Vertegenwoordiging en burgerparticipatie in Nederland, Denemarken & Engeland

Actueel onderzoek naar de samenwerking tussen belangenorganisaties en politieke partijen

In verschillende West-Europese staten vindt burgerparticipatie vaak niet direct plaats maar door middel van belangenorganisaties. Er bestaan traditioneel sterke banden tussen politieke partijen en belangenorganisaties. In de afgelopen jaren heeft Europa belangrijke veranderingen teweeg gebracht in vertegenwoordiging. Zo wijzen bestaande studies op veranderingen in de relatie tussen belangenorganisaties en politieke partijen, maar bieden tegelijkertijd ook tegenstrijdige uitkomsten.

Dit onderzoek analyseert en vergelijkt voor het eerst de wisselwerking tussen belangenorganisaties en politieke partijen in Nederland, Denemarken en Engeland. Het onderzoek bestaat uit persoonlijke interviews met alle politieke partijen die vertegenwoordigd zijn in de wetgevende macht van de drie landen. Daarnaast bestaat het uit drie grote enquêtes onder belangenorganisaties, waarbij gekeken wordt naar het gebruik van verschillende bronnen en instrumenten om in contact te komen met hun respectievelijk nationale regering en parlement. In totaal hebben 497 Nederlandse belangenorganisaties het onderzoek ontvangen waarbij de 'response rate' 55 procent was. Daarnaast zijn er 1500 enquêtes ingevuld door Deense en Britse organisaties.

Resultaten

Het onderzoek brengt in kaart welke wisselwerking er bestaat tussen belangenorganisaties en beleidsmakers in de drie landen. Het onderzoekt zowel de formele banden tussen politieke partijen en belangenorganisaties evenals de informele contactpatronen tussen beiden.

De resultaten leveren actuele informatie over de verschillende types contacten die er bestaan tussen Nederlandse belangenorganisaties en politieke partijen in het parlement. Daarnaast kan er een systematische vergelijking plaatsvinden van hoe verschillende belangenorganisaties communiceren met beleidsmakers in de drie landen. De resultaten laten zien dat er een behoorlijke variatie zichtbaar is in de relatie tussen de politieke partijen en de samenleving in de drie landen. Het onderzoek laat echter ook zien dat ondanks factoren die erop duiden dat de banden tussen belangenorganisaties en politieke partijen losser worden, belangenorganisaties in de 21e eeuw niet gescheiden zijn van de partijen. Burgerparticipatie vindt nog steeds voor een groot gedeelte plaats via de belangenorganisaties. Anderzijds is er wel bewijs dat het karakter van de wisselwerking tussen veel belangenorganisaties en de politieke partijen veranderd is.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door Anne Rasmussen. Rasmussen is docent Bestuurskunde (Sociale Wetenschappen) aan de Universiteit Leiden en fellow bij het Montesquieu Instituut, den Haag. Ook werkt ze nauw samen met University College London en Copenhagen Business School. Het onderzoek wordt gefinancierd door het Danish Research Council.

Voor meer informatie over het fellowship, klik hier.