Kosovo onafhankelijk
Auteur: Tom Onsman
Het parlement van Kosovo heeft de onafhankelijkheid uitgeroepen. Het heeft zich daarmee losgemaakt van Servië. Dat gebeurde tijdens een buitengewone zitting van het parlement in de hoofdstad Pristina.
Premier Hasim Thaci zei in een toespraak dat Kosovo een tolerant land zal zijn dat aansluiting zoekt bij de Europese Unie. Buiten op straat werd de onafhankelijkheid door tienduizenden mensen gevierd.
De proclamatie van de onafhankelijkheid van Kosovo is de jongste stap in de ontmanteling van het vroegere Joegoslavië. Dat land viel vanaf 1991 uiteen in zes autonome staten, waaronder Servië.
Eind jaren negentig probeerde de regering in Belgrado onder president Slobodan Milosevic met geweld te voorkomen dat Kosovo zich zou afscheiden. Ingrijpen van de NAVO maakte aan die militaire operatie in 1999 een einde, waarna de Servische provincie onder bestuur van de Verenigde Naties kwam.
Tienduizenden etnische Serviërs zijn het gebied sindsdien ontvlucht. Het onafhankelijkheidsstreven van de Albanese meerderheid, die nu ruim 90 procent van de bevolking van Kosovo uitmaakt, nam in de jaren daarna alleen maar toe. Onderhandelingen met Servië liepen op niets uit.
De regering in Belgrado maakt zich onder meer zorgen over de positie van de Servische minderheid in Kosovo. Belgrado heeft de steun van Rusland, dat afscheiding van Kosovo niet te rijmen vindt met het internationaal recht. De Verenigde Staten staan wel achter een onafhankelijk Kosovo; binnen de Europese Unie heerst verdeeldheid.
Nederland wil "geen overhaaste beslissing" nemen over de erkenning van Kosovo. "De stabiliteit in Kosovo en de Balkan staat voorop", zei minister Maxime Verhagen van Buitenlandse Zaken in een eerste reactie op het eenzijdige uitroepen van de onafhankelijkheid door het parlement van Kosovo. Verhagen noemde de onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo "een nieuwe realiteit". Hij riep de Serviërs en Kosovaren op zich terughoudend en verantwoordelijk op te stellen en vroeg Kosovo ook om bescherming voor de Servische en andere minderheden.