Verordening 2011/1312 - Wijziging van Verordening 1698/2005, met betrekking tot een aantal bepalingen betreffende het financieel beheer ten aanzien van bepaalde lidstaten die ernstige moeilijkheden ondervinden of dreigen te ondervinden op het gebied van financiële stabiliteit

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 339/1

De ongekende mondiale financiële crisis en de ongekende economische achteruitgang hebben ernstige schade toegebracht aan de economische groei en de financiële stabiliteit en hebben de financiële en economische situatie in verschillende lidstaten aanzienlijk verslechterd. Sommige lidstaten ondervinden, vanwege de internationale economische en financiële toestand, ernstige moeilijkheden of dreigen deze te ondervinden, met name op het gebied van de economische groei, de financiële stabiliteit en de tekort- en schuldsituatie.

Hoewel reeds belangrijke maatregelen zijn genomen om de negatieve effecten van de crisis op te vangen, waaronder wijzigingen van het wetgevingskader, zijn de gevolgen van de financiële crisis voor de reële economie, de arbeidsmarkt en de burgers op grote schaal voelbaar. De druk op de nationale financiële middelen neemt toe en er moeten nu extra stappen worden genomen om die druk te verlichten door maximaal en optimaal gebruik te maken van de financiële middelen uit het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling („Elfpo”).

Op basis van artikel 122, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, dat voorziet in de mogelijkheid van verlening van financiële bijstand van de Unie in geval van moeilijkheden of ernstige dreiging van grote moeilijkheden in een lidstaat, die worden veroorzaakt door buitengewone gebeurtenissen die deze lidstaat niet kan beheersen, is bij Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme (3) een mechanisme ingesteld dat tot doel heeft de financiële stabiliteit van de Unie te vrijwaren.

Bij Uitvoeringsbesluit 2011/77/EU van de Raad (4) en bij Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU van de Raad (5) respectievelijk is dergelijke financiële bijstand van de Unie verleend aan Ierland en Portugal. Griekenland ondervond reeds vóór de inwerkingtreding van Verordening (EU) nr. 407/2010 ernstige moeilijkheden op het gebied van financiële stabiliteit en heeft onder meer financiële bijstand ontvangen van andere lidstaten uit de eurozone.

Bij Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad van 18 februari 2002 houdende instelling van een mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn van de betalingsbalansen van de lidstaten (6) is een instrument ingesteld waarmee de Raad in geval van moeilijkheden of ernstig dreigende moeilijkheden in de betalingsbalans van een lidstaat die niet aan euro deelneemt, financiële ondersteuning op middellange termijn moet verlenen.

Bij Beschikking 2009/102/EG van de Raad (7), Beschikking 2009/290/EG van de Raad (8) en Beschikking 2009/459/EG van de Raad (9) respectievelijk is dergelijke financiële bijstand verleend aan Hongarije, Letland en Roemenië.

De periode waarin Ierland, Hongarije, Letland, Portugal en Roemenië over financiële bijstand kunnen beschikken, is vastgesteld in de respectieve besluiten en beschikkingen van de Raad. De bijstandsverlening aan Hongarije is verstreken op 4 november 2010.

Wat Griekenland betreft, is het akkoord tussen de kredietverstrekkers dat samen met het tussen de eurozone en Griekenland afgesproken leningsfaciliteitsbesluit is gesloten, in werking getreden op 11 mei 2010. In het akkoord tussen de kredietverstrekkers is bepaald dat de beschikbaarheidsperiode zal verstrijken op de derde verjaardag van de overeenkomst.

Op 11 juli 2011 hebben de ministers van Financiën van de 17 lidstaten van de eurozone het Verdrag tot oprichting van het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM) ondertekend. Dit verdrag volgt op het Besluit 2011/199/EU van de Europese Raad van 25 maart 2011 tot wijziging van artikel 136 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie met betrekking tot een stabiliteitsmechanisme voor de lidstaten die de euro als munt hebben (10). Tegen 2013 zouden de taken van de Europese Faciliteit voor financiële stabiliteit en het Europees financieel stabilisatiemechanisme moeten worden overgeheveld naar het ESM.

Zoals te lezen valt in de conclusies van de Europese Raad van 23 en 24 juni 2011, is de Europese Raad ingenomen met het voornemen van de Commissie om de synergieën tussen het programma van leningen voor Griekenland en de middelen uit de fondsen van de Unie te versterken en steunt hij alle inspanningen om de absorptiecapaciteit van Griekenland voor middelen uit de fondsen van de Unie te vergroten, teneinde de groei en de werkgelegenheid te stimuleren en door de middelen te heroriënteren naar de verbetering van het concurrentievermogen en het scheppen van banen. In deze conclusies toont de Europese Raad zich tevens ingenomen met het uitgebreide programma voor technische bijstand aan Griekenland dat door de Commissie, in samenwerking met de lidstaten, is voorbereid, en zegt hij zijn steun aan dit programma toe. De onderhavige wijziging van Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad van 20 september 2005 inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) (11) draagt bij tot die synergie-inspanningen.

Om het beheer van de financiering door de Unie te vergemakkelijken, om bij te dragen tot de versnelling van het investeringsritme in de betrokken lidstaten en regio’s en om het effect van de financiering op de economie te versterken, moet worden toegestaan dat het percentage van de Elfpo-bijdrage wordt verhoogd tot 95 % van de subsidiabele overheidsuitgaven in regio’s die op grond van de convergentiedoelstelling voor steun in aanmerking komen, en wordt verhoogd tot 85 % van de subsidiabele overheidsuitgaven in andere regio’s die op het gebied van financiële stabiliteit ernstige moeilijkheden ondervinden.

Overeenkomstig de algemene beginselen van Verordening (EG) nr. 1698/2005, moeten de verhoogde medefinancieringspercentages slechts worden toegepast op betalingen die moeten worden gedaan nadat de betrokken plattelandsontwikkelingsprogramma’s, inclusief de nieuwe financiële plannen, door de Commissie zijn goedgekeurd. Bijgevolg moet worden vastgesteld volgens welke procedure de lidstaten gebruik kunnen maken van deze mogelijkheid en volgens welk mechanisme de toepassing ervan wordt verzekerd.

De tijdelijke verhoging van de medefinancieringspercentages moet tevens worden gezien in de context van de budgettaire beperkingen waarmee alle lidstaten kampen, en die budgettaire beperkingen moeten naar behoren in aanmerking worden genomen in de algemene begroting van de Europese Unie. Verder dient de toepassing van het mechanisme, dat immers voornamelijk tot doel heeft specifieke actuele moeilijkheden aan te pakken, beperkt te worden tot uitgaven van de betaalorganen tot 31 december 2013.

Verordening (EG) nr. 1698/2005 moet daarom dienovereenkomstig worden gewijzigd.

Wegens de dringende behoefte om de economische crisis aan te pakken, dient deze verordening onmiddellijk bij haar bekendmaking in werking te treden,

er wordt financiële bijstand ter beschikking van de lidstaat gesteld krachtens Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme (12) of er wordt vóór de inwerkingtreding van die verordening financiële bijstand ter beschikking van de lidstaat gesteld door andere lidstaten van de eurozone;

er wordt financiële ondersteuning op middellange termijn ter beschikking van de lidstaat gesteld krachtens Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad van 18 februari 2002 houdende instelling van een mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn van de betalingsbalansen van de lidstaten (13);

er wordt financiële bijstand ter beschikking van de lidstaat gesteld krachtens het Verdrag tot oprichting van het Europees stabiliteitsmechanisme.