Prof.Dr. J.P. (Jan Peter) Balkenende

Zeeuwse CDA-politicus die negen jaar partijleider en acht jaar premier was. Afkomstig uit de wetenschap en partijideoloog, die eigen verantwoordelijkheid van burgers voorstond. Als Tweede Kamerlid financieel woordvoerder. Werd in 2001 onverwacht lijsttrekker van het CDA na de machtstrijd tussen De Hoop Scheffer i en Van Rij i. Leidde vanaf 2002 als premier kabinetten van wisselende samenstelling in een na de moord op Fortuyn i politiek instabiele periode. Probeerde terugkeer van 'normen en waarden' op de politieke agenda te zetten. Nadat zijn tweede kabinet diverse hervormingen had doorgevoerd, was zijn vierde kabinet i op dat punt minder daadkrachtig. Een bankencrisis werd wel bezworen. In zijn publieke optredens soms wat onhandig, maar niettemin - of juist daardoor - lange tijd populair en succesvol. De verkiezingen van 2010 i verliepen voor zijn partij echter desastreus, waarna hij de politiek verliet. Sinds 2022 minister van staat.

CDA
functie(s) in de periode 1998-2010: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, minister-president, politiek leider

• - 

  stafmedewerker Wetenschappelijk Instituut voor het CDA, van 1 april 1984 tot 19 mei 1998
• - 

  bijzonder hoogleraar christelijk sociaal denken, Vrije Universiteit te Amsterdam, van 1 maart 1993 tot 22 juli 2002 (twee dagen, later één dag per week)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 mei 1998 tot 22 juli 2002
• - 

  fractievoorzitter CDA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 oktober 2001 tot 11 juli 2002
• - 

  minister-president en minister van Algemene Zaken, van 22 juli 2002 tot 14 oktober 2010
• - 

  fractievoorzitter CDA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 januari 2003 tot 21 mei 2003
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 30 januari 2003 tot 27 mei 2003
• - 

  fractievoorzitter CDA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 november 2006 tot 21 februari 2007
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 30 november 2006 tot 22 februari 2007
• - 

  hoogleraar Governance, Institutions and Internationalisation, Erasmus Universiteit Rotterdam, vanaf 1 december 2010 (Erasmus School of Law en Erasmus School of Economics)
• - 

  partner advies- en accountancybureau "Ernst & Young", van 1 april 2011 tot 1 juli 2016
• - 

  associate partner "Hague Corporate Affairs" te Brussel, vanaf mei 2021

• - 

  minister van staat, vanaf 14 oktober 2022

• - 

  kabinetsformateur, van 4 juli 2002 tot 22 juli 2002
• - 

  kabinetsformateur, van 20 mei 2003 tot 27 mei 2003
• - 

  kabinetsformateur, van 5 juli 2006 tot 7 juli 2006
• - 

  kabinetsformateur, van 9 februari 2007 tot 22 februari 2007

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  voorzitter Raad van Bestuur 'Noaber', vanaf september 2018
• - 

  lid World Leadership Alliance - Club de Madrid, vanaf oktober 2019

• - 

  voorzitter commissie structuurversterking en werkgelegenheid Zeeland, van december 2015 tot 2 juni 2016
• - 

  lid Raad van Commissarissen ING Bank, van mei 2017 tot mei 2021

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  lid Comité van Aanbeveling Philips Innovation Award
• - 

  lid Highlevel Group Global Campaign for Education

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was voor hij fractievoorzitter werd financieel specialist van de CDA-fractie. Hield zich toen ook bezig met sociale zekerheid (AOW, ANW).
• - 

  Diende in januari 2002 namens de gehele oppositie een motie van afkeuring in tegen minister Korthals over de bestrijding van de cocaïnesmokkel op Schiphol en over het onvolledig en onjuist informeren van de Kamer. De motie werd verworpen.

• - 

  Kreeg in 2008 en vooral in 2009 te maken met de discussies rond de bouw van een vakantievilla voor het kroonprinselijk gezin als onderdeel van het vastgoedproject Machangulo op een schiereiland van Mozambique. In november 2009 besloot de prins de vakantievilla te verkopen.
• - 

  Stelde in februari 2009 een onafhankelijke commissie in onder leiding mr. W. Davids, die onderzoek moet doen naar de besluitvorming in de aanloop naar de inval in Irak in 2003 (31.847)
• - 

  Legde op 25 maart 2009 in de Tweede Kamer een verklaring af omtrent de voorgestelde maatregelen in het kader van de economische crisis

• - 

  Bracht in 2008 samen met staatssecretaris Timmermans en minister Verhagen de wet tot goedkeuring van het Verdrag van Lissabon (herzieningsverdrag Europese Unie) tot stand (31.384)
• - 

  Bracht in 2008 een wet (Stb. 535) tot aanpassing en actualisering van de Wet financieel statuut van het Koninklijk Huis tot stand. De overige personele en materiële kosten, de zogenaamde functioneel declarabele kosten, die berusten op een afzonderlijke voorziening in de begroting van de ministeries worden verduidelijkt. De terbeschikkingstelling aan de Koning van paleis Soestdijk vervalt en de terbeschikkingstelling van de paleizen Noordeinde, Huis ten Bosch en op de Dam wordt in de wet opgenomen. Daarnaast wordt ook de eventuele openstelling van de paleizen geregeld. (31.505)
• - 

  Bracht in 2010 samen met de ministers Hirsch Ballin, Huizinga-Heringa, Eurlings en Verburg, een wet met betrekking tot versnelde ontwikkeling en verwezenlijking van ruimtelijke en infrastructurele projecten (Crisis- en herstelwet) tot stand om daarmee het economisch herstel te stimuleren. Voor (vooralsnog) 58 projecten op het gebied van duurzame energie, infrastructuur, stedelijke ontwikkeling en kustverdediging worden tot 1 januari 2014 beroepsprocedures en milieueffectrapportages verkort. Voorbeelden zijn: zeventig middelgrote windmolenparken, de A4 Midden Delfland en de A74 bij Venlo, zandsuppletie en bouwprojecten met meer dan twintig woningen. Daarnaast bevat de wet wijzigingen in procedures die ook op langere termijn gelden. (32.127)

• - 

  Kreeg op 21 mei 2003 de opdracht op de kortst mogelijke termijn een kabinet te vormen bestaande uit CDA, VVD en D66. Al op de eerste dag van de formatie bereikten de partijen overeenstemming over de zetelverdeling. Besloten werd tot instelling van een nieuwe ministerspost 'bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties'. 'Ontwikkelingssamenwerking' werd weer een ministerspost. Op 26 mei was de bezetting van de ministersposten rond, waarna de opdracht tot formatie werd aanvaard.
• - 

  Kreeg op 5 juli 2006 de opdracht op de kortst mogelijke termijn een kabinet te vormen uit CDA en VVD dat ook tot taak zou hebben om verkiezingen te bevorderen op 22 november 2006, en mitsdien ontbinding van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Na vervulling van de vacatures in het kabinet aanvaardde hij op 7 juli zijn opdracht.
• - 

  Kreeg op 9 februari 2007 de opdracht op de kortst mogelijke termijn een kabinet te vormen bestaande uit CDA, PvdA en ChristenUnie. Aanvaardde de opdracht op 22 februari 2007.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Behoorde eind jaren negentig met onder anderen Ab Klink en Lans Bovenberg tot een informeel overleg van jonge CDA-ideologen ('het Schlemmer-beraad')
• - 

  Werd op 1 oktober 2001 door het partijbestuur aangewezen als kandidaat voor het lijsttrekkerschap, nadat eerder De Hoop Scheffer zich had teruggetrokken. Aanvankelijk stond hij derde op de kandidatenlijst, achter nummer twee Maria van der Hoeven.
• - 

  Zijn naam werd in 2009 geregeld genoemd als mogelijke (eerste) vaste voorzitter van de Europese Raad. Hijzelf verklaarde echter bij voortduring geen kandidaat te zijn. Fractievoorzitter Maxime Verhagen had een voorkeur voor Wim Kok. Balkenende zelf had Ruud Lubbers genoemd, maar beiden waren niet beschikbaar. In lidstaten was onvoldoende steun voor Balkenende.

• - 

  Op 14 september 2004 werd hij in een ziekenhuis in zijn woonplaats opgenomen vanwege een ernstige bacteriologische infectie aan zijn voet. Was daarna grotendeels uitgeschakeld en hervatte pas op 28 oktober volledig zijn werkzaamheden.
• - 

  Zijn echtgenote was universitair docente arbeidsrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam

• - 

  Als raadslid maakte hij in Amstelveen naam met een door hem in 1993 ingediende en aanvaardde motie over het serveren van kroketten aan de raadsleden als de vergadering om 23.00 uur nog niet was afgelopen
• - 

  Toen hij in november 2002 door de linkse oppositie in de Eerste Kamer werd geïnterpelleerd over de demissioniare status van zijn kabinet was het de eerste keer dat hij als premier in die Kamer verscheen
• - 

  Toen onder anderen Bos (PvdA) en Halsema (PvdA) tijdens de algemene beschouwingen in september 2006 kritiek uitten op de economische prestaties en werkgelegenheidsontwikkeling zei hij met stemverheffing: "Ik begrijp niet waarom u hier zo negatief en vervelend over doet. Laten wij blij zijn! Laten wij optimistisch zijn! Nederland kan het weer! Die VOC-mentaliteit om over grenzen heen te kijken is weer terug! Dynamiek!"

• - 

  lid Tweede Kamer, juni 2010 (bedankte vanwege de verkiezingsnederlaag van het CDA)

• - 

  "Harry Potter"
• - 

  "J.P."

• - 

  René Moerland en Frank Vermeulen, "Premier Balkenende heeft nergens spijt van. 'We blijven een christelijke natie'" in: NRC Handelsblad Zaterdag Bijvoegsel, 11 september 2004
• - 

  Frank Vermeulen, "Profeet zonder publiek", NRC Handelsblad-Magazine, 2 september 2006
• - 

  Gerrit Voerman, "Hoe is het premier Balkenende vergaan als politieke toevalstreffer?", in: Civis Mundi, 45 (2006), nr. 4, 154-158
• - 

  Herman Staal, "Trots op saaiheid. Zeven jaar CDA-leider Balkenende", NRC Handelsblad. Zaterdag &cetera, 8 en 9 november 2008
• - 

  Frans van Deijl, "Vader des Vaderlands", HP/De Tijd, 27 februari 2009
• - 

  Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1999)

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.