Horen digitale piraten ook in de cel?

Beluister het interview met Johan Pouwelse van de TU Delft over Pirate Bay (5'42")

De oprichters van de bekende website The Pirate Bay moeten van de Zweedse rechter een jaar de cel in. Of je het eens bent met dat vonnis hangt vooral af van één ding. Vind je net als de entertainmentindustrie dat illegaal een liedje downloaden hetzelfde is als een pak koekjes stelen uit de supermarkt?

Alles lekt uit tegenwoordig: cd's, films en nu zelfs vonnissen. Want de vier oprichters van The Pirate Bay zeiden dat ze van te voren al wisten dat de rechter hen schuldig ging verklaren.

Na een zaak die internationaal met spanning werd gevolgd, oordeelde het hof in hun thuisland Zweden dat The Pirate Bay 'meewerkt' aan het illegaal beschikbaar maken van films, muziek en software die vallen onder het auteursrecht. Die formulering is belangrijk, want op de website zelf staat geen enkel illegaal bestand. The Pirate Bay geeft alleen aan of iemand een bepaalde film of cd aanbiedt. Onbetaald. En hoe je via software zoals BitTorrent contact kan maken met die aanbieder. Maar volgens de entertainmentindustrie is dat net zoiets als asbakken neerzetten in een café terwijl je weet dat er een rookverbod is.

Ordinaire misdadigers

Het vonnis bevestigt dat, en plaatst de oprichters van The Pirate Bay in hetzelfde hokje als ordinaire misdadigers. De entertainmentindustrie stelt al jaren dat er geen verschil is tussen het zomaar meenemen van een pak koekjes uit de supermarkt en het illegaal downloaden van een liedje. Al doen meer mensen dat laatste. Toch is er meer aan de hand. Zo wilde The Pirate Bay twee jaar geleden het beruchte pirateneiland Sealand kopen, een door de excentrieke Brit Paddy Roy Bates uitgeroepen vrijstaat zonder belastingen of regels.

Ook heeft Zweden inmiddels zijn eigen 'Piratenpartij' die binnenkort zelfs meedoet aan de Europese verkiezingen. Allemaal pogingen om de gevestigde orde uit te dagen en een punt te maken. Dat punt bracht de aanvoerder van de Piratenpartij, Rik Falkvinge, als volgt onder woorden: "Europa moet ophouden de rechten van burgers te ontmantelen. Nu het internet deel van ons leven is geworden moet het ook vrij toegankelijk zijn."

Veranderende behoeften

Ook Johan Pouwelse, die aan de TU Delft onderzoek doet naar de uitwisseling van bestanden, vindt dat het niet te vergelijken is met ordinaire diefstal. "Mensen kunnen door uitwisselingstechnologie te omarmen veel meer muziek beluisteren. Hun smaak wordt diverser, in plaats van dat ze genoegen nemen met voorgekookte hits. Dat het talent daardoor zou opdrogen zoals de industrie beweert is ook niet waar. Kijk maar naar YouTube, dan zie je dat het heus niet alleen kommer en kwel is. De artiesten kunnen nu direct met hun fans communiceren. Daardoor worden platenmaatschappijen overbodig."

Als de industrie schade lijdt dankzij 'piraten' zoals The Pirate Bay, zegt Pouwelse, dan is dat bovendien hun eigen schuld. Want ze hebben veel te lang geprobeerd om verspreiding van hun producten via internet tot elke prijs tegen te houden. In plaats van zelf legale mogelijkheden daarvoor te bieden.

Boetes

Dat de rechter in Zweden de industrie nu toch te hulp komt is niet echt een verrassing volgens Pouwelse. In de Verenigde Staten zijn in het verleden zelfs al individuele downloaders aangeklaagd en voor enorme bedragen beboet.

Is het voor gewone gebruikers na het Zweedse vonnis nog wel veilig om naar The Pirate Bay te gaan? Of kunnen ze dan binnenkort een aanklacht verwachten. Bijvoorbeeld vanwege 'lidmaatschap van een criminele organisatie'? Johan Pouwelse denkt niet dat er van het vonnis zo snel een precedentwerking uit zal gaan. "Het is nog steeds gevaarlijker om buiten te lopen onder donkere wolken en bliksemschichten dan dat er kans is dat je gepakt wordt voor illegaal downloaden."

Maar in Zweden zelf is niet iedereen daarvan overtuigd. Na een aanscherping van de wet begin deze maand, ging het totale internetverkeer in het land prompt met bijna de helft omlaag. Voor de meeste van die mensen zijn de oprichters van The Pirate Bay helden. Ook na het vonnis.

Meer over: bittorrent, downloaden, johan pouwelse, pirate bay