Europa Vandaag: is de tijd aangebroken voor verkeersregels in de ruimte?

Zijn de Oekraïense wapenleveranties de nieuwe speelbal van Orbán?

Vandaag komen de ministers van Defensie van de lidstaten bijeen voor een Raad Buitenlandse Zaken over Defensie. Het hoofdonderwerp op de agenda is er een die de gelederen al langer bezighoudt: de Europese steun aan Oekraine. Een dossier waarop Hongarije wederom zijn hakken in het zand steekt.

De lidstaten willen namelijk opnieuw 500 miljoen uit de Europese vredesfaciliteit gebruiken om wapenleveringen door lidstaten aan Oekraïne te vergoeden. Hongarije houdt dit tegen, omdat het land de andere lidstaten erop wil wijzen dat giften aan Oekraïne ten koste gaan van hulp aan andere derde landen. Diplomaten uit de andere Europese lidstaten hebben daarentegen andere vermoedens. Is het opnieuw een drukmiddel van Orbán om geblokkeerde EU-subsidies voor Hongarije alsnog los te weken?

De lidstaten werden het er eerder deze maand al over eens dat ze gezamenlijk munitie gaan inkopen voor Oekraïne. Desondanks blijft het EU-mandaat voor defensiebeleid beperkt. De militaire verdediging van de lidstaten ligt nu eenmaal bij de lidstaten zelf of bij de NAVO i. Daarom sluit secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg i voor de lunch bij de ministers aan.

Hoe wordt de Europese kennis beschermd?

In Brussel is de tweede dag van de Raad Concurrentievermogen aangebroken. Na de volle dag van gisteren, wordt vandaag afgetrapt met het thema kennisbeveiliging en uitwisseling.

Kennisbeveiliging zorgt ervoor dat onderzoeks­omgevingen goed kunnen worden beschermd tegen kwaadwillige bemoeienis. Door de nieuwe geopolitieke spanningen en uitdagingen is dit recentelijk een stuk belangrijker geworden. Desondanks is het bevorderen van mondiale samenwerking nog steeds even belangrijk. Daarom duiken de ministers vandaag dan ook in de vraag: hoe kan het delen van kennis en deskundigheid worden bevorderd en tegelijkertijd de belangen en waarden van de EU worden beschermd?

Heeft rechts ook voorrang in de ruimte?

Tijdens de Raad Concurrentiebeleid staat er vanmiddag nog een heel nieuw thema op het programma: ruimtevaart. Het zal u wellicht verbazen, maar het beleid vervoer van de Europese Unie beperkt zich niet tot de infastructuur op aarde. Daarom buigen de ministers zich vanmiddag op een een eerlijk en duurzaam gebruik van de ruimte.

Ruimtebanen raken namelijk snel overbelast als gevolg van het toenemende aantal ruimteobjecten. Bovendien dreigt er een te grote afhankelijkheid van ruimtediensten en dient er ook nagedacht te worden over bescherming tegen vijandige achtiviteiten. Een deel van de Raad is daarom van mening dat het tijd is voor een Europese aanpak voor ruimteverkeersbeheer. Zouden daar ook boetes worden uitgedeeld?

De Europese Commissie deed in maart 2023 al een voorstel voor een Europese Ruimtevaartstrategie, voor de veiligheid en defensie van de Europese Unie.

En verder...

...is Frans Timmermans vandaag in Utrecht voor de bijeenkomst ‘Bringing consumption within planetary boundaries’.

...vindt vandaag de conferentie ‘Minority rights in the EU enlargement process’ plaats in Brussel. Eurocommissaris Olivér Várhelyi (beleid buurlanden en uitbreiding) is hierbij aanwezig.

...is minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra vandaag in China. Het is voor het eerst sinds de coronapandemie dat een Nederlands kabinetslid het land bezoekt. Diverse Europese collega's gingen hem overigens al wel voor.

Europa in een oogopslag