Herziening Eurovignet-richtlijn

Een grote meerderheid van EP-leden gaf donderdag het groene licht voor de herziening van de zogenaamde Eurovignet-lijn. De fracties van EVP-ED, PES, ALDE, GUE/NGL en UEN steunden het ontwerp-akkoord dat Corien WORTMANN-KOOL (EVP-ED, NL) met de Raad over de invoering van een geharmoniseerd systeem voor de berekening van tolheffingen voor het vrachtvervoer over de weg heeft bereikt. Omdat er grote steun was voor deze aanbeveling voor de tweede lezing kan een bemiddelingsprocedure worden vermeden.

Volgens de rapporteur dreigt in de EU een wildgroei aan tolsystemen en zijn er teveel onduidelijkheden waaraan lidstaten zich moeten houden. Europese spelregels moeten er dus snel komen. Het akkoord bevat alleen de mogelijkheid voor lidstaten om infrastructuurkosten door te berekenen maar nog niet de externe kosten omdat daarvoor een eenduidig en transparant berekeningsmodel ontbreekt.

Het akkoord bevat ook een forse versterking van de milieu-elementen. Zo worden de lidstaten per 2010 verplicht om de tol te variëren naar Euroklassen, wat in de praktijk betekent dat vrachtwagens met een vervuilende motor meer tol moeten betalen dan schonere vrachtwagens. Tolvariatie is dan ook bij uitstek een middel om schoon wegvervoer te stimuleren.

De Ministers van Vervoer hadden de richtlijn aanvankelijk alleen op vrachtwagens vanaf 12 ton willen zien toegepast, maar op aandrang van het EP komt die heffing er nu vanaf 3,5 ton. Daarop komen uitzonderingen, omdat buitensporige administratieve kosten en een negatieve impact op het milieu moeten worden voorkomen.

Essentieel is dat er nu een "roadmap" is op weg naar de doorberekening van externe kosten voor alle transportmodaliteiten en dat er een impact assessment komt. Er is werk aan de winkel voor de Europese Commissie, want die moet binnen twee jaar met een model voor de internalisering van de externe kosten. Ten laatste drie jaar daarna moet de Commissie dan een verdere herziening van de richtlijn op papier hebben.

Een belangrijk principe is hier dat de vervuiler betaalt, maar niet dat de gebruiker dubbel betaalt. Bovendien is er met de Raad afgesproken dat het geld dat de gebruiker via tolheffing betaalt moet worden geïnvesteerd in infrastructuur en duurzaam vervoer.

De maatregelen gelden in principe voor de trans-Europese netwerken. Ook hier kunnen de lidstaten rekening houden met bijzondere omstandigheden. Zo mogen ze tol heffen op wegen die parallel lopen aan de TENs of daarmee in directe concurrentie zijn omdat die wegen tolvrij zijn en de betreffende TENs niet. Zo wordt voorkomen dat er ongewenste verkeersstromen ontstaan.

Procedure: Medebeslissing, tweede lezing / Debat: 13 december 2005 / Stemming: 14 december 2005 / Gemeenschappelijk standpunt aangenomen

---