J.J.A. (Jan) Berger

PvdA- en DS'70-bestuurder en politicus, 'politiek dier' bij uitstek. Was afkomstig uit de kring van het NVV. In de jaren vijftig en zestig een deskundig PvdA-Tweede Kamerlid op het gebied van de sociale wetgeving, die een belangrijk aandeel had in de totstandkoming van de naoorlogse sociale wetgeving. In 1965 burgemeester van Groningen, maar in 1971 afgetreden om Tweede Kamerkandidaat van DS'70 te worden. Werd, nadat Drees jr. i minister was geworden, fractievoorzitter. Was in 1972 niet bij machte om een kabinetscrisis, die werd toegeschreven aan de opstelling van de DS'70-ministers, te voorkomen. Verliet in 1975 de politiek na een conflict met Drees jr. over de koers van de partij. Goed, humoristisch spreker, die zich vaak van anekdotes bediende. Charmant in de omgang, maar ook krachtig als bestuurder.

PvdA, DS'70
functie(s) in de periode 1952-1975: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (9/14)
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties (2/12)
6. Opleiding
7. Activiteiten
8. Wetenswaardigheden
9. Publicaties van/over
10. Familie/gezin
11. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Jan Johannis Adriaan (Jan)

geboorteplaats en -datum
Middelburg, 18 september 1918

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 6 september 1978partij(en)

• - 

  SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), tot 9 februari 1946
• - 

  PvdA (Partij van de Arbeid), van 9 februari 1946 tot 15 februari 1971
• - 

  DS'70 (Democratisch-Socialisten 1970), van 15 februari 1971 tot 1975 (bedankte als lid, omdat hij het niet eens was met de koers van fractieleider W. Drees)

• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 juli 1952 tot 21 september 1954
• - 

  directeur GAK (Gemeentelijk Administratiekantoor) te Amsterdam, van 1 september 1954 tot maart 1959 (administratie sociale verzekering voor industrie-arbeiders)
• - 

  lid gemeenteraad van Heiloo, van 4 september 1958 tot 1 september 1961
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 maart 1959 tot 10 mei 1965
• - 

  voorzitter SVB (Sociale Verzekeringsbank), van 8 september 1961 tot 1 juni 1965
• - 

  lid Provinciale Staten van Groningen, van 6 juni 1962 tot 1 juni 1965
• - 

  burgemeester van Groningen, van 1 juni 1965 tot 16 april 1971
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 mei 1971 tot 1 april 1975
• - 

  fractievoorzitter DS'70 Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 juli 1971 tot 14 mei 1973

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bijzondere adviesgroep knelpunten bij de medische opleiding, vanaf november 1968
• - 

  voorzitter Emigratieraad, vanaf 1 januari 1971

afgeleide functies, presidia etc.

• - 

  ondervoorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Ziekenfondswet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 4 oktober 1962 tot juni 1964
• - 

  voorzitter bijzondere commissie over de Herziening van het indexeringsmechanisme van het minimumloon (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 oktober 1974 tot 1 april 1975

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

als parlementariër

• - 

  Was specialist sociale zekerheid van de PvdA-Tweede Kamerfractie
• - 

  Speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van enkele socialeverzekeringswetten en was onder meer PvdA-woordvoerder bij de behandeling van de Kinderbijslagwetten en van de ontwerp-Ziekenfondswet
• - 

  Was in 1974 met Drees jr. mede-initiatiefnemer bij een initiatiefvoorstel tot wijziging van de Aanwijzingswet PTT (leningsbevoegdheid van de PTT). Dit voorstel werd in 1974 door de Tweede Kamer verworpen.

algemeen

• - 

  Was in 1962 één van de kandidaten voor het fractievoorzitterschap van de PvdA
• - 

  Trad in 1971 af als burgemeester van Groningen vanwege zijn overstap van de PvdA naar DS'70
• - 

  Was tijdens de formatie van 1971 lid van een werkgroep van Kamerleden uit KVP, ARP, CHU, VVD en DS'70 die onder leiding van Nelissen de financiële paragraaf van het regeerakkoord voorbereidde

uit de privésfeer

• - 

  Was gehuwd met een lerares Frans
• - 

  Zijn vader, J.A. Berger, was raadslid voor de SDAP in Vlissingen (1927-1931)
• - 

  Zijn vader hertrouwde kort na het overlijden van diens echtgenote

anekdotes en citaten

• - 

  Was op de avond van het ontstaan van de kabinetscrisis in juli 1972 onvindbaar voor zijn partijgenoten. Volgens ingewijden uit die tijd verbleef Berger bij een vriendin in Den Haag, van wie niemand het adres wist.

niet-aanvaarde politieke functies

• - 

  burgemeester van Rotterdam, 1965 (bedankt)

literatuur/documentatie
Martin Timmermans, "Berger, Jan Johannis Adriaan (1918-1978)", in Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.