EP: 'ECB moet actieve rol blijven vervullen bij bestrijding economische crisis'
Naar aanleiding van het debat van maandag met ECB i-voorzitter Jean-Claude Trichet i, hebben de Europarlementariërs i dinsdag een resolutie aangenomen, waarin ze het werk van de ECB in 2009 in kaart brengen en voorstellen doen voor acties met het oog op de huidige economische situatie.
In het licht van de blijvende problemen van schuldenlasten, moedigt de resolutie de ECB aan om overheidsschulden op dezelfde wijze als in het Verenigd Koninkrijk en de V.S. af te kopen. Ook de problemen die veroorzaakt werden door kredietratingbureaus bij de beoordeling van de schuldenlasten van lidstaten stelt de ontwerpresolutie aan de kaak. De Commissie moet volgens de tekst meer ambitie tonen in haar voorstel voor strenger toezicht op de werking van deze bureaus.
De ontwerpresolutie benadrukt ook dat stevige economische governance essentieel is voor een echte economische en monetaire unie en dat de nadruk tot nu toe teveel heeft gelegen op de monetaire aspecten. De Europarlementsleden wijzen erop dat de onevenwichtigheden tussen de economieën van lidstaten aanzienlijke problemen met zich meebrengen en pleiten daarom voor een permanent crisisbeheersingskader.
Ten slotte dringt de resolutie erop aan dat de bezuinigingspakketten in de EU i met voorzichtigheid worden ingevoerd om het economisch herstel niet in de kiem te smoren.
Het debat met Trichet richtte zich onder meer op de noodzaak om bij de alledaagse zorgen van burgers ten aanzien van de crisis stil te staan, het probleem van het niet aanpakken van fiscale concurrentie tussen lidstaten, de noodzaak van de wereldwijde coördinatie van financiële regulering, en de mogelijke voordelen van Euro-obligaties.
Debat
Aanleiding voor het debat waren de activiteiten van de ECB in 2009 geweest. Jean-Claude TRICHET deed gedetailleerd uit de doeken hoe de ECB haar rente op leningen in 2009 radicaal had verlaagd tot 1% en kredietondersteunende maatregelen voor banken had uitgewerkt. Hij legde ook uit hoe de ECB de problemen in de obligatiemarkten aanpakte.
Na Trichet was Commissaris voor Economische en monetaire zaken Olli REHN i aan het woord. Hij zei dat de steun die Ierland binnenkort zou krijgen, de hele eurozone stabiliteit zou bieden. Eind november moesten de onderhandelingen met de Ierse overheid over het mechanisme afgerond zijn.
Burkhard BALZ (EPP, DE), rapporteur van het verslag van het EP i over het jaarverslag 2009 van de ECB, benadrukte het belang van economische coördinatie tussen de leden van de eurozone. Zo moest de EU voldoende uitgerust worden om adequaat te reageren op toekomstige problemen, in plaats van dat de landen zich alleen met monetaire vraagstukken bezighielden.
Fractiewoordvoerders
"We moeten denken aan onze medeburgers", zei Jean-Paul GAUZÈS (EPP, FR) namens de christendemocratische fractie. De noodzakelijke veranderingen moesten beter worden uitgelegd. Het (goede) werk van de ECB alleen zou niet volstaan om wat aan de zorgen van de burgers te doen, daar was ook moediger optreden van beleidsmakers voor nodig.
George Sabin CUTAS (S&D i, RO) pleitte voor een "permanent mechanisme om de eurozone tegen aanvallen van speculanten te beschermen" en de oprichting van een Europees ratingbureau. Om economische groei op de lange termijn niet te belemmeren, pleitte hij voor een economisch governance-model, waarin fiscale consolidatie zou worden gecombineerd met het creëren van banen.
Sylvie GOULARD (ALDE, FR) onderstreepte, dat er dankzij het Verdrag van Lissabon i een openbaar debat over de hervorming van de economische governance zou komen. De huidige schuldencrisis zou ons "nog verder moeten duwen, dan wat de Commissie voor het economische governance had voorgesteld". Daarbij was een toezichtsrol voor het EP weggelegd.
"We kunnen niet uitleggen aan burgers wat er nu gebeurt. We moeten Ierse banken redden maar aan de andere kant gebeurt er niets met de heel lage vennootschapsbelasting van 12,5 % voor bedrijven daar", zei Sven GIEGOLD (GREENS/EFA i, DE). Hij pleitte voor een kader voor de bestrijding van belastingsconcurrentie in de EU.
Kay SWINBURNE (ECR i, UK) benadrukte dat internationale samenwerking van cruciaal belang was. Beleidsbeslissingen moesten met alle "grote spelers" over de hele wereld samen worden genomen. Ze waarschuwde ook voor de dreiging van regeringen die hun nationale belangen zouden najagen.
Jürgen KLUTE (GUE/NGL i, DE) uitte kritiek op de ECB, omdat die geen euro-obligaties had uitgegeven om lidstaten in moeilijkheden te financieren. Het gevolg was dat werknemers aan hun lot werden overgelaten.
John BUFTON (EFD, UK) zei dat meer economische coördinatie de oplossing voor de huidige moeilijkheden niet kon zijn, aangezien de voortdurende integratie Europa naar de crisis had geleid. "Een gezamenlijke munt kan alleen in een federalistisch milieu werken", zei hij. Daarom vroeg hij zich af of een federalistische staat misschien het uiteindelijke doel van de voorstellen van de Commissie was geweest.
Overige sprekers
"Sommige mensen haten de euro, ze zien het als een bron van het kwaad en zijn blij met het vooruitzicht van de instorting van de eurozone", zei Sophie in 't VELD i (ALDE, NL). "Maar de problemen worden niet door de euro veroorzaakt, integendeel, de euro beschermt ons tegen erger". Maar naast die gezamenlijke munt was een echte governance van de eurozone nodig. "We zitten op een schip met een groot gat in de boeg en het is zwemmen of verzuipen op het ogenblik". Het goede nieuws was, dat de regeringen in het geval van Ierland blijkbaar daadkrachtiger optraden. Het ging om de geloofwaardigheid van de eurozone: "Zijn we bereid eensgezind op te treden en kunnen we dat ook?" Ze riep nationale politici op, om te stoppen met het spelen van de populistische kaart en om zich verantwoordelijk te gedragen ten opzichte van onze gezamenlijke munt.
"Sinds de introductie van de euro heeft de ECB niet zo’n bewogen jaar gekend als 2009. De bestrijding van de economische- en monetaire crisis heeft veel moeite gekost en is nog niet ten einde", zei Peter van DALEN i (ECR, NL). De aanpak van de crisis moest beter en krachtiger. Het oprichten van een Europees noodfonds was geen structurele oplossing. "Wat echt helpt zijn harde bezuinigingen, strenge begrotingsdiscipline en bijbehorende automatische sancties", zei van Dalen. Bezuinigingen waren nodig om de crisis te boven te komen. "De meerderheid van dit Parlement zou die voorwaarde ook op de EU begroting moeten toepassen. Aanvaarding van de 2,9% budgetstijging is al een zeer ruim compromis. Geen enkele burger begrijpt, dat het Parlement nog meer en nog verder wil. Niet doen dus!!", waarschuwde van Dalen.
"We moeten als een brandweer optreden en de branden in Europa blussen", zei commissaris Olli Rehn in reactie op de Europarlementsleden. Over Ierland zei hij: "Als iemand in nood verkeert, moet je hem helpen, ook in het belang van de bredere stabiliteit van Europa". "Alle lidstaten zouden zonder het EU-schild in veel grotere moeilijkheden zijn geweest", zei hij nog.
"We hebben gevoel voor de economische unie, maar zijn slechts verantwoordelijk voor de monetaire unie", zei ECB-voorzitter Trichet. Hij uitte kritiek op "de neiging om de EU als zondebok te gebruiken" en de euro, "een robuuste en solide munt", de schuld te geven van de economische moeilijkheden. Ten slotte vroeg hij de Parlementsleden om zich in te zetten voor "een zeer sterk toezicht op en governance van" de economie van de EU.