Programma Oostenrijks voorzitterschap

Bondskanselier Wolfgang Schüssel zet de prioriteiten van het Oostenrijkse voorzitterschap uiteen. Duidelijk is volgens de Raadsvoorzitter en de parlementsleden dat de toekomst van de Europese grondwet, de mogelijk verdere uitbreiding van de Unie, de nieuwe Financiële Perspectieven en de dienstenrichtlijn tot deze prioriteiten behoren.

Namens de Raad

Wolfgang SCHÜSSEL wil dat aan het eind van het Oostenrijkse voorzitterschap het vertrouwen van de burgers in Europa en het vertrouwen tussen de lidstaten weer kunnen groeien. Centraal staat de vraag: wat willen we met Europa? "De vraag creëert de realiteit," parafraseert Schüssel een gezegde uit de quantummechanica.

De fungerend Raadsvoorzitter verwijst naar de gascrisis tussen Rusland en Oekraïne van begin dit jaar. Hieruit valt de les te trekken dat een probleem dat tot nog toe altijd onder de bevoegdheid van de lidstaten viel, soms alleen op Europees niveau is op te lossen. Europa moet meer gebruik gaan maken van hernieuwbare energiebronnen. Elk land moet zijn eigen keuze maken voor of tegen het gebruik van kernenergie.

Er moeten meer banen komen. De lidstaten heb elk een plan opgesteld om dat doel te bereiken. De Commissie buigt zich momenteel over deze plannen. Het Oostenrijkse voorzitterschap wil uit deze plannen een aantal punten nemen en daarmee aan de slag gaan. In ieder geval moet het midden- en kleinbedrijf worden gestimuleerd, want dat is een echte banenmotor. De administratieve lasten voor het MKB moeten worden verminderd. Oostenrijks eigen geschiedenis heeft laten zien dat een vrije markt en democratie niet goed mogelijk zijn zonder sterke sociale partners. Schüssel nodigt de sociale partners uit om deel te nemen aan de discussie over het bevorderen van de economie. Het moet mogelijk zijn een evenwicht te bereiken tussen openstelling van markten en bescherming tegen sociale dumping.

De lidstaten moeten meer middelen vrijmaken voor onderzoek en innovatie en Europa heeft een sterkere eigen financiering nodig. Het is niet goed dat de EU gefinancierd wordt uit krappe nationale begrotingen. Dan resulteert een eeuwige strijd tussen nettobetalers en netto-ontvangers. Het is toch vreemd dat de internationale luchtvaart niet wordt belast? Schüssel vraagt de Commissie om met voorstellen te komen.

Een verstandige, correcte uitbreiding van de Unie kan bijdragen aan economische groei. Schüssel wil het onderwerp uitbreiding van de Unie agenderen voor de Lentetop. Het debat over de toekomst van Europa moet worden gevoerd en mag geen elitair debat zijn. Deze week stemt het Parlement over een goed verslag over de toekomst van het grondwettelijk verdrag. Daarbij moet ook worden nagedacht over de opnamecapaciteit van de EU voor nieuwe landen.

"We moeten niet de koppen tegen elkaar slaan, maar de handen ineen slaan," is het motto van de bondskanselier voor het Oostenrijkse voorzitterschap. Schüssel heeft nooit begrepen waarom de Amerikanen trots kunnen zijn op de American way of life, terwijl Europa zijn levenswijze niet durft uit te dragen.

Nederlandse en Vlaamse sprekers

Kartika LIOTARD (EVL/NGL, NL)

Het voorzitterschap zal in het teken staan van twee zaken: het grondwettelijke proces en de dienstenrichtlijn. De grondwet is dood, dat vinden het Nederlandse en Franse volk. EU-bemoeienis moet worden teruggedrongen, evenals geldverspilling en fraude in Europa. Oostenrijk wil een compromis bereiken in het dossier van de dienstenrichtlijn. Over het land-van-oorsprongbeginsel zal een compromis echter niet mogelijk zijn. De EVL/NGL-fractie verwerpt sociale dumping en verwerpt dus de richtlijn. Het voorzitterschap zou geschiedenis kunnen schrijven door echt te luisteren naar wat het volk wil.

Het is Annemie NEYTS-UYTTEBROECK (ALDE/ADLE, BE) opgevallen dat de sprekers ter extreem-linkse en extreem-rechtse zijde, en de 'independisten', dezelfde opmerkingen maken. Dat zou tot nadenken moeten stemmen. Neyts-Uyttebroeck noemt de conferentie in Salzburg over de uitbreiding van de Unie met de landen van de westelijke Balkan een belangrijk signaal, zeker in deze tijden van euroscepsis.

Ria OOMEN-RUIJTEN (EVP-ED, NL)

Na een voorzitterschap dat gekenmerkt werd door stilstand, heeft de EVP extra veel hoop op een goed Oostenrijks voorzitterschap. Dat zal niet alleen gaan over de Europese grondwet, zonder welke overigens de EU niet kan groeien. Het zal ook gaan over economische groei en werkgelegenheid. En het gaat ook over de toekomst van het Europese sociale model. Een halfjaar geleden wilde Blair dit model moderniseren. Er werd een extra top georganiseerd, die niets opleverde. Laat het Oostenrijkse voorzitterschap meer zijn dan mooie woorden, laten we afrekenen met diegenen die tegenstellingen creëren tussen een vrije markt en sociale politiek.

Marianne THYSSEN (EVP-ED, BE)

Een mirakelformule voor een goed voorzitterschap bestaat niet, maar ambitie en een constructieve samenwerking tussen de Europese instellingen kunnen helpen. Thyssen zegt de Raadsvoorzitter de steun van de EVP-ED-fractie toe.

Er moet een structurele oplossing komen voor de lijst van goederen en diensten die in aanmerking komen voor toepassing van het verlaagd BTW-tarief. Er bestaat momenteel een onhoudbare rechtsonzekerheid voor de arbeidsintensieve diensten. Dit dossier vereist de directe bemoeienis van het voorzitterschap. Daarnaast moet er een breed gedragen oplossing komen voor de dienstenrichtlijn. Als de Raad het EP en zijn amendementen steunt, kan dit dossier een positieve wending nemen.

Nogmaals de Raad

Wolfgang SCHÜSSEL

De uitbreiding van de Unie met de westelijke Balkanlanden is voor Oostenrijk van prioritair belang, al is het maar omdat een van de buurlanden van Oostenrijk een westelijk Balkanland is. Het is ook van belang voor de veiligheid van de Unie dat deze landen kunnen toetreden. Er mag geen grijs gebied liggen tussen Italië, Oostenrijk, Hongarije en Griekenland. De Balkan is een van de succesverhalen van de Unie. De internationale macht die er de vrede bewaakt, bestaat voor 90% uit Europeanen.

De situatie in Iran baart zorgen. Er is drie jaar lang intensief onderhandeld door de inspecteurs. Zij kunnen niet bevestigen dat het Iraanse atoomprogramma alleen voor vreedzame doeleinden zal worden gebruikt. Iran moet zich weer aan het moratorium houden, anders bestaat er een bedreiging voor de vrede.

Het is gevaarlijk het debat over kernenergie aan te zwengelen. Maar het is toch mogelijk te kijken naar een groter gebruik van duurzame energiebronnen, zoals biobrandstoffen.

Er wordt nu al tien jaar gesproken over de trans-Europese netwerken. Tot nog toe is geen enkel project geslaagd. Het is nu de hoogste tijd dat er succes wordt geboekt.

Het voorzitterschap steunt het onderzoek van de Raad van Europa naar de vermeende illegale CIA-detentiecentra en vluchten.

Schüssel zegt nog dat er meer gedaan moet worden ter bescherming van kinderen en dat Oostenrijk voldoende doet voor de bescherming van zijn minderheden.

Ten aanzien van macht van het Hof van Justitie zegt de bondskanselier dat er "een bepaalde balans moet worden gevonden tussen nationale jurisprudentie en jurisprudentie van het Hof. Het Hof is zich daar zelf ook van bewust."

De onderhandelingsruimte voor de Financiële Perspectieven bedraagt € 1 mrd tot € 4 mrd. Volgende week krijgt Schüssel een onderhandelingsmandaat van de Raad. Er is al € 8 mrd voorzien voor landbouwuitgaven voor Roemenië en Bulgarije.

Debat: 18 januari 2006

---