Handel in ivoor: Commissie actualiseert regels om de meeste vormen van ivoorhandel in de EU een halt toe te roepen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 16 december 2021.

Zoals aangekondigd in de biodiversiteitsstrategie voor 2030, onderneemt de Europese Commissie vandaag verdere stappen om de meeste vormen van EU-handel in ivoor daadwerkelijk te verbieden. Met de aangenomen nieuwe maatregelen wordt de toezegging van de EU om wereldwijd verdere actie te ondernemen tegen olifantenstroperij en de illegale handel in ivoor opnieuw bekrachtigd en in praktijk gebracht. Deze bijkomende stap komt er nadat de Commissie eerder deze week een voorstel heeft aangenomen voor een nieuwe EU-richtlijn om milieucriminaliteit aan te pakken.

Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij, zei het volgende: “De wereld verliest in een ongelooflijk tempo wilde dieren. Jaarlijks worden er duizenden olifanten gedood; hun ivoor wordt vaak op de internationale markt verkocht. Om deze wereldwijde trend om te buigen en de biodiversiteit te beschermen, moeten wij ook thuis ons steentje bijdragen. Met de maatregelen van vandaag komen wij onze belofte na om verdere actie tegen de illegale handel in ivoor te ondernemen en geven wij een duidelijk signaal dat ivoor niet langer kan worden verhandeld zoals andere goederen, noch in de EU, noch daarbuiten. Wij willen alle resterende risico's wegnemen dat activiteiten in de EU indirect koren op de molen zijn van illegale, buitenlandse ivoormarkten.”

Vandaag zijn er herziene richtsnoeren van de Commissie over de EU-regeling voor de handel in ivoor aangenomen. Deze sluiten aan bij reeds genomen maatregelen in het kader van het EU-actieplan tegen de illegale handel in wilde dieren en planten om illegaal ivoor op de EU-markt uit te bannen. Daarmee wordt de handel in onbewerkt ivoor op de EU-markt opgeschort, met uitzondering van het herstellen van voorwerpen die oud ivoor bevatten.

Samen met de wijzigingen van Verordening (EG) nr. 865/2006 van de Commissie, schorten de richtsnoeren ook de handel in bewerkt ivoor binnen de EU op, tenzij aan strikte voorwaarden is voldaan. Volgens de nieuwe regels is de handel binnen de EU in bewerkte ivoorproducten alleen toegestaan indien de producten in kwestie dateren van vóór 1947. Commerciële transacties zullen alleen worden toegestaan met een certificaat van de autoriteiten van de lidstaten. Zulke certificaten kunnen ook nog steeds worden verleend voor handel binnen de EU in muziekinstrumenten die ivoor bevatten van vóór 1975. Er gelden aanvullende beperkingen voor de invoer in en wederuitvoer uit de EU van ivoor.

De EU handhaaft al erg strenge regels met betrekking tot de handel in ivoor. In 2017 publiceerde de Commissie een eerste versie van de richtsnoeren. Hierin werd de wederuitvoer van onbewerkt ivoor opgeschort en werden de EU-landen geadviseerd om aanvragen door potentiële handelaren bijzonder streng te toetsen. Dit heeft bijgedragen tot het beteugelen van illegale activiteiten in de hele EU waarbij ivoor is betrokken.

Achtergrond

Ondanks een verstrekkend internationaal verbod op de handel in ivoor hebben olifantenstroperij en ivoorhandel recordniveaus bereikt. Jaarlijks worden naar schatting 20 000 à 30 000 Afrikaanse olifanten gestroopt. Als gevolg van de aanhoudende vraag naar ivoor in sommige regio's van de wereld, worden olifanten nog steeds gedood. Dit vormt een bedreiging voor het voortbestaan van hun populaties. Hierdoor zijn veel olifantenpopulaties in Afrika gedecimeerd, ook doordat grensoverschrijdende criminele netwerken steeds vaker in de illegale handel zijn betrokken.

De verdere aanscherping van de EU-regels inzake de handel in ivoor volgt op eerdere maatregelen in het kader van het EU-actieplan tegen de illegale handel in wilde dieren en planten van 2016, met name het verbod op de uitvoer van onbewerkt ivoor waartoe in 2017 is besloten.

Volgens de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (Cites) is de internationale handel in olifantenivoor met strikt beperkte uitzonderingen verboden. Cites wordt in de EU uitgevoerd door middel van de “EU-verordeningen inzake de handel in wilde dieren en planten”. Cites zelf echter regelt de binnenlandse (met inbegrip van intra-EU) handel in ivoor niet.

Meer informatie

Vragen & antwoorden over de nieuwe regels die de handel in ivoor verbieden

Richtsnoeren over de EU-regeling voor de handel in ivoor en wijzigingen van Verordening (EG) nr. 865/2006 van de Commissie

EU-verordeningen inzake de handel in wilde dieren en planten

Cites-website