Europees Parlement neemt resolutie betrekkingen EU-Turkije aan

Het Parlement i neemt de resolutie van Ria OOMEN-RUIJTEN i (EVP-ED, NL) aan inzake de betrekkingen EU i -Turkije. In de resolutie waarschuwt het Parlement tegen een militaire actie van Turkije in Noord-Irak en vraagt het om de schrapping van het beruchte artikel 301 van het Turkse Wetboek van Strafrecht.

Parlement tegen Turkse inval in Noord-Irak

Het Parlement is ernstig bezorgd over de gevolgen van een eventuele grensoverschrijdende militaire actie van Turkse troepen in Noord-Irak en doet een beroep op Turkije zich te onthouden van disproportionele militaire operaties waardoor het grondgebied van Irak zou worden geschonden. De leden dringen er bij Turkije en Irak op aan hun militaire en politiële samenwerking te versterken om terroristische activiteiten vanuit Noord-Irak te voorkomen zodat ontspanning kan optreden in de gevaarlijke situatie aan Turks-Iraakse grens. De leden doen een beroep op de Raad om aan te dringen op concrete samenwerking tussen Turkije en de Koerdische regionale regering van Irak, die de verantwoordelijkheid draagt voor het voorkomen van terroristische aanvallen vanuit Noord-Irak.

Armenië

Het Parlement verwerpt een amendement waarin Turkije werd opgeroepen "de volkerenmoord op de Armeniërs officieel te erkennen (...)" In plaats daarvan zegt het EP groot belang te hechten aan het streven van Turkije naar goede nabuurschapsbetrekkingen. Het EP spreekt nogmaals als zijn verwachting uit dat Turkije een einde maakt aan elke economische blokkade en afsluiting van grenzen, en zich onthoudt van dreigementen of spanning opvoerende militaire activiteiten met betrekking tot buurlanden. De leden roepen Turkije nogmaals op serieuze pogingen te ondernemen om lopende geschillen met al zijn buren op te lossen. De leden herhalen hun verzoek aan de Turkse en de Armeense regering om een proces van verzoening op gang te brengen voor nu en voor het verleden. De Europese Commissie wordt opgeroepen de Turks-Armeense verzoening te bevorderen met gebruikmaking van de regionale samenwerking die tot stand is gebracht in het kader van het Europese nabuurschapsbeleid en het EU-beleid Synergie voor het Zwarte Zeegebied.

Artikel 301 Wetboek van Strafrecht

Het EP betreurt dat een aantal personen nog steeds wordt vervolgd uit hoofde van artikel 301 van het Turkse Wetboek van Strafrecht. Het Parlement veroordeelt de recente veroordeling van Saris Seropyan en Arat Dink uit hoofde van dit artikel. Het EP dringt er bij de regering en het nieuwgekozen parlement op aan te verzekeren dat alle bepalingen van het Wetboek van Strafrecht, op grond waarvan arbitraire beperkingen kunnen worden opgelegd met betrekking tot het uiten van niet-gewelddadige meningen, worden geschrapt en dat de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van pers worden gewaarborgd.

Voorwaarden voor EU-toetreding

Het Parlement merkt op, dat volledige naleving van alle criteria van Kopenhagen i de basis blijft voor toetreding tot de EU, alsmede de integratiecapaciteit van de Unie.

Debat

Het Parlement debatteert over de voortgang die Turkije gemaakt heeft op weg naar toetreding tot de EU. De leden veroordelen de aanvallen door de PKK en dringen aan op een politieke oplossing van het conflict.

Fractiewoordvoerders

Ria OOMEN-RUIJTEN (EVP-ED, NL)

De resolutie is op de eerste plaats gericht aan de Europese Commissie i, ze is de input van het Parlement voor het voortgangsverslag. Maar de resolutie is ook gericht aan de Raad i. De tekst beschrijft de voortgang die gemaakt is en wat er terecht is gekomen van het commitment dat door Turkije is aangegaan. Er staat in wat wel en wat niet gerealiseerd is. Wij verwachten van de Turkse regering dat ze het hervormingsproces met een nieuwe elan voortzet. Het is tijd om de betrekkingen met Turkije te verdiepen, we moeten het daarom ook hebben over sociale cohesie en transport. De nieuwe Turkse grondwet mag geen excuus zijn om artikel 301 niet te wijzigen. Goede betrekkingen met de buren zijn een absolute noodzaak. Elke economische blokkade van Armenië moet gestopt worden. "Een volk dat zijn verleden niet erkent, heeft geen toekomst."

Volgens Hannes SWOBODA (PES, AT) zitten er verschillende boodschappen in de resolutie. De hervormingen moeten worden voortgezet en zelfs versterkt. Artikel 301 van het Turkse Wetboek van Strafrecht (Sr) moet worden hervormd. Turkije moet een volledige vrijheid van meningsuiting en godsdienst garanderen. Nu is het moment gekomen dat een oplossing kan worden gevonden voor de Koerdische kwestie. De PKK en sommige militairen willen misschien geen vreedzame oplossing, maar wij willen die wel. Een voortzetting van de vijandelijkheden van de zijde van de PKK is niet alleen slecht voor Turkije, maar ook voor Irak.

Alexander GRAF LAMBSDORFF (ALDE/ADLE, DE) steunt de resolutie die een constructief signaal naar Turkije zendt. De nieuwe regering heeft een sterk mandaat gekregen voor verdere hervormingen, ze moet dit mandaat nu oppakken. Turkije moet zichzelf verbeteren en gelukkig denkt een meerderheid in Turkije zelf daar net zo over. De criteria van Kopenhagen blijven de maatstaf voor de onderhandelingen. Het strafrecht moet worden hervormd. Artikel 301, maar het is de hoogste tijd ook naar artikel 252 Sr te kijken, dat belediging van Kemal Atatürk strafbaar stelt. De grondrechten moeten worden gerespecteerd en de kieswet moet worden aangepast, want een kiesdrempel van 10% is ongekend in Europa. De ALDE-fractie veroordeelt de aanvallen door de PKK. Een reactie van Turkije moet proportioneel zijn een beperkt in ruimte en tijd.

Sebastiano MUSUMECI (UEN, IT)

Turkije erkent nog altijd Cyprus niet. De persvrijheid staat onder druk en Turkije erkent evenmin de genocide uit 1915 tegen de Armeniërs. De dreiging voor het Iraakse grondgebied verergert de geopolitieke situatie. Er zijn inderdaad ook verbeteringen, zoals meer vrouwen in het Turkse parlement.

Joost LAGENDIJK i (GROENEN/EVA, NL)

Dit debat staat in de schaduw van de terroristische aanslagen in Turkije. Wat vinden wij dat Turkije moet doen? Aan de ene kant weten we dat elk land dat wordt aangevallen, moet reageren. Anderzijds lossen grootschalige militaire operaties niets op. Laten we hopen dat alle pogingen om tot een diplomatieke oplossing te komen, succesvol zijn. Het is geen kwestie van Turken tegen Koerden, het is een kwestie van gematigden versus radicalen. De huidige aanvallen van de PKK zijn ook een aanval op de Koerdische partij in het Turkse parlement die zoekt naar een politieke oplossing. Het Europees Parlement moet zijn steun uitspreken voor diegenen die een politieke oplossing zoeken.

Kyriacos TRIANTAFYLLIDES (EVL/NGL, CY) vindt dat als Turkije alle criteria van Kopenhagen naleeft, het moet kunnen toetreden tot de EU. Allerlei tussenoplossingen zijn geen oplossing. Turkije heeft vooruitgang geboekt, maar het moet nog beter. Turkije moet zijn verplichtingen tegenover Cyprus naleven. Het veto tegen Cyprus moet worden opgeheven. De bezetting van Noord-Cyprus door Turkse soldaten moet worden beëindigd en het land moet de genocide op de Armeniërs erkennen.

Georgios GEORGIOU (IND/DEM, EL) hoort verbazingwekkende zaken. Er wordt wel heel makkelijk gezegd dat al die mensen terroristen zijn, terwijl ze strijden voor hun vrijheid. Zijn we Turkije niet al te gemakkelijk ter wille? Het land heeft nog een bezettingsmacht in een EU-lidstaat. Turkije heeft vastgesteld dat de aardolieprijs heel hoog is en neemt zijn toevlucht tot geweld om dat probleem op te lossen.

Philip CLAEYS (ITS, BE)

Het Europees Parlement lijkt wel in slaap gedonderd. Er wordt pro forma wat kritiek geleverd, maar het lijkt erop dat de toetreding van Turkije een voldongen feit is. Turkije respecteert de grondrechten niet en de kans is groot dat het land binnenkort een grote inval doet in Irak. De meerderheid van de bevolking in Europa is tegen de toetreding van Turkije omdat Turkije geen Europees land is. Het is beter te streven naar een bevoorrecht partnerschap dan naar toetreding van het land tot de EU.

Overige sprekers

Jan Marinus WIERSMA i (PES, NL)

Het gaat de PES erom dat de onderhandelingen gericht zijn op toetreding tot de EU en niet op iets anders. Wij verwachten van de regering dat er snel resultaten komen. Een belangrijke stap zou zijn de intrekking of nieuwe formulering van artikel 301 Sr. Het is aan Turkije zelf om dat te organiseren en niet aan het Europees Parlement of het Amerikaanse Congres. We moeten alles doen om te voorkomen dat er een militaire actie plaatsvindt in Irak, maar dan moeten we ook de aanslagen van de PKK veroordelen.

Bas BELDER i (IND/DEM, NL) zegt dat Eurocommissaris Rehn i in een recent interview met de Nederlandse pers ondubbelzinnig heeft aangegeven welke hervormingen in Turkije het meest urgent zijn: "Die liggen op het vlak van de vrijheid van meningsuiting en religie - kernbeginselen van de democratie." Belder brengt de Commissaris een document onder de aandacht van de Alliantie van Protestantse Kerken in Turkije. Het document van 1 september 2007 geeft de ernstige zorgen weer van Turkse protestanten inzake het ontbreken van vrijheid van godsdienst. Belder vertrouwt erop dat de Commissaris zijn Turkse gesprekspartners krachtig aanspreekt op de kwetsbare maatschappelijke positie van de Turkse protestanten c.q. christenen. Media en politici scheppen een zeer intolerant, gevaarvol klimaat voor niet-moslimse minderheden in Turkije. Snelle actie van Brussel richting Ankara is geboden.

Koenraad DILLEN (ITS, BE)

Gisteren werd tijdens het debat over het verslag Florenz terecht opgemerkt dat de grote meerderheid van de bevolking voorstander is van een verbod op roken op de werkvloer. Dillen had gehoopt dat ook in het dossier Turkije geluisterd zou worden naar de meerderheid van de bevolking. "Turkije is geen Europees land, punt, amen en uit. Hiermee zou de discussie gesloten moeten zijn." De beslissing om toetredingsonderhandelingen te starten, was fout. Waarom blijft de resolutie zo vaag over Armenië en Cyprus? Waarom staat er niets in over de moeilijkheden om van godsdienst te veranderen?

Emine BOZKURT i (PES, NL) was anderhalve week geleden in Turkije en heeft daar met politici gesproken. Bozkurt heeft er bij hen op aangedrongen de hervormingen door te zetten. De minister van Justitie en andere kabinetsleden beloofden artikel 301 Sr te herzien. Maar voor hervormingen is rust nodig en momenteel heerst in Turkije angst en woede. Angst voor nieuwe aanslagen van de PKK en woede die kan leiden tot escalatie. Turkije en de EU moeten de handen ineen slaan om een diplomatieke oplossing te vinden.

---