Europese Commissie ongelukkig met gesloten grenzen voor werknemers uit Polen, Roemenië en Bulgarije

Migratie van werknemers binnen de EU is goed voor de economie. Dat concludeert de Europese Commissie i in een rapport over arbeidsmigratie tussen 'oude en nieuwe' lidstaten. Volgens de Europese Commissie zouden lidstaten daarom hun reserves moeten laten varen en hun arbeidsmarkten helemaal openen. Maar die boodschap komt op een ongelukkig moment, nu steeds meer Europese landen in een recessie belanden.

EU-lidstaten die hun arbeidsmarkt hebben geopend voor werknemers uit de voormalige Oostbloklanden die in 2004 lid werden, hebben daar veel baat bij gehad, oordeelt eurocommissaris Vladimir Spidla i voor Sociale Zaken in een dinsdag verschenen rapport. Volgens de Tsjechische eurocommisaris is het effect op de werkloosheid en de druk op de salarissen in de 'oude EU-landen' verwaarloosbaar gebleken, terwijl de stroom nieuwe werknemers een aanzienlijk bijdrage heeft geleverd aan de economische groei in die lidstaten.

Een positieve conclusie dus, die sterk doet denken aan een rapport dat Spidla begin 2006 publiceerde. De onderliggende boodschap was toen: open uw grenzen voor de Polen en andere nieuwkomers. Veel landen zijn hiertoe inmiddels overgegaan. Maar het is twijfelachtig of zij ook gehoor zullen geven aan de oproep van de Europese Commissie om hun arbeidsmarkt vrij te geven voor werknemers uit Roemenië en Bulgarije, twee landen die pas in 2007 tot de EU toetraden.

Recessie

In Nederland zijn de Bulgaren en Roemenen in ieder geval de komende drie jaar nog niet welkom, liet de regering in Den Haag weten. Volgens minister Piet Hein Donner van Sociale Zaken moet er eerst verbetering komen in de uitbuitingspraktijken en huisvestingsproblematiek van de grote groep Poolse werknemers in Nederland.

Maar ook de economische recessie in Europa speelt een belangrijke rol, erkende Donner. Plus het feit dat veel omringende landen hun grenzen ook gesloten houden. Zelfs Groot-Brittannië, dat sinds 2004 een zeer ruimhartig toelatingsbeleid voerde ten aanzien van de werknemers uit de nieuwe lidstaten, liet vorige maand weten voorlopig geen Roemenen en Bulgaren welkom te heten.

Werkloosheid

Deze zomer gaf de Britse regering al te kennen 'spijt' te hebben van haar arbeidsmigratiebeleid en verrast te zijn door de toestroom van de ongeveer 1,5 miljoen voornamelijk Poolse arbeiders. Door de groeiende werkloosheid in Groot-Brittanie en Ierland zal de vraag naar dit arbeidsreservoir sterk afnemen, verwacht de Poolse migratiedeskundige Krystyna Iglicka. "Ongeveer 400.000 Polen kunnen binnenkort weleens hun baan kwijtraken. Die mensen zullen niet allemaal terugkeren naar Polen. Als ze langer dan een jaar hebben gewerkt, is het aantrekkelijker om gebruik te maken van de sociale voorzieningen, dan om in Polen een uitkering aan te vragen."

Volgens het rapport van de Europese Commissie zou de helft van de Oost-Europese werknemers in Groot-Brittannië al weer naar huis zijn, maar de Poolse migratiedeskundige ziet geen statistische onderbouwing voor deze veronderstelling. Poolse werknemers die Ierland en Groot-Britannie wél verlaten vanwege de recessie, keren nog steeds niet terug naar Polen, waar ook een economische recessie dreigt, meent Iglicka. "We hebben geen perspectieven voor hen. Wel voor bouwvakkers, maar hoogopgeleiden zijn nog steeds niet nodig. Die mensen zullen eerder naar Nederland, Spanje, of Noorwegen verhuizen."

Timing

Het is zelfs de vraag of Duitsland, het enige grote EU-land dat zijn arbeidsmarkt nog gesloten houdt voor alle nieuwe lidstaten, door eurocommisaris Spidla op andere gedachten gebracht wordt. Vorige week belandde ook Duitsland officieel in een recessie. Het plan om de Polen in 2009 toegang tot de Duitse arbeidsmarkt te verlenen, staat weer op de helling. Het lijkt erop dat de Eurocommissaris zijn 'goed nieuwsbericht' niet slechter had kunnen timen.

Meer over: arbeidsmigratie, europese unie, Piet Hein Donner. Vladimir Spidla, recesssie, sociale zaken, toelatingsbeleid