Actieplan e-overheid gericht op probleemloze toegang tot nationale overheidsdiensten in hele EU

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 15 december 2010.

De Europese Commissie i heeft een ambitieus programma voor samenwerking met de overheden van de lidstaten opgesteld ter uitbreiding en verbetering van de diensten die zij via internet aanbieden. Het nieuwe actieplan voor de e-overheid voorziet in veertig specifieke maatregelen voor de komende vijf jaar. Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat burgers en bedrijven onlinediensten kunnen gebruiken om bijvoorbeeld een onderneming in te schrijven in het handelsregister, een beroep te doen op en toegang te hebben tot de sociale zekerheid en gezondheidsvoordelen, zich in te schrijven bij een universiteit of een offerte in te dienen om goederen en diensten te leveren aan overheidsdiensten. Het bevorderen van e-overheid kan het concurrentievermogen van Europa verhogen en ervoor zorgen dat overheden betere diensten kosteneffectiever kunnen aanbieden in een tijd van beperkte begrotingsmiddelen. Daarom vormt e-overheid een essentieel onderdeel van de Digitale Agenda voor Europa. Een van de doelstellingen van de Digitale Agenda voor Europa is het gebruik van e-overheidsdiensten door burgers tegen 2015 tot 50% en door bedrijven tot 80% te verhogen (zie IP/10/581, MEMO/10/199 en MEMO/10/200). In het nieuwe actieplan wordt rekening gehouden met de in 2006 opgedane ervaringen met het Europese actieplan e-overheid (zie IP/06/523).

Neelie Kroes i , vicevoorzitter van de Europese Commissie en Europees commissaris i voor de Digitale Agenda, zei: “Dit actieplan voor de e-overheid zorgt ervoor dat overheden door middel van informatie- en communicatietechnologieën betere diensten kosteneffectiever kunnen leveren en tegelijkertijd het leven van individuele burgers kunnen vergemakkelijken in de zin van een vlottere toegang tot overheidsdiensten."

Specifieke doelstellingen van de Digitale Agenda zijn onder andere:

  • het gebruik van e-overheidsdiensten door EU i-burgers tegen 2015 tot 50% en door EU-ondernemingen tot 80% verhogen, en
  • een aantal belangrijke overheidsdiensten online beschikbaar stellen, zodat ondernemers om het even waar in Europa een onderneming kunnen opzetten en leiden, ongeacht hun oorspronkelijke locatie, en zodat burgers om het even waar in Europa kunnen studeren, werken en verblijven en met pensioen kunnen gaan.

Het Europese actieplan voor de e-overheid heeft als doel de overgang naar een nieuwe generatie van open, flexibele en naadloze e-overheidsdiensten op lokaal, regionaal, nationaal en Europees niveau te ondersteunen. Het plan is er met name op gericht diensten in de andere lidstaten net zo goed te laten werken als thuis en gebruikers actief in staat te stellen de onlineoverheidsdiensten die vorm te geven die het best op hun behoeften is afgestemd.

Nationale overheden zullen een centrale rol spelen bij de uitvoering van het actieplan, terwijl de hoofdverantwoordelijkheid van de Commissie bij het verbeteren van de voorwaarden voor de ontwikkeling van grensoverschrijdende e-overheidsdiensten ligt. Daartoe behoren het vaststellen van basisvoorwaarden zoals interoperabiliteit, e-handtekeningen en e-identificatie.

De maatregelen van het actieplan zijn onderverdeeld in vier categorieën:

  • Emancipatie van de gebruiker:
  • diensten die zijn ontworpen op basis van de behoeften van de gebruiker
  • gezamenlijke productie van diensten, bijvoorbeeld met gebruik van Web 2.0-technologieën
  • hergebruik van overheidsinformatie (waaronder de herziening van de richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie: zie IP/10/1103)
  • verbetering van de transparantie
  • deelname van de burgers en ondernemingen aan het beleidsvormingsproces
  • naadloze diensten voor ondernemingen
  • persoonlijke mobiliteit
  • EU-wijde uitvoering van grensoverschrijdende diensten
  • Efficiëntie en effectiviteit van overheidsdiensten
  • verbetering van organisatorische processen (bijvoorbeeld elektronische aanbesteding en snellere verwerking van aanvragen)
  • vermindering van administratieve lasten
  • groene overheid (bijvoorbeeld elektronische archivering en gebruik van videoconferenties in plaats van reizen)
  • Invoering van basisvoorwaarden voor de ontwikkeling van e-overheid
  • open specificaties en interoperabiliteit (bijvoorbeeld de toepassing van het Europese interoperabiliteitskader)
  • totstandbrenging van belangrijke randvoorwaarden (bijvoorbeeld een herziening van de richtlijn inzake e-handtekeningen, een voorstel inzake pan-Europese wederzijdse erkenning van e-identificatie en e-authenticatie)

Hieronder volgen een aantal concrete voorbeelden van maatregelen uit het actieplan:

  • de invoering van een eenmalige veilige registratie van gegevens bij de overheid (om te vermijden dat dezelfde informatie steeds opnieuw moet worden ingevoerd bij verschillende onderdelen van de overheid)
  • de ontwikkeling van EU-wijd gebruik van de nationale elektronische identiteit ("e-id") voor een vlotte afhandeling van grensoverschrijdende procedures, zoals het starten van een onderneming in het buitenland, verhuizen naar of werken in het buitenland, het pensioen online regelen als u in een ander land van uw pensioen gaat genieten of het inschrijven bij een buitenlandse school of universiteit
  • zorgen dat burgers en ondernemingen online in realtime de status van hun transacties met de overheid kunnen bekijken door meer transparantie en openheid
  • betere afstemming van diensten op de echte behoeften van de gebruiker, zoals een veilige en snelle digitale levering van documenten en informatie
  • beschikbaarstelling van gegevens voor hergebruik door derde partijen, zodat nieuwe overheidsdiensten en -toepassingen kunnen worden ontwikkeld (bijvoorbeeld kaarten voor navigatiesystemen of toepassingen voor reisinformatie)

Het actieplan borduurt voort op het succes van grootschalige, door de EU gefinancierde proefprojecten op het gebied van grensoverschrijdende diensten onder leiding van de lopende EU-projecten STORK, PEPPOL, SPOCS en epSOS (zie MEMO/10/680). Doel van het actieplan is ervoor te zorgen dat burgers en ondernemingen in de hele EU gemakkelijker toegang krijgen tot onlinediensten.

Achtergrond

Het Europese actieplan voor de e-overheid is de reactie van de Commissie op de oproep van de lidstaten tot een gezamenlijk e-overheidsbeleid in de EU, zoals beschreven in de ministeriële verklaring van Malmö over de e-overheid van 2009 (IP/09/1738).

Voor meer informatie:

MEMO/10/681

Het Europese actieplan voor de e-overheid 2011-2015

Persbericht over de ministeriële verklaring van Malmö over de e-overheid

e-overheidsconferentie 'Lift Off Towards Open Government'

Het Europese actieplan voor de e-overheid 2006-2010

Digitale Agenda voor Europa

STORK - (Secure idenTity acrOss boRders linKed)

PEPPOL - (Pan-European Public Procurement Online)

SPOCS (Simple Procedures Online for Cross-border Services)

epSOS (Smart Open Services for European Patients)