Commissie presenteert actieplan om sociale economie te stimuleren en banen te scheppen

De Europese Commissie heeft vandaag een actieplan gepresenteerd om de Europese sociale economie te stimuleren en van het potentieel ervan gebruik te maken om de economie en de werkgelegenheid te bevorderen, tot een eerlijk en inclusief herstel bij te dragen en de groene en de digitale transitie te ondersteunen.

Organisaties die in de sociale economie actief zijn, streven vooral sociale en milieudoelstellingen na en investeren het merendeel van hun winst opnieuw in de eigen organisatie. De sociale economie in Europa telt 2,8 miljoen organisaties die 13,6 miljoen mensen tewerkstellen en oplossingen bieden voor belangrijke maatschappelijke uitdagingen. Ze zijn in velerlei vormen (van coöperaties tot sociale ondernemingen) in tal van sectoren (van zorgdiensten tot recycling) actief. Meer steun voor de sociale economie creëert niet alleen banen, maar stelt organisaties ook in staat overal in de EU op sociaal gebied meer effect te sorteren. Het actieplan voor de sociale economie van vandaag effent de weg voor organisaties die in de sociale economie actief zijn, om zich te ontwikkelen en te groeien.

De Commissie stelt maatregelen op drie gebieden voor:

• - 

  De juiste voorwaarden scheppen voor een bloeiende sociale economie

Beleids- en rechtskaders zijn van cruciaal belang om een gunstig klimaat voor de sociale economie te scheppen. Het is zaak de fiscale kaders en de kaders voor overheidsopdrachten en staatssteun aan de behoeften van de sociale economie aan te passen.

De Commissie zal in dat verband in 2023 een aanbeveling van de Raad voorstellen over de ontwikkeling van de randvoorwaarden voor de sociale economie. Ze zal ook richtsnoeren voor de lidstaten publiceren over de fiscale kaders voor organisaties die in de sociale economie actief zijn, en ze zal richtsnoeren over staatssteun gemakkelijker toegankelijk maken. Het actieplan wil ook goede praktijken op het gebied van maatschappelijk verantwoorde overheidsopdrachten aanscherpen en specifieke maatregelen ter bevordering van de sociale economie buiten de EU promoten.

• - 

  Organisaties die in de sociale economie actief zijn, kansen bieden om op te starten en op te schalen

Organisaties die in de sociale economie actief zijn, moeten steun voor bedrijfsontwikkeling krijgen om op te starten, zich te ontwikkelen en hun werknemers om en bij te scholen. Voor de periode 2021-2027 wil de Commissie meer steun verlenen dan de geraamde 2,5 miljard euro die in 2014-2020 aan de sociale economie zijn toegewezen.

Naast andere maatregelen zal de Commissie in 2023 een nieuwe EU Social Economy Gateway opstarten, zodat al wie in de sociale economie actief is, alle informatie over EU-financiering, beleidsmaatregelen, opleidingen en initiatieven op één plaats kan vinden. Ze zal in 2022 ook nieuwe financiële producten in het kader van het programma InvestEU lanceren en de toegang tot financiering verbeteren. In 2022 zal de Commissie ook een Europees kenniscentrum voor sociale innovatie oprichten.

• - 

  Zorgen voor de erkenning van de sociale economie en het potentieel ervan

Het actieplan wil de sociale economie zichtbaarder maken en de activiteiten en het potentieel ervan beter erkennen. De Commissie zal voor communicatieactiviteiten zorgen om de aandacht te vestigen op de rol en de specifieke kenmerken van de sociale economie. Voorts zal de Commissie een studie laten uitvoeren waarbij kwalitatieve en kwantitatieve gegevens worden verzameld om een beter inzicht in de sociale economie in de EU te krijgen. Ze zal ook cursussen voor ambtenaren organiseren over tal van onderwerpen die voor de sociale economie van belang zijn. Daarnaast zal ze de sociale economie op regionaal en lokaal niveau promoten door grensoverschrijdende uitwisselingen te bevorderen, en nog veel meer.

Met het actieplan van vandaag lanceert de Commissie ook een “transitietraject” om de groene en de digitale transitie van de sociale economie te ondersteunen in dialoog met overheden en belangstellende partijen. De Commissie wil vanaf 28 februari 2022 de standpunten van het publiek over het transitietraject inwinnen via een EU-enquête.

Enkele reacties van commissarissen

Volgens Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen, “overbrugt het actieplan voor de sociale economie de kloof tussen onze sociale economie en de nodige steun om de sociale economie in staat te stellen zich verder te ontwikkelen en een nog grotere bijdrage aan onze samenlevingen te leveren. Met het oog op een rechtvaardige groene en digitale transitie en een inclusief herstel na de pandemie is het van vitaal belang de administratieve rompslomp waarmee sommige sociale ondernemers worden geconfronteerd, te verminderen en mensen nieuwe mogelijkheden te bieden om zich bij en om te scholen.”

Nicolas Schmit, commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten: “De sociale economie is lokaal stevig verankerd en kan daardoor vanuit de basis innovatieve oplossingen bieden voor veel wereldwijde uitdagingen, zoals de klimaatverandering, de digitalisering en sociale uitsluiting. De sociale economie werkt met en voor lokale gemeenschappen en heeft een enorm potentieel om banen te scheppen. Dankzij dit actieplan kunnen de organisaties die in de sociale economie actief zijn, hun activiteiten opschalen, erkend worden en een nog grotere invloed op de samenleving uitoefenen.”

Volgens Thierry Breton, commissaris voor Interne Markt, “creëert de sociale economie banen en groei die aan de behoeften van de burgers en hun directe omgeving beantwoorden. Tijdens de COVID-19-crisis hebben de bedrijfsmodellen van de sociale economie bewezen veerkrachtig en ingenieus te zijn. Om het potentieel en de bijdrage ervan tot de groene en de digitale transitie verder te ontwikkelen, lanceren we een transitietraject voor het ecosysteem “buurteconomie en sociale economie”. We zullen met alle belanghebbenden samenwerken met het oog op een meer inclusieve en duurzame economie.”

Achtergrondinformatie

De sociale economie omvat een verscheidenheid van bedrijven, organisaties en rechtspersonen, zoals sociale ondernemingen, coöperaties, onderlinge maatschappijen (een specifiek type collectieve verzekering), verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen. Ze kennen aan mensen en het milieu een centrale plaats toe in hun doelstellingen en investeren het merendeel van hun winst opnieuw in de eigen organisatie of ten behoeve van een specifiek sociaal doel. Ze worden participatief en bottom-up beheerd.

Voortbouwend op het initiatief voor sociaal ondernemerschap van de Commissie uit 2011 is het actieplan het resultaat van een uitgebreid raadplegingsproces van burgers en belanghebbenden. Meer informatie is te vinden in het werkdocument van de diensten van de Commissie bij het actieplan voor de sociale economie en in het werkdocument van de diensten van de Commissie over het transitietraject voor de sociale economie.

Meer informatie

Vragen en antwoorden: Actieplan voor de sociale economie

Informatieblad: Actieplan voor de sociale economie

Mededeling: Actieplan voor de sociale economie

Werkdocument van de diensten van de Commissie bij het actieplan voor de sociale economie

Werkdocument van de diensten van de Commissie over het transitietraject en EU-enquête over het transitietraject

Website over het actieplan voor de sociale economie

Abonneer u op de gratis e-nieuwsbrief van de Europese Commissie over werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie.