EP debatteert met Trichet over Jaarverslag 2003 ECB

Alain LIPIETZ (GROENEN/EVA, FR)

Verslag over het jaarverslag 2003 van de Europese Centrale Bank

Doc.: A6-0014/2004

Procedure : Initiatief

Debat : 25 oktober 2004

Stemming : 26 oktober 2004

Debat

De rapporteur

Alain LIPIETZ (GROENEN/EVA, FR)

Er was in 2003 sprake van grote prijsstabiliteit, ook al steeg de prijs van de olie. De EU stagneerde ten opzichte van de grote concurrenten de VS, Japan en China. De Europese Centrale Bank (ECB) had de rentevoeten in 2002 gehandhaafd en heeft deze in 2003 snel doen dalen. We voelen nu de positieve gevolgen van deze daling. Lipietz is het eens met de visie die de ECB in haar jaarverslag heeft neergelegd. De inflatie moet worden beteugeld. In het jaarverslag verklaart de ECB ook dat ze een maatschappelijke functie heeft en zich moet verantwoorden voor het Europees Parlement. Dat is een grote stap voorwaarts.

Lipietz zegt dat in zijn verslag staat dat de nieuwe lidstaten wat de convergentiecriteria betreft op dezelfde manier moeten worden behandeld als de oude lidstaten. Ook wordt het tijd dat op de eurobiljetten levende wezens worden afgebeeld.

De Voorzitter van de ECB

De heer Jean-Claude TRICHET i wil een vruchtbare dialoog met het EP onderhouden. In de eerste helft van 2003 is de groei van het BNP gestagneerd en waren er grote internationale spanningen. Na de zomer van 2003 is de situatie verbeterd. De inflatie daalde van 2,3% in 2002 tot 2,1% in 2003. Dat de inflatie toch boven de 2% bleef, is voornamelijk toe te schrijven aan de olieprijzen. Ook de stijging van de indirecte belastingen heeft aan de inflatie bijgedragen. Met het oog op het afnemen van de inflatiedruk begin 2003, zijn de interestvoeten verlaagd, tot het niveau van 2%, een historisch zeer laag peil. Het herstel dat in de tweede helft van 2003 is ingetreden, heeft zich in 2004 doorgezet. Trichet verwacht dat de groeitendens doorzet. Een vermindering van de groei wordt in 2005 verwacht.

Er zijn nog onzekerheden in de verwachtingen: een van de risico's is de ontwikkeling van de olieprijs. De olieintensiteit in het eurogebied ligt wel veel lager dan tijdens de jaren zeventig. De fouten uit het verleden, dat wil zeggen de tweede-ronde-effecten, moeten vermeden worden. Sinds het laatste kwartaal van 2003 zijn de salarisstijgingen beperkt gebleven, dat moet zo blijven. Het lage interestpeil leidt reeds tot meer kredietverstrekking, onder andere voor de aankoop van huizen.

Het gemiddelde begrotingstekort in het eurogebied is toegenomen van 2,4% in 2002 tot 2,7% in 2003. Dat is een reden voor bezorgdheid. De Raad van Bestuur van de ECB heeft het Commissiebesluit gesteund om ten aanzien van bepaalde landen de excessieve-tekortprocedure te handhaven. Verkiezingscycli mogen niet van invloed zijn op de tekortpositie. Voorts moeten economische hervormingen worden doorgevoerd. Dat is noodzakelijk voor de productiecapaciteit in het eurogebied.

Trichet merkt op, dat er nog niet in alle nieuwe lidstaten uitsluitsel is over de onafhankelijke positie van de centrale bank. Deze onafhankelijkheid moet wel verwezenlijkt worden. De meeste nieuwe lidstaten moeten nog veel doen op het gebied van inflatiebeteugeling en de convergentie van de rentevoeten.

Trichet is geen voorstander van de publicatie van de stemmingen van elk afzonderlijk lid van de ECB. Dit leidt tot allerlei discussies en komt de positie van de Bank niet ten goede.

Fractiewoordvoerders

Kurt Joachim LAUK (EVP-ED, DE) prijst het jaarverslag 2003 dat toegankelijker is geschreven dan de voorgaande jaarverslagen. De EVP is het niet eens met de punten van kritiek die Lipietz in zijn verslag noemt. De EVP steunt ten volle de rentepolitiek die de ECB gevoerd heeft. Eerst prijsstabiliteit en dan groei en werkgelegenheid. De ECB kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de werkgelegenheid en de groei, dat zijn nationale aangelegenheden. De stemmingsuitslagen binnen de ECB moeten niet gepubliceerd worden, want dat zal ten koste gaan van de onafhankelijkheid van de ECB. De notulen mogen wel gepubliceerd worden, maar niet de stemmingen per lid. Desalniettemin steunt de EVP het verslag.

Joseph MUSCAT (PES, MT)

De eerste prioriteit moet zijn de economie een gezonde fundering te geven, met behoud van het sociale weefsel. Het zou een vergissing zijn als landen die de euro willen invoeren daarvoor de werkende klasse met strenge maatregelen confronteren. Na de chartale invoering van de euro in 2002 zijn de prijzen gestegen. Er moet een nieuw onderzoek komen naar misbruik ten tijde van de invoering van de euro.

Wolf KLINZ (ALDE/ADLE, DE) feliciteert Trichet met zijn inspanningen. Trichet betoont zich een waardig opvolger van Wim Duisenberg. De liberale fractie steunt het standpunt van de ECB dat prijsstabiliteit de eerste prioriteit is. De economische flauwte hangt niet samen met de euro, maar met een gebrek aan vertrouwen en een uitblijven van economische hervormingen in met name de grootste eurolanden. De notulen en de totale stemmingsuitslagen, dus niet de stemmingen per lid, moeten gepubliceerd worden. Dat draagt bij aan de transparantie en maakt de Europese burgers bekend met het Europese beleid. Klinz roept Trichet op de hand te houden aan de correcte tenuitvoerlegging van het Stabiliteitspact.

Sarah WAGENKNECHT (EVL/NGL, DE)

Sommigen denken dat prijsstabiliteit leidt tot economische groei. Dat is niet zo: er is momenteel bijna sprake van deflatie. Heeft dit geleid tot minder werkloosheid? Nee, er is sprake van een hervormingsbeleid dat werknemers rechten ontneemt en de koopkracht aantast. Het is cynisch om tegen diegenen die het afgelopen jaar hun baan zijn kwijtgeraakt, te zeggen dat de ECB bijdraagt aan economische groei. Men kijkt alleen naar groeiende winsten van ondernemingen.

Nils LUNDGREN (IND/DEM, SE)

Twaalf lidstaten hebben met de introductie van de euro grote risico's gelopen. De gevolgen worden zichtbaar, met name in Duitsland: een te strak monetair beleid heeft daar duizenden werkloos gemaakt. Productie wordt verplaatst naar Oost-Europa. De ECB legt de inflatielat te laag. De centrale bank van Zweden hanteert een inflatiedoelstelling van 2,5 à 3% om mensen niet onnodig werkloos te maken.

Overige spreker

Als rapporteur voor het jaarverslag 2002 was Hans BLOKLAND i (IND/DEM, NL) vooral benieuwd naar de wijze waarop gehoor gegeven is aan de wensen die het Europees Parlement heeft verwoord in een resolutie van juli 2003. In de resolutie van vorig jaar vroeg het Europees Parlement de ECB om het instellen van een werkgroep om de noodzaak van de invoering van het 1 euro biljet te onderzoeken. Blokland ziet de noodzaak tot dat biljet niet, maar wenst met het oog op het vertrouwen in de munt dat de bank het onderzoekt. Blokland wil van Trichet horen waarom hij de resolutie van het EP om een werkgroep in te stellen niet heeft opgevolgd. Ook wil hij vernemen tot welk standpunt de Raad van Bestuur is gekomen ten aanzien van het 1 euro biljet.