Commissie wil hoge boetes voor België en Luxemburg voor niet invoeren regels verwerking afvalwater
De Europese Commissie verwijst België opnieuw naar het Europees Hof van Justitie omdat het heeft nagelaten zijn afvalwaterzuivering in overeenstemming te brengen met de EU-normen. De Commissie is van plan het Hof te verzoeken een forfaitaire boete van meer dan 15 miljoen euro en een dwangsom van bijna 62 000 euro per dag op te leggen. Ondanks een eerdere uitspraak van het Hof in deze langlopende zaak, blijft een veertigtal agglomeraties op de lijst van richtlijnovertreders staan. De Commissie stuurt ook een tweede aanmaning aan Luxemburg waarin zij waarschuwt dat het land voor dezelfde kwestie een tweede keer voor het Hof van Justitie zal worden gedaagd en boetes riskeert. Ondanks hun veroordeling door het EHJ hebben beide landen de van 1991 daterende EU-richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater nog steeds niet uitgevoerd.
Commissaris voor Milieu Janez Potocnik: "Zich niet schikken naar een uitspraak van het Hof is een zeer ernstige zaak. Een lidstaat voor de tweede keer voor het Hof brengen is niet iets wat de Commissie licht opvat. Ongezuiverd stedelijk afvalwater is echter schadelijk voor de kwaliteit van Europa's rivieren, meren en kustwateren en vormt een bedreiging voor de volksgezondheid. Dat er vertraging wordt opgelopen bij het bieden van de noodzakelijke bescherming aan de burger, is onaanvaardbaar."
De Commissie verwijst België naar het Hof in verband met afvalwaterzuivering
De Europese Commissie verwijst België naar het Europees Hof van Justitie (EHJ) omdat het heeft nagelaten zich te schikken naar een eerdere uitspraak van hef Hof over de opvang en de behandeling van stedelijk afvalwater.
In juli 2004 oordeelde het EHJ dat België had verzuimd de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater1 na te leven. Krachtens de wetgeving moet al het stedelijk afvalwater van agglomeraties van meer dan 10 000 mensen worden opgevangen en behandeld alvorens het in het milieu wordt geloosd. Omdat België zijn volledige grondgebied als "kwetsbaar gebied"2 heeft aangewezen, moet de zuivering ingrijpender zijn om het fosfor- en nitraatgehalte in het water aanzienlijk te verminderen vóór het wordt geloosd. Aan deze verplichting had uiterlijk op 31 december 1998 moeten zijn voldaan.
Het Hof heeft geoordeeld dat zowat 114 plaatsen in Vlaanderen, 60 in Wallonië en de agglomeratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest al het door hen voortgebrachte afvalwater of een gedeelte daarvan niet naar behoren opvingen of behandelden. Ondanks inspanningen van de drie Belgische gewesten blijven 40 agglomeraties in gebreke: zeven in Vlaanderen, 32 in Wallonië en de agglomeratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bovendien zal de richtlijn naar verwachting niet volledig worden nageleefd vóór eind 2013 - meer dan 9 jaar na de eerste uitspraak van het Hof.
De Commissie heeft daarom besloten tot juridische stappen tegen België wegens niet-naleving van de uitspraak van het Hof en tot de eis een forfaitaire boete van meer dan 15 miljoen euro en een dagelijkse dwangsom van bijna 62 000 euro op te leggen.
Nieuwe aanmaning aan Luxemburg wegens niet-naleving van een uitspraak van het Hof
In november 2006 is Luxemburg in verband met lozingen in wateren die worden beschouwd als kwetsbare gebieden, door het EHJ veroordeeld wegens onjuiste toepassing van de richtlijn behandeling van stedelijk afvalwater.
Luxemburg heeft zijn hele grondgebied aangewezen als "kwetsbaar gebied" en koos er aanvankelijk voor zijn verplichtingen na te komen door te streven naar een totale vermindering met 75 % van de stikstof en fosfor van alle zuiveringsinstallaties samen (een in de richtlijn voorgestelde alternatieve nalevingsmethode). Na de uitspraak van het Hof besloot Luxemburg zich te schikken naar de richtlijn door de ingrijpender zuivering voor te schrijven die is vereist voor agglomeraties van meer dan 10 000 mensen.
Omdat negen agglomeraties hun verplichtingen in 2007 nog steeds niet waren nagekomen, werd een laatste aanmaning aan Luxemburg gestuurd. Hoewel er vooruitgang is geboekt en vier van de negen agglomeraties hun verplichtingen naar verwachting op korte termijn zullen nakomen, wordt verwacht dat de vijf andere niet aan de EU-normen zullen voldoen vóór 2012/2013.
De Commissie heeft daarom besloten Luxemburg een nieuwe aanmaning te sturen waarin zij ervoor waarschuwt voor verder juridische stappen, met mogelijk boetes, als Luxemburg niet snel de eerste uitspraak van het Hof nakomt.
De richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater
Krachtens de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater moeten de steden in de Europese Unie hun stedelijk afvalwater opvangen en behandelen.
Onbehandeld water kan besmet zijn met schadelijke bacteriën en virussen en vormt dus een risico voor de volksgezondheid. Onbehandeld water bevat eveneens nutriënten zoals stikstof en fosfor, die zoet water en het mariene milieu kunnen aantasten omdat ze leiden tot een excessieve groei van algen, waardoor ander leven verstikt. Dit proces wordt eutrofiëring genoemd.
De belangrijkste manier van afvalwaterzuivering waarin is voorzien in de richtlijn, is biologische of 'secundaire' zuivering. Als agglomeraties van meer dan 10 000 inwoners echter afvalwater lozen in wateren die als "kwetsbare gebieden" zijn aangewezen, is daarnaast een ingrijpender zuivering nodig. De maatregelen voor zulke zuivering hadden uiterlijk op 31 december 1998 moeten zijn getroffen. Voor niet in kwetsbare gebieden lozende agglomeraties van meer dan 15 000 inwoners, was de deadline voor de infrastructuur voor secundaire behandeling 31 december 2000. De deadline voor de nakoming in kleinere agglomeraties was 31 december 2005.
Belgische zaak: 1999/2030
Luxemburgse zaak: 2002/2125
Voor de meest recente gegevens over inbreuken in het algemeen, zie:
http://ec.europa.eu/community_law/infringements/infringements_nl.htm
Richtlijn 91/271/EEG van de Raad betreffende het beheer van stedelijk afvalwater.
Een gebied dat onder eutrofiëring te lijden heeft of daaronder te lijden kan krijgen bij gebrek aan beschermende maatregelen.