Europa Vandaag: krijgt Metsola de handen op elkaar voor strengere anti-corruptieregels?

Qatargate in het Europees Parlement

We beginnen vanochtend in Straatsburg. En zoals we allen weten kan dat maar één ding betekenen: de plenaire vergadering van het Europees Parlement is gaande. Hieronder een overzicht van de agenda, van 'actueel' naar 'voorpagina-waardig'.

Onder andere de instelling van een Europese hoofdstad van lokale handel zal worden besproken, maar ook afvalstoffen, de samenwerking met Latijns-Amerika, de consumentenbescherming van online videospellen, de uitwisseling van persoonsgegevens tussen Europol en Nieuw-Zeeland, de oprichting van een oorlogstribunaal voor misdrijven in Oekraïne en de inflatie van voedselprijzen binnen de EU. Het Parlement zal ook reageren op de protesten en executies in Iran.

Tot slot vergaderen de Europarlementariers (EP's) vandaag ook nog over zichzelf. Morgen ongetwijfeld een krantenkop over de wijzigingen van het Reglement van het Europees Parlement die de immuniteit van de EP's en immuniteitsprocedure zal aanpassen om het onderzoek naar Qatargate niet langer in de weg te staan. Zal het Parlement een klap geven op Metsola i's anti-corruptieplannen?

Kunnen de ministers van ECOFIN ook in 2023 uit de voeten?

De ministers hebben gisteren tijdens de Eurogroep i warmgedraaid voor de Raad Economische en Financiële Zaken i die voor vandaag staat geagendeerd. De eerste Raad in 2023 betekent tevens dat we voor het eerst het Zweeds voorzitterschap 'in action' mogen aanschouwen. Het werkprogramma van het voorzitterschap zal worden gepresenteerd en de prioriteiten liggen bij veiligheid, de staat van de rechtstaat, het concurrentievermogen en de energietransitie. Met die laatste twee kunnen de ministers van economische en financiële zaken ongetwijfeld uit de voeten.

Naast deze vooruitblik zal er ook volop worden gesproken over de stand van zaken met Rusland, met alle economische gevolgen van dien. Hoe kan worden gezord dat de Europese burgers zo min mogelijk last dragen van de Russische invasie? Van de ene crisis naar de andere komt tot slot ook nog het coronaherstelfonds aan bod. Het plan van Luxemburg zal worden herzien omdat het maximale financiële bedrag dat het land kan ontvangen uit het herstel- en veerkrachtfonds is verlaagd. De bedoeling is dat alle plannen van de 27 lidstaten in de loop van 2023 voorbij komen voor eventuele aanpassingen.

Rutte en Hoekstra op bezoek bij Biden

Onze premier en minister van Buitenlandse Zaken, Mark Rutte i en Wopke Hoekstra i, zijn afgereisd naar het Witte Huis in Washington D.C.. Hoewel de heren er qua temperatuur op vooruit gaan en in uren achteruit, zullen ze het met Biden i niet hebben over koetjes en kalfjes als het weer. Momenteel lopen er ingewikkelde discussies tussen de VS en de EU over de Amerikaanse Inflation Reduction Act die de Europese markt buitenspel zet door groene subsidies en belastingsvoordelen voor inwoners van de VS. Ondanks dat de hervorming ook verstrekkende gevolgen heeft voor de Nederlandse economie zijn Rutte en Hoekstra er vandaag niet namens de EU.

Handel is naar alle waarschijnlijkheid alsnog de reden voor het hoge bezoek. Afgelopen jaar vroeg de Verenigde Staten meermaals aan Nederland om de chipmachine-export aan China van de Nederlandse fabrikant ASML in te perken. Dikke kans dat Biden vandaag zal aandringen op een soortgelijk verzoek. Uit angst voor de technologische ontwikkeling van China, op zowel economisch als militair vlak, krijgt de VS het wat benauwd van de Nederlandse export op dit gebied.

Ook de EU heeft de dreiging van China in het vizier. Logischerwijze staat de Russische agressie in Oekraïne vaker in de schijnwerpers, maar dat neemt niet weg dat 2023 ook het jaar is waarin de Europese Unie haar chipambities leven inblaast. Zo cirkelen we toch weer terug naar Europa. Net als de VS, is de EU voornemens chipproductie op eigen bodem te stimuleren om afhankelijkheid van China te minimaliseren. Best ironisch omdat de Nederlandse fabrikant dus ook naar China exporteert. Lukt het Rutte en Hoekstra om de Nederlandse en Europese belangen te verenigen?

En verder...

Is Commissievoorzitter Ursula von der Leyen i afgereisd naar Zwitserland, Davos om precies te zijn. Ze is aanwezig bij het World Economic Forum (WEF) en houdt om 11:15 een toespraak.

Europa in een oogopslag