Turkije: Hammarberg stelt positie transexuelen aan de orde

Met dank overgenomen van COC Nederland (COC), gepubliceerd op vrijdag 15 mei 2009.

De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten bij de Raad van Europa i Hammarberg ontmoet op 18 mei a.s. in Istanbul Turkse holebi/transgenderactivisten. Directe aanleiding voor het gesprek van Hammarberg zijn een reeks moorden op transgenders die de laatste tijd gepleegd zijn. Later deze maand spreekt Hammarberg met Turkse autoriteiten over de mensenrechtensituatie in Turkije.

Het is voor het eerst dat homoseksualiteit en genderidentiteit op dit niveau en in het kader van de mensenrechtenagenda bespreekbaar zullen worden gemaakt. De voorbereidende bijeenkomst op 18 mei a.s. in Istanbul wordt bijgewoond door COC Nederland en de Nederlandse consul.

COC Nederland is zo nauw betrokken bij deze zaken in het kader van het Turkije Project - een samenwerkingsproject met Turkse holebi/transgenderorganisaties gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De positie van Turkse transgenders is ronduit zorgelijk en uitzichtloos. Velen zijn niet in staat om een normaal leven op te bouwen en belanden daardoor in de illegaliteit. Discriminatie, intimidatie en geweldsincidenten zijn aan de orde van de dag. De politie biedt geen bescherming en verzuimt om daders van misdrijven op te sporen om vervolging mogelijk te maken. Transgenders zijn daarmee feitelijk vogelvrij.

Holebi/transgender-organisatie Lambda Istanbul is blij met de komst van Hammarberg naar Istanbul. Tot op heden lukt het Lambda Istanbul namelijk niet om de Turkse autoriteiten aan te spreken over de positie van transgenders.

Tot voor kort was het zelfs onzeker of de Lambda Istanbul kon blijven bestaan, omdat een lokale rechtbank tot opheffing had bevolen. Na hoger beroep en internationaal protest bij het Hooggerechtshof is deze beslissing eerder dit jaar teruggedraaid. Maar dat wil niet zeggen dat Lambda Istanbul nu veilig kan voortwerken, want de bewoording van het vonnis van verbiedt Lambda Istanbul om homoseksualiteit te ‘promoten’. Vanuit de visie van de Turkse autoriteiten valt hier praktisch elke activiteit die Lambda Istanbul ontplooit onder. Ook die kwestie zal met Hammarberg besproken worden.

COC Nederland werkt sinds eind 2007 nauw samen met de Turkse holebi/transgenderbeweging. Projectleider Pieter Boone noemt de komst van Hammarberg naar Istanbul historisch.

'In het emancipatieproces in Turkije draait het om fundamentele stappen, de dialoog is daarbij het instrument om te komen tot meer begrip en acceptatie' zegt Pieter Boone. 'De positie en rol van de heer Hammerberg stelt hem in staat om issues te agenderen en op het juiste en hoogste niveau bespreekbaar te maken, wij zijn hiertoe zonder zijn hulp niet goed in staat'.

Boone verwacht dat er tijdens het overleg tussen Hammerberg en de Turkse autoriteiten openingen zullen ontstaat voor de rechtstreekse dialoog tussen de Turkse holebi/transgenderbeweging en de autoriteiten.

'Het emancipatieproces heeft nog een hele lange weg te gaan, maar dit is een belangrijke stap', aldus Boone. Boone ondervindt zelf ook problemen met het in dialoog gaan met Turkse autoriteiten in Nederland. 'De Turkse ambassade beantwoordt onze brieven niet'.

Onlangs nog bracht het COC de grote zorg over naar aanleiding van twee moorden op transgenders in Istanbul en Bursa. 'Dat de Turkse autoriteiten haar ogen sluit voor deze misdaden is onbegrijpelijk' ,zegt Boone.