Verordening 2010/838 - Vaststelling van richtsnoeren met betrekking tot het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissienetbeheerders en een gemeenschappelijke regelgevingsaanpak voor de transmissietarifering

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 250/5

Verordening (EU) nr. 774/2010 van de Commissie van 2 september 2010 betreffende de vaststelling van richtsnoeren met betrekking tot een vergoeding voor elektriciteitsstromen tussen transmissienetbeheerders en een gemeenschappelijke regelgevingsaanpak voor de transmissietarifering (2) stelt een mechanisme in voor de vergoeding van transmissiesysteembeheerders voor de kosten van op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen en een gemeenschappelijke regelgevingsaanpak voor de transmissietarifering. Die verordening verstrijkt echter op 2 maart 2011.

Om de continuïteit van de tenuitvoerlegging van het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders te verzekeren, dienen nieuwe richtsnoeren als gepreciseerd in artikel 18, leden 1 en 2, van Verordening (EG) nr. 714/2009 te worden vastgesteld die het bij die verordening ingestelde institutionele kader reflecteren. Met name dient het bij Verordening (EG) nr. 713/2009 van het Europees Parlement en de Raad (3) opgerichte Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (hierna het agentschap) verantwoordelijk te zijn voor het monitoren van de tenuitvoerlegging van het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders.

Door middel van bindende richtsnoeren waarbij een vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders wordt ingesteld, moet een stabiele grondslag worden gelegd voor het beheer van het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders en de eerlijke vergoeding van transmissiesysteembeheerders voor de kosten van op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen.

Transmissiesysteembeheerders uit derde landen of uit grondgebieden die met de Unie overeenkomsten hebben gesloten waarbij zij de wetgeving van de Unie op het gebied van elektriciteit hebben vastgesteld en toepassen, moeten het recht hebben op gelijke voet met transmissiesysteembeheerders uit de lidstaten aan het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders deel te nemen.

Transmissiesysteembeheerders in derde landen die met de Unie geen overeenkomsten hebben gesloten waarbij zij wetgeving van de Unie op het gebied van elektriciteit hebben vastgesteld en toepassen, moeten tot multilaterale overeenkomsten met de transmissiesysteembeheerders in de lidstaten worden toegelaten op grond waarvan alle partijen op eerlijke en billijke basis voor de kosten van op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen kunnen worden vergoed.

Transmissiesysteembeheerders moeten worden vergoed voor energieverliezen die voortvloeien uit het feit dat op hun net grensoverschrijdende elektriciteitsstromen optreden. Een dergelijke vergoeding moet steunen op een raming van de verliezen die zouden zijn geleden indien de doorvoerstromen niet zouden zijn opgetreden.

Er moet een fonds worden opgericht om transmissiesysteembeheerders te vergoeden voor de kosten van het beschikbaar stellen van infrastructuur voor op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen. De waarde van dit fonds moet steunen op een Uniewijde beoordeling van de gemiddelde incrementele langetermijnkosten van het beschikbaar stellen van infrastructuur voor op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen.

De Uniewijde beoordeling van elektriciteitstransmissie-infrastructuur in verband met het faciliteren van grensoverschrijdende elektriciteitsstromen dient te worden uitgevoerd door het agentschap als instantie die verantwoordelijk is voor het coördineren van de activiteiten van regulerende autoriteiten die een soortgelijke taak op nationaal niveau moeten uitvoeren.

Voor transmissiesysteembeheerders in derde landen moeten dezelfde kosten voor gebruik van het transmissiesysteem van de Unie gelden als voor transmissiesysteembeheerders in lidstaten.

De interne markt mag niet worden ondermijnd doordat voor producenten van elektriciteit verschillende tarieven gelden voor de toegang tot het transmissiesysteem. Om die reden moeten de gemiddelde tarieven voor toegang tot het netwerk in de lidstaten binnen een marge worden gehouden die mede waarborgt dat de voordelen van harmonisatie worden verwezenlijkt.

De in deze verordening vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het bij artikel 46 van Richtlijn 2009/72/EG van het Europees Parlement en de Raad (4) ingestelde comité,

Het mechanisme voor de vergoeding van elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders (ITC) voorziet in de vergoeding van de kosten van op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen, daaronder begrepen het verschaffen van grensoverschrijdende toegang tot het gekoppelde systeem.

Het overeenkomstig artikel 5 van Verordening (EG) nr. 714/2009 opgezette Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor elektriciteit (ENTSO voor elektriciteit) richt een ITC-fonds op om transmissiesysteembeheerders te vergoeden voor de kosten van de op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen.

Het ITC-fonds verschaft vergoeding voor:

Bijdragen in het ITC-fonds worden berekend overeenkomstig de punten 6 en 7.

Betalingen uit het ITC-fonds worden berekend overeenkomstig de punten 4 en 5.

Het ENTSO voor elektriciteit is verantwoordelijk voor het vaststellen van regelingen voor de inning en uitgave van alle betalingen betreffende het ITC-fonds en is tevens verantwoordelijk voor het bepalen van het tijdschema voor de betalingen. Alle bijdragen en betalingen gebeuren zo spoedig mogelijk en uiterlijk binnen zes maanden na het einde van de periode waarop zij van toepassing zijn.

Het agentschap ziet toe op de tenuitvoerlegging van het ITC-mechanisme en brengt elk jaar aan de Commissie verslag uit over de tenuitvoerlegging van het ITC-mechanisme en het beheer van het ITC-fonds.

Het ENTSO voor elektriciteit werkt hierbij met de Commissie en met het agentschap samen en verstrekt aan het agentschap alle hiertoe noodzakelijke informatie.

Elke transmissiesysteembeheerder verstrekt aan het ENTSO voor elektriciteit en aan het agentschap alle voor de tenuitvoerlegging van het ITC-mechanisme noodzakelijke informatie.

Totdat het ENTSO voor elektriciteit is opgericht, werken de transmissiesysteembeheerders samen bij de uitvoering van de aan het ENTSO voor elektriciteit met betrekking tot het ITC-mechanisme toebedeelde taken.

De doorvoer van elektriciteit wordt, normaal op uurbasis, berekend aan de hand van de laagste absolute waarde van de elektriciteitsimport en de absolute waarde van de elektriciteitsexport op koppelingen tussen nationale transmissiesystemen.

Voor de berekening van de doorvoer van elektriciteit wordt de waarde van de import en de waarde van de export op elke koppeling tussen nationale transmissiesystemen verminderd in verhouding tot het capaciteitsaandeel dat wordt toegewezen op een wijze die niet verenigbaar is met punt 2 van de richtsnoeren betreffende congestiebeheer in bijlage I bij Verordening (EG) nr. 714/2009.

Onverminderd de bepalingen van de tweede alinea van dit punt wordt de import en export van elektriciteit op koppelingen met derde landen waarop de bepalingen van punt 7.1 van toepassing zijn bij de berekening van de doorvoer van elektriciteit meegeteld.

Voor de toepassing van dit deel van de bijlage wordt onder nettostroom van elektriciteit verstaan de absolute waarde van het verschil tussen de totale export van elektriciteit uit een bepaald nationaal transmissiesysteem naar landen waar de transmissiesysteembeheerders aan het ITC-mechanisme deelnemen en de totale import van elektriciteit uit landen waar de transmissiesysteembeheerders aan het ITC-mechanisme deelnemen in datzelfde transmissiesysteem.

Voor partijen bij het ITC-mechanisme die een gemeenschappelijke grens hebben met ten minste één derde land waarop de bepalingen van punt 7.1 van toepassing zijn, wordt de berekening van de nettostroom aangepast als volgt:

Voor de toepassing van deze bijlage wordt onder belasting verstaan de totale hoeveelheid elektriciteit die het nationale transmissiesysteem verlaat naar gekoppelde distributiesystemen, aan het transmissiesysteem gekoppelde eindverbruikers en naar elektriciteitsproducenten voor verbruik bij de opwekking van elektriciteit.

Elke regulerende instantie draagt er zorg voor dat de transmissiesysteembeheerders binnen haar bevoegdheidsgebied aan het ITC-mechanisme deelnemen en dat de door de transmissiesysteembeheerders voor de toegang tot de netwerken toegepaste tarieven geen aanvullende tarieven voor op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen omvatten.

Transmissiesysteembeheerders uit derde landen die met de Unie overeenkomsten hebben gesloten waarbij zij de wetgeving van de Unie op het gebied van elektriciteit hebben vastgesteld en toepassen, hebben het recht aan het ITC-mechanisme deel te nemen.

Met name de transmissiesysteembeheerders die werkzaam zijn op de grondgebieden als bedoeld in artikel 9 van het Verdrag tot oprichting van de energiegemeenschap (1) zijn gerechtigd aan het ITC-mechanisme deel te nemen.

Elke transmissiesysteembeheerder uit een derde land dat aan het ITC-mechanisme deelneemt, wordt op voet van gelijkheid met een transmissiesysteembeheerder uit een lidstaat behandeld.

Het ENTSO voor elektriciteit faciliteert de sluiting van multilaterale overeenkomsten betreffende de vergoeding van de kosten van op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders die aan het ITC-mechanisme deelnemen en transmissiesysteembeheerders uit derde landen die met de Unie geen overeenkomsten hebben gesloten waarbij zij de wetgeving van de Unie op het gebied van elektriciteit hebben vastgesteld en toepassen, en die op 16 december 2009 het convenant tussen de transmissiesysteembeheerders betreffende de vergoeding voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders hebben gesloten.

Dergelijke multilaterale overeenkomsten zijn erop gericht te waarborgen dat de transmissiesysteembeheerder uit het derde land op voet van gelijkheid met een transmissiesysteembeheerder in een land dat aan het ITC-mechanisme deelneemt, wordt behandeld.

Voor zover nodig kunnen in dergelijke multilaterale overeenkomsten geschikte aanpassingen van de overeenkomstig punt 5 bepaalde totale vergoeding voor het beschikbaar stellen van infrastructuur voor op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen worden aanbevolen. Dergelijke aanpassingen zijn aan goedkeuring door de Commissie onderworpen, die rekening houdt met het advies van het agentschap.

Transmissiesysteembeheerders uit het derde land mogen niet gunstiger worden behandeld dan transmissiesysteembeheerders die aan het ITC-mechanisme deelnemen.

Het ENTSO voor elektriciteit legt alle dergelijke multilaterale overeenkomsten aan de Commissie voor ter fine van haar advies over de vraag of voortzetting van de multilaterale overeenkomst bevorderlijk is voor de voltooiing en werking van de interne markt voor elektriciteit en de grensoverschrijdende handel. In het advies van de Commissie worden met name behandeld:

Bij de opstelling van het in punt 3.5 bedoelde advies raadpleegt de Commissie alle lidstaten en houdt zij in het bijzonder rekening met de standpunten van de lidstaten die een gemeenschappelijke grens met het betrokken derde land hebben.

Bij de opstelling van haar advies kan de Commissie het agentschap raadplegen.

De vergoeding voor verliezen die op nationale transmissiesystemen door op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen worden veroorzaakt, wordt berekend onafhankelijk van de vergoeding van de kosten die veroorzaakt worden in verband met het beschikbaar stellen van infrastructuur voor op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen.

De hoogte van de op een nationaal transmissiesysteem geleden verliezen wordt bepaald door het verschil te berekenen tussen:

Het ENTSO voor elektriciteit is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de in punt 4.2 bedoelde berekening en publiceert deze berekening en de berekeningsmethode in een passend formaat. Voor deze berekening kan worden uitgegaan van ramingen voor een aantal tijdstippen gedurende de betrokken periode.

De waarde van door een nationaal transmissiesysteem ten gevolge van op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen geleden verliezen wordt op dezelfde grondslag berekend als die welke door de regulerende instantie ten aanzien van alle verliezen op de nationale transmissiesystemen is goedgekeurd. Het agentschap verifieert de criteria voor de waardering van verliezen op nationaal niveau, met name rekening ermee houdend dat verliezen eerlijk en niet-discriminerend worden gewaardeerd.

Als de betrokken regulerende instantie geen grondslag voor de berekening van verliezen voor een periode waarvoor het ITC-mechanisme geldt, heeft goedgekeurd, wordt de waarde van de verliezen voor de toepassing van het ITC-mechanisme door het ENTSO voor elektriciteit geraamd.

Ingevolge een door het agentschap overeenkomstig punt 5.3 gedaan voorstel bepaalt de Commissie het jaarlijkse bedrag van de vergoeding voor de grensoverschrijdende infrastructuur dat over de transmissiesysteembeheerders wordt omgeslagen als vergoeding voor de kosten die zijn opgelopen ten gevolge van het beschikbaar stellen van infrastructuur voor op het net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen. Indien de Commissie niet instemt met het voorstel van het agentschap, vraagt zij het agentschap om een tweede advies.

Het jaarlijkse bedrag van de vergoeding voor de grensoverschrijdende infrastructuur wordt over de voor de nationale transmissiesystemen verantwoordelijke transmissiesysteembeheerders omgeslagen naar rata van:

De doorvoerfactor krijgt een weging van 75 %, de belastingsfactor een weging van 25 %.

Het agentschap doet het voorstel betreffende het jaarlijkse bedrag van de vergoeding voor de grensoverschrijdende infrastructuur als bedoeld in punt 5.1 op basis van een Uniewijde beoordeling van de met de facilitering van grensoverschrijdende elektriciteitsstromen verband houdende infrastructuur voor elektriciteitstransmissie. Het agentschap spant zich zeer in om binnen twee jaar na de datum van toepassing van onderhavige verordening een beoordeling uit te voeren. Het ENTSO voor elektriciteit verleent het agentschap alle bijstand die nodig is om deze beoordeling uit te voeren.

Deze beoordeling bestaat uit een technische en economische beoordeling van de verwachte gemiddelde incrementele langetermijnkosten op jaarbasis voor het beschikbaar stellen van een dergelijke elektriciteitstransmissie-infrastructuur voor grensoverschrijdende elektriciteitsstromen gedurende de betrokken periode en steunt op erkende gestandaardiseerde kostenberekeningsmethoden.

Als infrastructuur uit andere bronnen wordt gefinancierd dan overeenkomstig artikel 14 van Verordening (EG) nr. 714/2009 toegepaste tarieven voor de toegang tot netten, wordt de beoordeling van de kosten van de beschikbaarstelling van infrastructuur voor grensoverschrijdende elektriciteitsstromen dienovereenkomstig op geschikte wijze aangepast.

Deze Uniewijde beoordeling van de elektriciteitstransmissie-infrastructuur heeft tevens betrekking op de infrastructuur in alle lidstaten en derde landen die deelnemen aan het ITC-mechanisme en aan de systemen welke beheerd worden door de transmissiesysteembeheerders die de in punt 3 bedoelde multilaterale overeenkomsten hebben gesloten.

Totdat het agentschap de in punt 5.3 bedoelde beoordeling heeft uitgevoerd en de Commissie het jaarlijkse bedrag van de vergoeding voor de grensoverschrijdende infrastructuur overeenkomstig punt 5.1 heeft bepaald, bedraagt het jaarlijkse bedrag van de vergoeding voor de grensoverschrijdende infrastructuur 100 000 000 EUR.

Bij het doen van het in punt 5.1 bedoelde voorstel verstrekt het agentschap aan de Commissie tevens zijn advies betreffende de vraag of het passend is van gemiddelde incrementele langetermijnkosten gebruik te maken voor de beoordeling van de kosten van het beschikbaar stellen van infrastructuur voor het optreden van grensoverschrijdende elektriciteitsstromen.

De transmissiesysteembeheerders dragen in het ITC-fonds bij naar evenredigheid van de absolute waarde van de nettostromen naar en van hun nationale transmissiesysteem in verhouding tot de totale absolute waarde van de nettostromen naar en van alle nationale transmissiesystemen.

Er wordt een vergoeding voor het gebruik van het transmissiesysteem betaald voor alle geplande import en export van elektriciteit door alle derde landen als:

Deze vergoeding wordt uitgedrukt in euro per megawattuur.

Elke deelnemer aan het ITC-mechanisme heft de vergoeding voor het gebruik van het transmissiesysteem op de geplande import en export van elektriciteit tussen het nationale transmissiesysteem en het transmissiesysteem van het derde land.

De jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van het transmissiesysteem wordt vooraf door het ENTSO voor elektriciteit berekend. Zij wordt vastgesteld op het op basis van de verwachte grensoverschrijdende elektriciteitsstromen voor het betrokken jaar geraamde bedrag per megawattuur dat de transmissiesysteembeheerders uit een deelnemend land in het ITC-fonds zouden bijdragen.

De door de producenten betaalde jaarlijkse gemiddelde transmissietarieven liggen in elke lidstaat binnen de in punt 3 vastgestelde marge.

De waarde van de door de producenten betaalde jaarlijkse gemiddelde transmissietarieven is gelijk aan de waarde van de door de producenten betaalde jaarlijkse totale transmissietarieven gedeeld door de waarde van de totale gemeten energie die jaarlijks door de producenten in het transmissiesysteem van een lidstaat is ingebracht.

Voor de berekening in de zin van punt 3 zijn de transmissietarieven exclusief:

De waarde van de door de producenten betaalde jaarlijkse gemiddelde transmissietarieven, met uitzondering van de tarieven die in Denemarken, Zweden, Finland, Roemenië, Ierland, Groot-Brittannië en Noord-Ierland van toepassing zijn, ligt binnen een marge van 0 à 0,5 EUR/MWh.

Dewaarde van de door de producenten in Denemarken, Zweden en Finland betaalde jaarlijkse gemiddelde transmissietarieven ligt binnen een marge van 0 à 1,2 EUR/MWh.

Dedoor de producenten in Ierland, Groot-Brittannië en Noord-Ierland betaalde jaarlijkse gemiddelde transmissietarieven liggen binnen een marge van 0 à 2,5 EUR/MWh; die in Roemenië binnen een marge van 0 à 2,0 EUR/MWh.

Het agentschap monitort de geschiktheid van de marges van de toelaatbare transmissietarieven en houdt daarbij in het bijzonder met de impact ervan op de financiering van de transmissiecapaciteit die de lidstaten nodig hebben om hun streefcijfers krachtens Richtlijn 2009/28/EG van het Europees Parlement en de Raad (2) te bereiken en de impact ervan op de systeemgebruikers in het algemeen rekening.

Tegen 1 januari 2014 verstrekt het agentschap aan de Commissie zijn advies betreffende de geschikte tariefmarge(s) voor de periode na 1 januari 2015.