Verordening 2011/1259 - Wijziging van Verordening (EG) nr. 1881/2006 wat betreft de maximumgehalten voor dioxinen, dioxineachtige pcb's en niet-dioxineachtige pcb's in levensmiddelen

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 320/18

Bij Verordening (EG) nr. 1881/2006 van de Commissie van 19 december 2006 tot vaststelling van de maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen (2) zijn maximumgehalten voor dioxinen en dioxineachtige pcb's in een aantal levensmiddelen vastgesteld.

Dioxinen behoren tot een groep van 75 polychloordibenzo-p-dioxinecongeneren (pcdd's) en 135 polychloordibenzofuraancongeneren (pcdf's), waarvan er 17 uit toxicologisch oogpunt van belang zijn. Polychloorbifenylen (pcb's) zijn een groep van 209 verschillende congeneren, die op basis van hun toxicologische eigenschappen in twee groepen kunnen worden verdeeld: twaalf congeneren bezitten toxicologische eigenschappen die lijken op die van dioxinen en worden daarom dikwijls „dioxineachtige pcb's” (dl-pcb's) genoemd. De andere pcb's vertonen geen dioxineachtige toxiciteit, maar hebben een ander toxicologisch profiel en worden „niet-dioxineachtige pcb's” (ndl-pcb's) genoemd.

Congeneren van dioxinen of dl-pcb's vertonen een verschillende toxiciteit. Voor de vaststelling van de toxiciteit van deze verschillende congeneren is het begrip toxiciteitsequivalentiefactor (TEF) geïntroduceerd om de risicobeoordeling en wettelijke controle te vergemakkelijken. Dat betekent dat de analyseresultaten voor alle dioxinecongeneren en dioxineachtige pcb-congeneren die uit toxicologisch oogpunt van belang zijn in één kwantificeerbare eenheid worden uitgedrukt, namelijk het „TCDD toxische equivalent” (TEQ).

Van 28 tot en met 30 juni 2005 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een workshop van deskundigen gehouden over de in 1998 door de WHO overeengekomen TEF-waarden. Een aantal TEF-waarden waren gewijzigd, met name voor pcb's, octachloorcongeneren en pentachloorfuranen. De gegevens over het effect van de nieuwe TEF-waarden en de recente concentratiemetingen zijn verzameld in het wetenschappelijk verslag van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) „Results of the monitoring of dioxin levels in food and feed” (Resultaten van de controle van het dioxinegehalte in levensmiddelen en diervoeders) (3). Daarom is het wenselijk de maximumgehalten van pcb's in het licht van deze nieuwe gegevens te herzien.

Het Wetenschappelijk Panel voor contaminanten in de voedselketen van de EFSA heeft op verzoek van de Commissie een advies uitgebracht over de aanwezigheid van ndl-pcb's in diervoeders en levensmiddelen (4).

De som van de zes merker- of indicator-pcb's (pcb 28, 52, 101, 138, 153 en 180) omvat ongeveer de helft van alle in diervoeders en levensmiddelen aanwezige ndl-pcb's. Die som wordt beschouwd als een geschikte indicator voor de concentratie van en menselijke blootstelling aan ndl-pcb's en dient daarom als maximumgehalte te worden vastgesteld.

Er zijn met inachtneming van recente concentratiemetingen maximumgehalten vastgesteld, die zijn bijeengebracht in het wetenschappelijk verslag van de EFSA „Results of the monitoring of non dioxin-like PCBs in food and feed” (Resultaten van de controle van niet-dioxineachtige pcb's in levensmiddelen en diervoeders) (5). Hoewel het mogelijk is een lagere bepaalbaarheidsgrens (LOQ) te bereiken, kan worden geconstateerd dat een aanzienlijk aantal laboratoria een LOQ van 1 μg/kg vet of zelfs 2 μg/kg vet hanteert. Wanneer het analyseresultaat wordt uitgedrukt als bovengrens, zou dat in sommige gevallen een grens opleveren die dicht bij het maximumgehalte ligt indien zeer strikte maximumgehalten zouden worden vastgesteld, ook al zijn er geen pcb's gemeten. Ook werd erkend dat de gegevens voor bepaalde levensmiddelencategorieën niet erg uitvoerig waren. Daarom lijkt het wenselijk de maximumgehalten over drie jaar te herzien, op basis van een uitgebreider databank die is opgebouwd met behulp van een analysemethode met een voldoende gevoeligheid om lage gehalten te meten.

Er zijn afwijkingen toegestaan aan Finland en Zweden om uit het Oostzeegebied afkomstige en voor consumptie op hun grondgebied bestemde vis in de handel te brengen met hogere dioxinegehalten dan de voor dioxinen en de som van dioxinen en dl-pcb's in vis vastgestelde maximumgehalten. Deze lidstaten hebben voldaan aan de voorwaarden met betrekking tot de verstrekking van informatie aan de consumenten over voedingsaanbevelingen. Jaarlijks delen zij de Commissie de resultaten mee van hun controles op de dioxinegehalten in vis uit het Oostzeegebied en de maatregelen om de menselijke blootstelling aan dioxinen uit het Oostzeegebied te verminderen.

Op grond van de resultaten van de door Finland en Zweden uitgevoerde controle op de gehalten aan dioxinen en dl-pcb's kan de toegestane afwijking tot bepaalde vissoorten worden beperkt. Gezien de hardnekkige aanwezigheid van dioxinen en pcb's in het milieu en derhalve in vis, moet deze afwijking voor onbepaalde tijd worden toegestaan.

Letland heeft om een afwijking voor in het wild gevangen zalm verzocht die vergelijkbaar is met de aan Finland en Zweden toegestane afwijking. Hiertoe heeft Letland aangetoond dat de menselijke blootstelling aan dioxinen en dl-pcb's op zijn grondgebied niet hoger is dan het hoogste gemiddelde niveau in alle andere lidstaten en dat het over een systeem beschikt waardoor de consumenten volledig op de hoogte worden gehouden over voedingsaanbevelingen betreffende beperkingen van de consumptie van vis uit het Oostzeegebied door kwetsbare bevolkingsgroepen om eventuele gezondheidsrisico's te voorkomen. Verder moeten de gehalten aan dioxinen en dioxineachtige pcb's in vis uit het Oostzeegebied worden gecontroleerd. Ook moet aan de Commissie verslag worden uitgebracht over de resultaten en de maatregelen die zijn genomen genomen ter vermindering van de menselijke blootstelling aan dioxinen en dioxineachtige pcb's in vis uit het Oostzeegebied. De maatregelen die moeten waarborgen dat vis en visproducten die niet voldoen aan de EU-maximumgehalten, niet in andere lidstaten in de handel worden gebracht, zijn ingevoerd.

Gezien het feit dat het verontreinigingspatroon van ndl-pcb's in vis uit het Oostzeegebied overeenkomsten vertoont met de verontreiniging met dioxinen en dl-pcb's en dat ook ndl-pcb's zeer hardnekkig aanwezig zijn in het milieu, moet een zelfde afwijking voor zowel de aanwezigheid van ndl-pcb's als voor dioxinen en dl-pcb's in vis uit het Oostzeegebied worden toegestaan.

De EFSA is verzocht een wetenschappelijk advies uit te brengen over de aanwezigheid van dioxine en dioxineachtige pcb's in schapen- en hertenlevers en de wenselijkheid om maximumgehalten voor dioxinen en pcb's in lever en afgeleide producten op product- in plaats van op vetbasis vast te stellen, zoals momenteel het geval is. Wanneer het advies van de EFSA beschikbaar is, moeten daarom de bepalingen inzake lever en afgeleide producten worden herzien, met name de bepalingen ten aanzien van schapen- en hertenlever. In de tussentijd moet het maximumgehalte voor dioxinen en pcb's worden vastgesteld op vetbasis.

Levensmiddelen met minder dan 1 % vet waren tot nu toe uitgesloten van het maximumgehalte voor dioxinen en dl-pcb's, aangezien die levensmiddelen in het algemeen slechts in geringe mate bijdragen tot de menselijke blootstelling. Er hebben zich echter gevallen voorgedaan waarbij levensmiddelen minder dan 1 % vet bevatten, maar in het vet hoge gehalten aan dioxinen en dl-pcb's werden aangetroffen. Daarom is het wenselijk om het maximumgehalte op dergelijke levensmiddelen toe te passen, zij het op productbasis. Gelet op het feit dat er een maximumgehalte op productbasis wordt vastgesteld voor bepaalde levensmiddelen met een laag vetgehalte, is het wenselijk een maximumgehalte op productbasis toe te passen op levensmiddelen die minder dan 2 % vet bevatten.

In het licht van de controlegegevens voor dioxinen en dl-pcb's in levensmiddelen voor zuigelingen en peuters is het raadzaam specifieke lagere maximumgehalten vast te stellen voor dioxinen en dl-pcb's in levensmiddelen voor zuigelingen en peuters. Het Duitse Federale Instituut voor risicobeoordeling heeft een specifiek verzoek gericht tot de EFSA om het risico te beoordelen voor zuigelingen en peuters van de aanwezigheid van dioxinen en dioxineachtige pcb's in levensmiddelen voor zuigelingen en peuters. Daarom moeten de bepalingen inzake levensmiddelen voor zuigelingen en peuters worden herzien wanneer het advies van de EFSA beschikbaar is.

De in deze verordening vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid en het Europees Parlement noch de Raad hebben zich daartegen verzet,

Artikel 7 wordt als volgt gewijzigd:

De bijlage wordt gewijzigd overeenkomstig de bijlage bij deze verordening.

Afdeling 5: „Dioxinen en pcb’s” wordt vervangen door:

„Afdeling 5:   Dioxinen en pcb’s (31)

Voetnoot 31 wordt vervangen door:

Voetnoot 33 wordt vervangen door: