Vragen en antwoorden: roaming*

Waarom is een nieuwe roamingverordening nodig?

Dankzij de EU-roamingverordening zijn de roamingtarieven op 15 juni 2017 afgeschaft. Europeanen die binnen de EU reizen, betalen slechts binnenlandse prijzen voor roaminggesprekken, -sms'en en -dataverkeer. De huidige verordening geldt tot en met 30 juni 2022.

In november 2019 publiceerde de Commissie een uitgebreide evaluatie van de roamingmarkt. Daaruit bleek dat reizigers in de hele EU aanzienlijk hebben geprofiteerd van de afschaffing van de roamingtarieven. Het is daarom belangrijk deze voordelen te behouden door de bestaande verordening te verlengen. Uit de evaluatie blijkt dat de markt voor mobiele telecommunicatie zonder het bestaande kader nog steeds niet zorgt voor economisch houdbare “roaming tegen thuistarief” voor exploitanten die roamingdiensten aanbieden aan iedereen die in de EU reist. De Commissie heeft van juni tot september 2020 ook een openbare raadpleging gehouden om meningen te verzamelen over retail- en wholesaleroamingdiensten en over het effect van verlenging en herziening van deze regels.

Op basis van de resultaten van de openbare raadpleging heeft de Commissie op 24 februari 2021 een nieuwe roamingverordening voorgesteld. Het doel is de regels met nog eens tien jaar te verlengen en ervoor te zorgen dat de burgers er nog meer baat bij hebben. Gepland is dat de nieuwe verordening op 1 juli 2022 in werking treedt. Daardoor kan “roaming tegen thuistarief” voordelen blijven opleveren voor de Europese consument.

Wat verandert er in de nieuwe roamingverordening?

De nieuwe verordening zal de huidige regels uitbreiden en aanvullen.

Ten eerste zullen consumenten in de EU toegang tot dezelfde diensten in het buitenland hebben als thuis, wanneer dezelfde netwerken en technologieën beschikbaar zijn op het netwerk in de bezochte lidstaat. Een roamingklant die thuis 5G-diensten kan gebruiken, moet ook 5G-roamingdiensten kunnen gebruiken wanneer die in de bezochte lidstaat beschikbaar zijn.

Ten tweede zullen consumenten beter worden geïnformeerd over de soorten diensten die extra kosten met zich mee kunnen brengen, zoals bellen naar klantenservicenummers, helpdesks of verzekeringsmaatschappijen. Deze diensten kunnen gratis zijn of minder kosten wanneer er thuis naar wordt gebeld, maar bij roaming kunnen extra kosten in rekening worden gebracht.

Ten derde zullen consumenten door middel van een sms worden geïnformeerd over de extra kosten voor het gebruik van roamingdiensten op zogenaamde niet-terrestrische netwerken. Dergelijke netwerken worden gewoonlijk gebruikt voor mobiele verbindingen aan boord van vliegtuigen en boten en vallen niet onder de roamingregels. Roaming op dergelijke netwerken brengt vaak extra kosten met zich mee. Wanneer burgers per vliegtuig of boot reizen, kunnen hun mobiele telefoons onbedoeld verbinding maken met een niet-terrestrisch netwerk. Exploitanten moeten de klanten ook instrumenten aanbieden om extra kosten te vermijden, zoals het uitschakelen van verbindingen naar niet-terrestrische netwerken. Bovendien worden roamingdiensten automatisch onderbroken als de consument een totale rekening van 50 euro of een ander vooraf vastgesteld plafond bereikt om verdere kosten te vermijden. Dit geldt ook voor roaming buiten de Unie.

De nieuwe verordening zorgt er ook voor dat exploitanten elkaar op wholesaleniveau informeren over de wijze waarop de toegang tot noodhulpdiensten en locatiegegevens van bellers kunnen worden gewaarborgd, niet alleen voor oproepen naar “112”, maar ook voor alternatieve toegangsmiddelen. Roamingklanten ontvangen een bericht wanneer zij een lidstaat binnenkomen met informatie over oproepen naar “112 'en andere beschikbare middelen om toegang te krijgen tot noodhulpdiensten. De exploitant moet ervoor zorgen dat eindgebruikers met een handicap geïnformeerd zijn over noodhulpdiensten. Roamingklanten zullen worden geïnformeerd via nationale openbare waarschuwingsapps, voor zover deze beschikbaar zijn.

Wie heeft er baat bij de nieuwe roamingverordening?

De nieuwe roamingverordening zal de Europese burgers, bedrijven en exploitanten ten goede komen.

De nieuwe regels zullen de “roaming tegen thuistarief”-ervaring versterken van burgers zodat zij in het buitenland dezelfde kwaliteit en snelheid van mobiele netwerken hebben als thuis.

Exploitanten zullen in staat zijn “roaming tegen thuistarief”-diensten op economisch houdbare wijze te blijven aanbieden. Daartoe worden enerzijds de plafonds voor wholesaletarieven verlaagd, d.w.z. de maximale prijzen die de binnenlandse exploitant aan de exploitant in het buitenland betaalt om roamingdiensten aan te bieden. Anderzijds zorgen de nieuwe plafonds voor wholesaletarieven voor kostendekking voor bezochte exploitanten, waardoor het roamingverkeer verder kan toenemen.

Bedrijven zullen profiteren van verbeterde connectiviteit op de eengemaakte markt. Dit is met name van belang voor app-ontwikkelaars en start-ups, omdat dit betekent dat consumenten hun innovatieve apps en diensten kunnen blijven gebruiken wanneer zij in de EU grenzen oversteken, zonder netwerkonderbrekingen.

Hebben consumenten bij roaming dezelfde netwerksnelheid?

Om roamingdiensten aan hun klanten aan te bieden, moeten exploitanten gebruikmaken van netwerken die in andere EU-landen beschikbaar zijn en door andere exploitanten worden beheerd. Aangezien de beschikbaarheid van netwerken in de EU varieert, is het mogelijk dat de snelheid van het mobiele netwerk niet altijd even hoog is. De nieuwe regels zorgen er echter voor dat wanneer in het bezochte netwerk vergelijkbare kwaliteit of snelheden beschikbaar zijn, de binnenlandse exploitant dezelfde kwaliteit van de roamingdienst moet waarborgen. Met andere woorden, als een consument thuis toegang heeft tot 5G-connectiviteit, mag hij tijdens het roamen geen 4G-verbinding hebben, zolang 5G beschikbaar is op de bezochte locatie. Volgens het nieuwe roamingvoorstel moeten exploitanten hun klanten informeren over de kwaliteit van de dienstverlening die zij bij roaming kunnen verwachten door dit in het roamingcontract op te nemen en op hun website te publiceren.

Wat zijn “diensten met toegevoegde waarde” en waarom moeten consumenten daarvan tijdens roaming op de hoogte zijn?

Communicatie met sommige telefoonnummers wordt op een specifieke manier in rekening gebracht vanwege de toegevoegde waarde van de dienst. Voorbeelden hiervan zijn de klantenservice van verzekeringsmaatschappijen of banken. Een ander voorbeeld zijn amusementsdiensten, bijvoorbeeld het bellen van een specifiek nummer om te stemmen op een winnaar in een populair tv-programma.

Voor binnenlandse gesprekken naar nummers die diensten met toegevoegde waarde leveren, variëren de kosten: dit kan gratis zijn of juist meer kosten dan normale gesprekken. Aangezien voor dergelijke nummers in het eigen land speciale tarieven gelden, brengen deze gesprekken bij roaming doorgaans extra kosten met zich mee die de klant misschien niet verwacht. Een telefoongesprek dat thuis gratis is, kan bij roaming bijvoorbeeld niet gratis zijn of duurder zijn dan verwacht.

De voorgestelde nieuwe verordening heeft tot doel consumenten transparantie te bieden over diensten met toegevoegde waarde en hen bewuster te maken van telefoonnummers die kunnen worden gebruikt om toegang te krijgen tot diensten met toegevoegde waarde. Het doel is consumenten praktische instrumenten te bieden om met kennis van zaken keuzes te maken met betrekking tot het gebruik bij roaming van nummers die toegang geven tot diensten met toegevoegde waarde. Op die manier kunnen torenhoge rekeningen worden voorkomen.

Exploitanten kunnen dit waarborgen door in hun contracten met de consumenten informatie op te nemen over de soorten diensten waarvoor hogere roamingkosten kunnen gelden. Bovendien moeten burgers die een ander EU-land binnenkomen, een sms ontvangen over mogelijke hogere kosten voor het gebruik van dergelijke diensten. De sms moet een link bevatten naar een speciale webpagina met aanvullende informatie over de soorten diensten en, indien beschikbaar, over de relevante telefoonnummerreeksen.

Hoe zorgen de nieuwe regels ervoor dat burgers bij roaming doeltreffend toegang tot noodhulpdiensten, met name via alternatieve middelen?

Het uniforme Europese alarmnummer 112 is zo opgezet dat iedereen die belt overal in de EU tijdens roaming doeltreffende toegang heeft tot noodhulpdiensten. Het bellen naar noodnummers en het verzenden van gegevens over de locatie van de beller tijdens roaming moet naadloos en gratis zijn. Ook moeten burgers die 112 niet kunnen bellen tijdens roaming kosteloos toegang hebben tot noodhulpdiensten via alternatieve middelen, zoals realtimetekst of een smartphone-app.

De nieuwe roamingregels versterken de toegang tot noodhulpdiensten via telefoongesprekken en alternatieve communicatiemiddelen bij grensoverschrijdend gebruik. De verordening zal er ook voor zorgen dat het doorgeven van de locatie van de beller bij het gebruik van roamingdiensten naadloos en kosteloos verloopt.

EU-reizigers moeten zich goed geïnformeerd zijn over de beschikbare middelen om in de bezochte lidstaat toegang te krijgen tot noodhulpdiensten. De nieuwe verordening zal er dan ook voor zorgen dat roamingklanten informatie krijgen over het uniforme Europese alarmnummer 112, maar ook over alternatieve, niet-spraakgebaseerde toegangsmiddelen voor eindgebruikers met een beperking.

Bovendien zullen roamingklanten in lidstaten waar mobiele apps voor openbare waarschuwingen worden ingezet, in kennis worden gesteld van het bestaan daarvan en instructies krijgen over hoe die apps kunnen worden gedownload. Dit is een aanvulling op de bestaande eis dat de lidstaten publieke waarschuwingsberichten aan eindgebruikers moeten sturen, zonder dat een roamingklant daarvoor vooraf actie moet ondernemen.

Hoe zal de roamingverordening ervoor zorgen dat “roaming tegen thuistarief” economisch houdbaar is voor exploitanten en wholesaleplafonds reguleren?

De regulering van wholesaleplafonds (de maximumprijzen die een bezochte exploitant bij roaming in rekening brengen mag brengen aan de andere exploitant) is voor exploitanten een essentieel element voor de houdbaarheid van roaming tegen thuistarief en blijft noodzakelijk op basis van de beoordeling van de huidige technologische en zakelijke ontwikkelingen. Uit de evaluatie van de roamingmarkt in de EU is gebleken dat de wholesaleplafonds verder moeten worden verlaagd. De medewetgevers hebben overeenstemming bereikt over een geleidelijke verlaging van de wholesaleplafonds vanaf 2022. Deze plafonds weerspiegelen de dalende wholesalekosten van exploitanten voor het aanbieden van roamingdiensten. Verder wordt er gezorgd voor voldoende investeringsprikkels en maximale houdbaarheid voor EU-exploitanten.

Traject voor wholesaleplafonds vanaf 2022:

Zullen de consumenten baat hebben bij lagere wholesaleplafonds?

Ja, de consumenten zullen hoogstwaarschijnlijk baat hebben bij lagere wholesaleplafonds. Het datavolume dat beschikbaar is bij roaming op basis van onbeperkte data wordt bepaald door een berekening op basis van het wholesaletarief. De uitzonderlijke toeslagen die exploitanten kunnen toepassen, zijn ook gebaseerd op wholesaletarieven. Als de wholesaletarieven dalen, zullen de toeslagen dalen en de minimale datavolumes voor roaming in de Unie toenemen voor abonnementen met onbeperkte binnenlandse datavolumes. Daarnaast zal de kans afnemen dat exploitanten bij wijze van uitzondering toeslagen toepassen.

Wat gebeurt er met het beleid inzake “redelijk gebruik”?

Exploitanten zullen nog steeds beleid inzake “redelijk gebruik” kunnen toepassen. De regels voor het beleid inzake “redelijk gebruik” blijven ongewijzigd. Dit betekent dat iemand die periodiek naar een ander EU-land reist, gebruik kan maken van roaming. Als iemand naar een ander EU-land verhuist, is het beter om over te stappen op een lokaal contract, aangezien permanente roaming niet langer als “redelijk gebruik” wordt beschouwd.

Hoe bevordert de roamingverordening innovatie?

De nieuwe roamingverordening zal ervoor zorgen dat consumenten en bedrijven mobiele diensten van dezelfde kwaliteit als thuis kunnen gebruiken en dat exploitanten hun klanten adequaat informeren over de kwaliteit die zij in het buitenland kunnen verwachten. De verordening bevat ook maatregelen om ervoor te zorgen dat exploitanten toegang hebben tot alle netwerkgeneraties en tot technologieën die in andere EU-landen nodig zijn om burgers in het buitenland dezelfde diensten te verlenen als in het eigen land.

Voor app-ontwikkelaars en start-ups betekent dit dat consumenten voortdurend gebruik kunnen maken van hun innovatieve apps en diensten wanneer zij in de EU grenzen oversteken, zonder netwerkonderbrekingen. Dit is met name relevant voor apps die mobiliteitsoplossingen, accommodatie of andere diensten in verband met toerisme bieden, en alle apps die bijzonder nuttig kunnen zijn tijdens het reizen.

De EU investeert in de ontwikkeling en het gebruik van innovatieve digitale oplossingen, zoals 5G-netwerken (en in toekomstige 6G-netwerken). De kwaliteit van de dienstverlening zal waarschijnlijk een steeds belangrijker onderdeel van het aanbod van mobiele diensten worden. Wat betreft 5G-diensten zal het voor consumenten die naar het buitenland reizen steeds belangrijker worden om te weten of zij bij het gebruik van bepaalde apps en diensten gevolgen kunnen ondervinden op het vlak van beperkingen van de beschikbare netwerkkwaliteit. De nieuwe roamingregels zijn gericht op innovatie en zakelijke ontwikkeling, zorgen voor een zo breed mogelijk gebruik van innovatieve diensten en minimaliseren het risico dat burgers bepaalde toepassingen waarvoor de nieuwste netwerktechnologie nodig is, zoals 5G, niet zouden kunnen gebruiken wanneer zij een grens EU-binnengrens oversteken.

Meer informatie

Roaming in de EU

Brochure over roaming

Vragen en antwoorden: Roaming

Verslagen en studies over roaming

*Bijgewerkt op 09/12/2021