Premier Montenegro over het hoe en wat van het willen toetreden tot de EU (en)

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op dinsdag 24 juni 2008.

Het doel van Montenegro is om zich volledig te kwalificeren voor het lidmaatschap van de EU i tegen 2012, bevestigde de premier van Montenegro, Milo Djukanovic gisteren voor de commissie Buitenlandse zaken. Na afloop van de vergadering sprak hij met ons over de weg die Montenegro te gaan heeft naar het lidmaatschap van de EU en hij verklaarde waarom Montenegro de euro als betaalmiddel gebruikt.

Aanvankelijk was hij een bondgenoot van Slobodan Milosevic maar in 1997 brak hij met diens regime. Een aantal jaren later, in 2006,  nam hij het initiatief voor de campagne voor de onafhankelijkheid van Montenegro waarbij 55,5% van de Montenegrijnen vóór stemden.

Montenegro werd slechts twee jaar geleden onafhankelijk. Waarom wilt u nu lid worden van de EU? Hoe kan de EU helpen om de problemen van uw land op te lossen en wat zou het lidmaatschap van de EU voor de regio betekenen?

Toen wij de strijd voor onafhankelijkheid leverden, hebben we zeer duidelijk gezegd dat wij de verantwoordelijkheid voor onze toekomst wilden nemen, waarvan wij weten dat zij in Europa ligt. Waarom willen wij deel van de EU uitmaken? Eenvoudigweg omdat wij het zelfde systeem van waarden delen. Het is niet zo, zoals het zou kunnen lijken, dat een kleine staat als de onze iets van de fondsen ter voorbereiding van de toetreding wil krijgen. Wij geloven in ons eigen vermogen. Maar wij willen dat Montenegro en de gehele Westelijke Balkan onderdeel uitmaakt van het veiligheids-, het politieke en economische systeem van de EU. In de Balkan hebben wij cyclische crisissen met inbegrip van de meest recente gehad. Dat is waarom het in het beste belang is - niet alleen van de landen van de Westelijke Balkan maar ook van de EU - om deze landen in de EU te hebben.

Wat heeft Montenegro de EU te bieden?

Iedereen heeft iets bijzonders te bieden en dat is ook het geval voor Montenegro. Zelfs een land zo klein als Montenegro kan een Unie zo rijk als de EU verrijken. Een bijzondere waarde waar wij trots op zijn - vooral wanneer je de regionale context in het achterhoofd houdt - is het multiculturalisme. Dit is niet altijd als een voordeel gezien in de regio waarin wij leven maar als een handicap in de jaren negentig. Dat is waarom wij daar gedurende zo lange tijd fanatieke godsdienstige oorlogen hadden.

Hoewel Montenegro de kleinste staat in de regio is, is het erin geslaagd om de vrede te bewaren, zijn multi-etnische harmonie te versterken, het vertrouwen van de internationale gemeenschap en van buitenlandse investeerders te winnen en zich zeer dynamisch te ontwikkelen. De natuurlijke schoonheid van Montenegro waar wij trots op zijn - een uiterst mooie adriatische kust, een zeer schilderachtig achterland, hoge bergen, diepe kloven, grote meren, enzovoort - kan ook waarde aan de EU toevoegen.

Is Montenegro een voorbeeld/een precedent voor Kosovo geweest? Hoe ziet u de toekomst van Kosovo? Is een normalisatie van de verhouding met Servië mogelijk?

Het is onvermijdelijk. Vroeger of later moet Servië leren leven met de beleidsfouten die het tijdens een aantal decennia heeft gemaakt. Helaas was er geen bereidheid aan beide kanten voor een gezamenlijke oplossing, zodat wat volgde een onafhankelijkheidsverklaring door Kosovo was. Veel belangrijke lidstaten van de EU en de internationale gemeenschap als geheel hebben Kosovo al erkend, dus ik geloof dat geen enkele serieuze persoon het rad van de geschiedenis zou willen terugdraaien.

Wij handelen eerder voorzichtig om twee redenen. De eerste is dat wij een buur van zowel Kosovo als Servië zijn, dus wij moeten eerder helpen dan olie op het vuur gooien door overhaaste dingen te doen. Ten tweede zijn wij slechts sinds twee jaren onafhankelijk zijn en hebben wij deze onafhankelijkheid bereikt door de Unie met Servië te verlaten. Onze onafhankelijkheid heeft wat trauma's op de verhouding Servië-Montenegro achtergelaten.

Maar wij hebben in wezen geen dilemma wat de kwestie Kosovo betreft. Wij willen deel uitmaken van de EU wat betekent dat wij de buitenlandse beleidsstrategie van de EU delen inclusief de kwestie Kosovo.

Waarom gebruikt Montenegro in de praktijk de euro als officiële munt?

Het regime Milosevic probeerde om de economische problemen aan te pakken door waardeloos geld te drukken zonder dat we dat wisten. Op een bepaald punt hebben we besloten om onszelf te beschermen door de Duitse mark op het grondgebied van Montenegro te introduceren. Vervolgens werd de mark in Duitsland door de euro vervangen en zo werden wij ook gebruikers van de euro. Dit betekent niet dat wij in Europese Monetaire Unie zitten, hoewel wij een zeer verantwoordelijke houding ten opzichte van het gebruik van de euro hebben. Wij zijn absoluut bereid om aan alle criteria van Maastricht te voldoen en hopelijk in de nabije toekomst een volwaardig lid van de Monetaire Unie te worden.

Wij hebben reusachtige voordelen van het gebruik van de euro gezien. Ten eerste is het goed dat wij de illusie hebben verlaten dat je op inflatie kunt leven en bloeien, wat kenmerkend was voor het voormalige Joegoslavië. Ten tweede zijn wij veel aantrekkelijker voor buitenlandse investeerders omdat de Europese investeerders met hun eigen munt kunnen werken.

REF.: 20080624STO32550