Ir. H. (Hein) Vos

Vooraanstaand sociaaldemocratisch politicus en ideoloog. Ontwierp in de jaren dertig samen met Tinbergen het Plan van de Arbeid, het alternatief van SDAP en NVV voor de bestrijding van de crisis. Werd in 1937 SDAP-Kamerlid en in 1945 minister van Handel en Nijverheid in kabinet-Schermerhorn/Drees i. Kreeg echter weinig kans zijn ideeën voor socialisatie en ordening uit te voeren. Daarna minister van Verkeer in het kabinet-Beel I i. In 1947 als enige minister tegenstander van gewapend ingrijpend in Indonesië. Vanaf 1948 directeur van de 'rode' verzekeringsmaatschappij en daarna senator en staatsraad. Was één van de tien begaafde kinderen uit een oorspronkelijk Drents 'rood' onderwijzersgezin. Na zijn studie elektrotechniek in Delft ontwikkelde hij zich tot een origineel macro-econoom. In zijn tijd één van de weinigen van wie bekend was dat hij homoseksueel was.

SDAP, PvdA
functie(s) in de periode 1937-1972: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, minister, lid Raad van State

• - 

  SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), tot 9 februari 1946 (reeds lid in studententijd)
• - 

  PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946 (linkervleugel)

• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1937 tot 25 juni 1945
• - 

  adviseur ministerie van Wederopbouw, van 1944 tot 1945
• - 

  minister van Handel en Nijverheid, van 25 juni 1945 tot 3 juli 1946
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 4 juni 1946 tot 9 juli 1946
• - 

  minister van Verkeer, van 3 juli 1946 tot 1 maart 1947 (naam departement bij K.B. van 28 februari 1947 gewijzigd in Verkeer en Waterstaat)
• - 

  waarnemend minister van Openbare Werken en Wederopbouw, van 15 november 1946 tot 1 maart 1947 (na het aftreden van minister Ringers)
• - 

  minister van Verkeer en Waterstaat, van 1 maart 1947 tot 7 augustus 1948
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 juli 1948 tot 16 december 1948
• - 

  directeur N.V. Centrale Algemene Levensverzekeringsmaatschappij te 's-Gravenhage, van 1 januari 1949 tot 16 februari 1968
• - 

  directeur N.V. Centrale Arbeiders-Verzekeringsbank te 's-Gravenhage, van 1 januari 1949 tot 16 februari 1968
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 6 november 1956 tot 16 februari 1968
• - 

  fractievoorzitter PvdA Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 15 november 1960 tot 4 maart 1968
• - 

  lid Raad van State, van 21 februari 1968 tot 23 april 1972 (benoemd bij K.B. van 17 januari 1968)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen "Weekbladpers"
• - 

  voorzitter Commissie Premiedruk Sociale Verzekering, van maart 1967 tot februari 1970

• - 

  lid afdeling Sociale Zaken en Volksgezondheid (Raad van State)
• - 

  lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was woordvoerder economische zaken van de SDAP-Tweede Kamerfractie
• - 

  Was financieel woordvoerder van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Hield zich ook bezig met landbouw.

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Diende in 1946 een ontwerp-wet inzake vaststelling van het Nationaal Welvaartsplan in. Dit voorstel werd door zijn opvolger gewijzigd in een voorstel van wet tot vaststelling van het Centraal Economisch Plan. (180)
• - 

  Was als minister van Verkeer (en Waterstaat) verantwoordelijk voor het naoorlogse herstel van het vervoer van goederen en personen. Vanwege roof en vernielingen tijdens de Bezetting was met name het vervoer per spoor en over de weg ernstig belemmerd. Hij stelde in 1946 de Wet Gebruik Vervoersmiddelen 1939 opnieuw in werking, waarmee de staat het gebruik van vervoersmiddelen kon reguleren. (267)
• - 

  Diende in 1948 een wetsvoorstel tot herziening van de Wet Autovervoer Personen in over de vergunningverlening voor personenvervoer (862)

• - 

  Vaardigde in oktober 1945 een KB over winkelsluiting (Stb. F 227) uit, waardoor per 1 november 1945 gemeenten verantwoordelijk werden voor de regeling van winkeltijden. Slijterijen en tabakswinkels mochten niet meer op zondag open zijn.
• - 

  Bracht in 1947 een wet tot stand over het bevorderen van het onderhouden van luchtdiensten door de KLM. De staatsdeelname in de KLM werd verhoogd tot f 100 miljoen. Gestreefd werd verder naar een meerderheidsaandeel van het Rijk in de NV KLM.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Stemde in juli 1947 als enige minister tegen het besluit om militair op te treden tegen de Republiek Indonesië te beginnen (de eerste 'politionele actie'), maar legde zich wel neer bij dat besluit
• - 

  Verving vanaf augustus 1947 tot maart 1948 diverse keren minister Neher, vanwege diens verblijf als onderhandelaar in Nederlands-Indië
• - 

  Was in 1948 tegenstander van het militair optreden (tweede politionele actie) tegen de Republiek Indonesië en diende op het PvdA-congres een motie in waarin werd aangedrongen op herstel van de Republiek en op onderhandelingen over soevereiniteitsoverdracht. Deze motie werd aangenomen.

• - 

  Verzette zich tijdens de Bezetting tegen gelijkschakeling van De Centrale. Schreef artikelen in de illegale pers.
• - 

  Zijn vader was lid van Provinciale Staten van Friesland en raadslid in Bathmen
• - 

  Zijn moeder was gemeenteraadslid in Bathmen (Ov.)

• - 

  Werd in 1956, 1960, 1963 en 1966 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep II: Gelderland, Overijssel, Groningen en Drenthe

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  J. Bosmans, "Vos, Hendrik (1903-1972)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 593
• - 

  J. Nekkers, "Vos, Hendrik", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel III, 227
• - 

  P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.