n nieuwe moraal.

Deugden zijn enerzijds goede karaktereigenschappen die je kunt leren, maar anderzijds moeten ze in de praktijk met wijsheid worden ingezet, afhankelijk van de situatie en de mores. Om welke deugden vraagt onze tijd? Moderne filosofen denken na over nieuwe deugden zoals integriteit of tolerantie, die antwoord geven op de vraagstukken van de 21e eeuw. Maar zijn die deugden wel te trainen? Of moet de aanleg daarvoor al in je natuur aanwezig zijn? En hoe zit het met ethiek en moraal in een geseculariseerde maatschappij?

Om en om behandelen Van Buuren en Dohmen het werk van filosofen en denkers, waarna ze op het scherpst van de snede met elkaar in discussie gaan. 2500 jaar denken over deugden, van Machiavelli tot Martha Nussbaum.

In samenwerking met Home Academy.

Van deze serie is ook een blogbundel verschenen, die je hier in pdf-formaat kunt downloaden

Programma

Dinsdag 17 januari

Martha Nussbaum - Programma voor een betere mensheid

Prof. dr. Joep Dohmen

Dinsdag 7 februari

Machiavelli - Het doel heiligt de middelen

Prof. dr. Maarten van Buuren

Dinsdag 6 maart

Richard Sennett - De mens als maker

Prof. dr. Joep Dohmen

Dinsdag 3 april

Friedrich Nietzsche - Voornaamheid

Prof. dr. Maarten van Buuren

Dinsdag 1 mei

Alasdair MacIntyre- After virtue. Na de deugd

Prof. dr. Joep Dohmen

Dinsdag 5 juni

Pragmatisme - James, Dewey, Rorty

Prof. dr. Maarten van Buuren

Leestips en links

Algemeen

• - 

  Bekijk ook de eerste helft van het programma Deugden en ondeugden (najaar 2011)
• - 

  Bekijk de academische pagina over Levenskunst van Studium Generale.
• - 

  Maarten van Buuren en Joep Dohmen, De prijs van de vrijheid. Ambo, 2011.
• - 

  Paul van Tongeren, Deugdelijk leven. Een inleiding in de deugdethiek. SUN, 2008.

Martha Nussbaum

• - 

  Martha Nussbaum, Niet voor de winst. Ambo, 2011.
• - 

  Martha C. Nussbaum on Creating Capabilities op Vimeo, 2011.
• - 

  Martha Nussbaum in de Humanistische canon.
• - 

  Scott Horton, Not for Profit: Six Questions for Martha Nussbaum. Harper's Magazine, 1 juni 2010.
• - 

  Martijn Wit, Met woorden heb je nog geen vrijheid. Liberales, 7 oktober 2005.

Niccolò Machiavelli

• - 

  Niccolò Machiavelli, De heerser. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2011.
• - 

  Niccolò Machiavelli in de Stanford Encyclopedia of Philosophy

Richard Sennett

• - 

  www.richardsennett.com
• - 

  Richard Sennett, De ambachtsman. Meulenhoff, 2012.
• - 

  Richard Sennett, De mens als werk in uitvoering. Boom, 2010.
• - 

  Richard Sennett, Together: The Rituals, Pleasures and Politics of Cooperation. Allan Lane, 2012.
• - 

  Tomas Vanheste, Richard Sennetts cultuurkritiek: lof der ‘sprezzatura’. Vrij Nederland, 15 februari 2012.
• - 

  Casper Thomas, De tirannie van intimiteit. Richard Sennett over Facebook, populisme en Job Cohen. De Groene Amsterdammer, 15 december 2010.
• - 

  Koen Haegens, De toekomst begint later. De flexmens kan niets plannen (pdf). De Groene Amsterdammer, 22 februari 2012.

Friedrich Nietzsche

• - 

  Friedrich Nietzsche in Stanford Encyclopedia of Philosophy.
• - 

  Friedrich Nietzsche, Menselijk al te menselijk, Arbeiderspers, 2008.
• - 

  Friedrich Nietzsche, Genealogie van de moraal, Arbeiderspers, 2005.
• - 

  Friedrich Nietzsche, Ecce homo, Arbeiderspers, 2011.
• - 

  Menschliches, Allzumenschliches op Project Gutenberg
• - 

  Ecce homo op Project Gutenberg (Duits)
• - 

  Joep Dohmen, Historisch profiel: Nietzsche. Filosofie Magazine

Alasdair MacIntyre

• - 

  Alasdair MacIntyre, After Virtue. Bloomsbury Publishing, 2007.
• - 

  Stanley Hauerwas, The Virtues of Alasdair MacIntyre. First Things, oktober 2007.
• - 

  Wikipedia over After virtue.

Richard Rorty en het pragmatisme

• - 

  Marc Van den Bossche, Ironie en solidariteit. Een kennismaking met het werk van Richard Rorty. Lemniscaat, 2001.
• - 

  Robert Talisse en Scott Aikin, 'Introduction to the Pragmatism Reader' (te downloaden via deze link).
• - 

  Louis Menand, Pragmatism: a reader. Vintage, 1997.

In samenwerking met

• - 

  Home Academy

---