Vragen en antwoorden: Drone-strategie 2.0
-
1.Was er al EU-wetgeving voor drones?
Naar aanleiding van de luchtvaartstrategie van de Commissie van 2015 heeft de EU een breed regelgevingskader voor drones vastgesteld om bij te dragen aan de ontwikkeling van deze veelbelovende sector. Sinds 2018 gelden voor alle vluchten met drones, ongeacht hun gewicht, geharmoniseerde veiligheidsvoorschriften. Om dronevluchten veilig te laten verlopen, heeft de Commissie bovendien meerdere verordeningen vastgesteld, die voorzien in een systeem voor luchtverkeersbeheer voor drones.
Deze regels vormen de hoeksteen van het nieuwe EU-regelgevingskader voor drones. Ze vergemakkelijken de ontwikkeling van de drone-industrie en de markt voor dronediensten.
-
2.Waarvoor worden drones al gebruikt? Waarom zijn ze belangrijk voor de economie?
Drones worden al dagelijks gebruikt in steeds meer economische sectoren, zoals landbouw, bouw, toezicht/bewaking, filmproductie, gezondheidszorg, spoedgeneeskunde, energie, milieu, openbare veiligheid en beveiliging.
Ze worden gebruikt om infrastructuur in kaart te brengen en veiliger te maken, olielekkages en de groei van gewassen op te volgen, onderzoeksgegevens te verzamelen en stadsplanning te verbeteren. Er lopen ook geavanceerde projecten op het gebied van medische luchtmobiliteit en praktische toepassingen voor zoek- en reddingsacties.
Drones kunnen in de toekomst ook worden gebruikt als platforms voor communicatieknooppunten, voor toezicht op het weer en op vervuiling, en voor het onderhoud van installaties voor hernieuwbare energie, met name voor windturbines op zee.
Veel landen testen nu al het gebruik van drones voor leveringen. Naar verwachting zullen in de komende jaren de eerste proefvluchten voor passagiersvervoer in de EU plaatsvinden.
Met het juiste kader zou de markt voor dronediensten in Europa tegen 2030 een waarde van 14,5 miljard euro kunnen bereiken, met een totaal jaarlijks groeipercentage van 12,3%. Dit zou 145 000 banen in de EU kunnen creëren. De verschillende segmenten van deze markt groeien voortdurend. Dat trekt nieuwe bedrijven aan, inclusief kleine en middelgrote ondernemingen, en doet het aantal vluchten toenemen.
-
3.Wat heeft de Commissie al gedaan om de drone-industrie te steunen?
De Commissie ondersteunt sinds 2007 onderzoek en innovatie op het gebied van dronetechnologieën, onder meer via de onderzoeks- en innovatieprogramma's van SESAR. Sinds 2021 heeft de EU dankzij een Europees partnerschap tussen de particuliere en de publieke sector meer dan 1,6 miljard euro geïnvesteerd in de snellere totstandbrenging van een digitaal Europees luchtruim. Zo draagt de EU bij aan de veilige integratie van droneverkeer in het Europese luchtruim.
-
4.Hoe zou een toekomst met drones eruit kunnen zien?
De Drone-strategie 2.0 is gebaseerd op een visie voor 2030 op het gebruik van drones in het leven van Europese burgers.
-
-Drones zullen worden gebruikt voor talrijke diensten aan allerlei eindgebruikers in de civiele en de defensiesector, waaronder burgers, organisaties, de lidstaten en het bedrijfsleven. Het gaat onder meer om noodhulpdiensten, inspecties en bewaking binnen het toepasselijk rechtskader. Drones kunnen binnen deze domeinen worden gebruikt voor het verzamelen van gegevens en het leveren van goederen.
-
-De eerste vorm van innovatieve luchtmobiliteit, zoals luchttaxi's, zal bestaan uit geregeld passagiersvervoer waarbij een piloot aan boord is. Maar het uiteindelijke doel is volledig geautomatiseerde vluchten. Dronediensten zullen doeltreffend worden geïntegreerd in bestaande vervoerssystemen of hier een aanvulling op vormen. Als alternatief voor koolstofintensieve vervoerswijzen kunnen ze ook bijdragen tot het koolstofvrij maken van het vervoer, terwijl de milieueffecten van drones gedurende hun hele levenscyclus tot een minimum worden beperkt.
-
5.Waarom defensie opnemen in de Drone-strategie 2.0?
In het "Actieplan voor synergieën tussen de civiele, defensie- en ruimtevaartindustrieën", dat in februari 2020 is aangenomen, werd gewezen op het belang van synergieën tussen de civiele en de militaire drone-industrie, inclusief technologieën tegen drones. Dit is een belangrijke succesfactor voor het concurrentievermogen van het Europese drone-ecosysteem en voor de defensievermogens van de EU.
-
6.Heeft de strategie ook betrekking op beveiliging?
De dreiging van niet-coöperatieve drones is een ernstige zorg voor Europa. Daarom heeft de Commissie in 2020 nieuwe beleidsmaatregelen genomen tegen deze mogelijke dreiging. Ze zijn opgenomen in de EU-strategie voor de veiligheidsunie en de terrorismebestrijdingsagenda. Bovendien heeft de Commissie dit jaar voorgesteld om de lidstaten en kritieke entiteiten te verplichten risicobeoordelingen uit te voeren en passende maatregelen te nemen voor meer weerbaarheid tegen geïdentificeerde risico's, zoals terroristische aanslagen. Met het oog op een coherente technologische ontwikkeling zal de Commissie een counter-dronepakket vaststellen tegen kwaadwillig en niet-coöperatief gebruik van drones in het EU-luchtruim. Het pakket zal alle verschillende initiatieven in de strijd tegen vijandelijke drones in de EU bundelen. Drones en bijbehorende besturingseenheden zijn zeer geavanceerd en complex. Net als andere digitale systemen zijn ze kwetsbaar voor hacking en misbruik. Daarom zal de EU criteria vaststellen voor een vrijwillig “European Trusted Drone”-keurmerk. Zo wordt de veerkracht van dronesystemen gegarandeerd en kan elke eindgebruiker zonder zorgen betrouwbare drones gebruiken. Het label bouwt voort op en zal verenigbaar zijn met het voorstel voor een wet inzake cyberweerbaarheid.
-
7.Wat zijn de belangrijkste segmenten van de EU-markt voor dronediensten?
De markt voor dronediensten beslaat twee onderling verbonden gebieden:
-
-Aan de civiele kant, nieuwe “innovatieve luchtdiensten” (Innovative Aerial Services, IAS), bestaande uit twee segmenten:
-
-“Luchtoperaties” (bewaking binnen het toepasselijk rechtskader, inspectie, kartering, beeldvorming,...), en
-
-“Innovatieve luchtmobiliteit” (Innovative Air Mobility, IAM), wat internationale, regionale en stedelijke luchtmobiliteit omvat. Hoewel voor de eerste IAM-vluchten naar verwachting bemande elektrische luchtvaartuigen met verticale start en landing (eVTOL) zullen worden gebruikt, zullen dergelijke vluchten in de toekomst waarschijnlijk worden uitgevoerd op soortgelijke platforms die op afstand worden bestuurd, en in de verre toekomst zelfs volledig autonoom.
-
-De dronesector heeft ook een militaire dimensie, om technologische synergieën tussen civiele, veiligheids- en defensiesectoren tot stand te brengen.
-
8.Wie zijn de belangrijkste actoren op de EU-markt voor drones?
Het industriële drone-ecosysteem omvat verschillende onderling verbonden segmenten:
-
-dronepiloten die drones gebruiken om diensten te verlenen of om goederen of personen te vervoeren
-
-dronefabrikanten die hardware produceren en producenten van nuttige ladingen die in drones kunnen worden ingebouwd, bijvoorbeeld voor film-, inspectie-, vracht-, monitoring- of meetdoeleinden
-
-technologieleveranciers voor het platform die apparatuur en softwaresystemen ontwikkelen voor communicatie, vluchtbesturing en situationeel bewustzijn, of om autonome vluchten mogelijk te maken
-
-distributeurs die afgewerkte drones verkopen of verhuren aan derde ondernemingen
-
-exploitanten van grondinfrastructuur zoals vertiports en luchthavens, verleners van luchtverkeersbeheer (bv. verleners van luchtvaartnavigatiediensten, U-spacedienstverleners, aanbieders van gemeenschappelijke informatiediensten) en tot slot,
-
-aanbieders van telecommunicatie-infrastructuur en aanbieders van navigatie- en surveillanceinfrastructuur
-
9.Wat is de U-space?
“U-space” (de “U” staat voor “Unmanned”, oftewel “onbemand”) is een gepland Europees systeem voor de regeling van droneverkeer.
Vanaf januari 2023 zal het de capaciteit voor luchtruimbeheer vergroten en zorgen voor veilige en efficiënte toegang tot het luchtruim voor een groot aantal drones.
-
10.Vanaf wanneer zullen “luchttaxi's” in stedelijke gebieden worden gebruikt?
Luchttaxi's behoren tot de categorie “Innovatieve Luchtmobiliteit” (IAM). Ze bieden geregeld personen- en goederenvervoer aan en maken kortere reistijden mogelijk. Tot nu toe werden luchttaxi's bestuurd door een piloot, maar een van de belangrijkste doelstellingen van de nieuwe strategie is de volledige automatisering van deze kleine luchtvaartuigen. Sommige exploitanten zijn van plan om met zulke onbemande vluchten te beginnen op de Olympische Spelen in Parijs in 2024, maar in verschillende Europese steden worden nu al andere initiatieven uitgerold.
Meer informatie