Brussel tikt 25 lidstaten op de vingers in verband met de vrije energiemarkt

Ip/09/ 1035

Brussel, 25 juni 2009

Commissie onderneemt actie voor een effectieve en concurrerende energiemarkt in heel Europa

De Commissie heeft vandaag strenge maatregelen genomen tegen 25 lidstaten die de Europese consumenten de voordelen van een concurrerende en open energiemarkt ontzeggen door de EU-wetgeving niet na te leven. Oostenrijk, België, Bulgarije, Tsjechië, Denemarken, Duitsland, Estland, Spanje, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Litouwen, Letland, Luxemburg, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Zweden en het Verenigd Koninkrijk zullen schriftelijke aanmaningen krijgen voor het niet naleven van de toepasselijke gas- en elektriciteitsverordeningen. De Commissie heeft ook schriftelijke aanmaningen verzonden naar Griekenland, Polen, Portugal, Roemenië en Litouwen voor het in stand houden van een systeem van gereguleerde prijzen, wat indruist tegen de EU-richtlijnen inzake elektriciteit en gas.

Andris Piebalgs, de Commissaris voor energie, benadrukt dat "het in deze tijden van economische en financiële crisis onaanvaardbaar is dat de Europese consumenten en ondernemingen te lijden hebben onder een slecht functionerende energiemarkt. De Commissie is vastberaden alle nodige maatregelen te nemen om de Europese consumenten echte keuze, betere prijzen en grotere voorzieningszekerheid te bieden, wat alleen kan in een open en concurrerende markt".

De door de Commissie ondernomen actie is gericht op inbreuken op verschillende bepalingen van de bestaande communautaire wetgeving inzake elektriciteit en gas, het zogenaamde tweede pakket van 2003. De Commissie heeft zich met name vooral gericht op de bepalingen die de eerlijke concurrentie garanderen in het belang van de consumenten.

De belangrijkste inbreuken die in verband hiermee door de Commissie zijn vastgesteld, betreffen:

• - 

  het gebrek aan informatie vanwege elektriciteits- en gastransmissie­net­beheerders, waardoor effectieve toegang van leveranciers tot de netwerken wordt belemmerd;

• - 

  de ontoereikende systemen voor toewijzing van de netwerkcapaciteit om het netwerkgebruik voor elektriciteits- en gastransmissie in de lidstaten te optimaliseren;

• - 

  het gebrek aan grensoverschrijdende coördinatie en samenwerking van elektriciteitstransmissienetbeheerders en nationale instanties, wat noodzakelijk is om de netwerkcapaciteit op grensoverschrijdende interconnecties beter toe te wijzen, zodat het gebruik van het bestaande elektriciteitsnet wordt geoptimaliseerd op regionale en Europese basis in plaats van op nationale basis;

• - 

  de ontoereikende inspanningen van gastransmissienetbeheerders om de maximale capaciteit ter beschikking te stellen om de mogelijkheden voor markttoegang en mededinging te optimaliseren. Dit betreft met name kortetermijncapaciteit die anders ongebruikt blijft, en capaciteit in de andere richting dan de fysieke gasstroom (backhaulcapaciteit);

• - 

  het gebrek aan effectieve handhaving door de bevoegde instanties in de lidstaten in het geval van inbreuken op de EU-verordeningen, inclusief het ontbreken van effectieve sancties op nationaal niveau;

• - 

  de instandhouding van gereguleerde prijzen, vooral in het voordeel van grote klanten, wat een belemmering vormt voor nieuwkomers op de markt;

• - 

  het ontbreken van adequate procedures voor geschillenbeslechting voor consumenten op nationaal niveau. Een fundamentele voorwaarde van de elektriciteits- en gasrichtlijnen is dat alle burgers die genieten van de voordelen van de interne markt, ook moeten kunnen genieten van een hoog niveau van consumentenbescherming. Een gebrek aan transparante, eenvoudige en goedkope procedures om klachten te behandelen kan de consument ervan weerhouden aan de interne markt deel te nemen. Er zijn in de elektriciteits- en gasrichtlijnen duidelijke verplichtingen vastgesteld om ervoor te zorgen dat dergelijke procedures worden ingevoerd en de consumenten daadwerkelijk beschikken over alternatieven.

De verordeningen inzake de interne elektriciteits- en gasmarkt zijn essentieel voor een reële, concurrerende energiemarkt in Europa. De EU-wetgeving moet naar behoren worden toegepast om de markten beter te laten functioneren en ervoor te zorgen dat zij effectief geïntegreerd zijn. De Commissie heeft van de voltooiing van de interne elektriciteits- en gasmarkt een van de prioriteitsacties gemaakt in haar strategie voor duurzame, concurrerende en continu geleverde energie. De Commissie is van mening dat duurzame, concurrerende en continu geleverde energie niet mogelijk is zonder open, concurrerende energiemarkten die Europese bedrijven in staat stellen in heel Europa concurrerend te zijn. De totstandbrenging van een geïntegreerde Europese energiemarkt zal een essentiële factor vormen bij het verbeteren van de continuïteit van de levering en bij het stimuleren van het concurrentievermogen in de EU. Dit dient rechtstreeks de belangen van de Europese consument.