Staat van de energie-unie 2021: EU haalt meer energie uit hernieuwbare bronnen dan uit fossiele brandstoffen
De Commissie maakt vandaag in haar verslagen over de staat van de energie-unie voor 2021 de balans op van de vooruitgang die de EU boekt bij de transitie naar schone energie, bijna twee jaar na de start van de Europese Green Deal i.
Ondanks een aantal bemoedigende trends, zullen er nog meer inspanningen nodig zijn om de doelstelling voor 2030 te halen, namelijk een vermindering van de netto-emissies met ten minste 55%, en om in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Op basis van de gegevens zal volgend jaar zorgvuldig moeten worden nagegaan wat de langetermijntrends zijn na de coronapandemie.
Uit het verslag blijkt dat in 2020 38% van de elektriciteit in de EU werd opgewekt met hernieuwbare energiebronnen, 1% meer dan met fossiele brandstoffen, die tot nog toe de belangrijkste energiebron waren. In negen EU-lidstaten wordt al geen steenkool meer gebruikt, 13 andere hebben een uitfaseringsdatum vastgelegd en vier overwegen mogelijke tijdschema's.
Ten opzichte van 2019 is de uitstoot van broeikasgassen in de EU27 in 2020 met bijna 10% gedaald, een ongekende daling ten gevolge van de coronapandemie, waardoor de emissies nu sinds 1990 in totaal met 31% zijn gedaald.
Het primaire energieverbruik daalde vorig jaar met 1,9% en het eindenergieverbruik met 0,6%. Beide cijfers liggen echter boven het traject dat nodig is om de doelstellingen van de EU voor 2020 en 2030 te halen, en er moeten meer inspanningen worden geleverd om dit probleem op het niveau van de lidstaten en de EU aan te pakken. De subsidies voor fossiele brandstoffen zijn in 2020 licht gedaald als gevolg van een lager energieverbruik in het algemeen. De subsidies voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie zijn beide gestegen in 2020.
Het verslag van dit jaar wordt ook gepubliceerd tegen de achtergrond van een sterke stijging van de energieprijzen in Europa en de rest van de wereld, die grotendeels wordt veroorzaakt door stijgende gasprijzen. Hoewel deze situatie naar verwachting tijdelijk zal zijn, legt zij de nadruk op de afhankelijkheid van de EU van ingevoerde energie, die het hoogste niveau sinds 30 jaar heeft bereikt, en op het belang van de transitie naar schone energie om de energiezekerheid van de EU te vergroten. Volgens de meest recente gegevens worden tot 31 miljoen mensen in de EU getroffen door energiearmoede. Deze kwestie zal hoog op de agenda blijven in het licht van de economische uitdagingen van de coronapandemie en de huidige prijssituatie. Daarom heeft de Commissie in haar recente mededeling over energieprijzen sterk de nadruk gelegd op het beschermen van kwetsbare consumenten.
In het verslag over de staat van de energie-unie wordt geanalyseerd welke gevolgen de coronapandemie het afgelopen jaar had op het energie- en klimaatbeleid en wordt uitgelegd welke aanzienlijke vooruitgang er op wetgevingsgebied is geboekt met het oog op het koolstofarm maken van de Europese economie. Het verslag besteed ook aandacht aan de politieke inspanningen om ervoor te zorgen dat onze herstelprogramma's na de pandemie meer dan ooit onze klimaat- en energiedoelstellingen belichamen.
Achtergrond
In het verslag over de staat van de energie-unie worden de vijf pijlers van de energie-unie geanalyseerd: het sneller koolstofvrij maken van de economie, vooral met behulp van het EU-emissiehandelssysteem (ETS) en hernieuwbare energiebronnen; meer energie-efficiëntie; meer energiezekerheid en -veiligheid; een sterkere interne markt; onderzoek, innovatie en concurrentievermogen. Ook wordt aangegeven welke gebieden in de toekomst prioritair zijn om de Europese Green Deal waar te maken. Bij het hoofdverslag zijn vijf onderling samenhangende deelverslagen gevoegd.
-
-De bijlage over Energiesubsidies in de EU: De subsidies voor fossiele brandstoffen zijn in 2020 gedaald, voornamelijk als gevolg van de dalende vraag naar energie tijdens de coronapandemie, maar er zijn extra inspanningen nodig om de subsidies in de toekomst te verminderen, en te voorkomen dat bij een algemeen economisch herstel en een toenemende vraag naar energie het oude niveau opnieuw wordt bereikt.
-
-De bijlage over de vooruitgang op het gebied van het concurrentievermogen van schone energietechnologieën beoordeelt het ecosysteem voor schone energie, van onderzoek en innovatie tot uitrol. De vooruitgang wordt beoordeeld aan de hand van kernindicatoren voor het concurrentievermogen. Uit het verslag blijkt dat de EU weliswaar koploper blijft op het gebied van onderzoek naar schone energie, maar dat verdere inspanningen nodig zijn om de O&O-investeringen te verhogen en de kloof tussen innovatie en markt te dichten.
-
-Het voortgangsverslag over de klimaatmaatregelen "Europese klimaatactie versnellen voor een groene, eerlijke en welvarende toekomst" beschrijft de vorderingen die de EU en haar lidstaten hebben geboekt bij de beoogde vermindering van de emissie van broeikasgassen, en recente ontwikkelingen in het Europees klimaatbeleid. Het verslag is gebaseerd op gegevens die door de lidstaten zijn ingediend in het kader van de EU-verordening inzake de governance van de energie-unie en van de klimaatactie.
-
-Het verslag over de koolstofmarkt beschrijft de ontwikkelingen op de Europese koolstofmarkt, onder meer met betrekking tot de veilingen, kosteloze toewijzing, geverifieerde emissies, het in evenwicht brengen van vraag en aanbod, markttoezicht en EU-ETS-infrastructuur en -naleving.
-
-Het verslag over de brandstofkwaliteit verschaft informatie over de vooruitgang die is geboekt bij de vermindering van de broeikasgasintensiteit van brandstoffen voor het wegvervoer en de kwaliteit en samenstelling van de in de EU geleverde brandstoffen. Het verslag geeft een overzicht van de situatie die door de lidstaten is gemeld op grond van de artikel 7 bis en artikel 8, lid 3, van de richtlijn brandstofkwaliteit.
Meer informatie
Verslag over de staat van de energie-unie
Vragen en antwoorden over het zesde verslag over de staat van de energie-unie
Persbericht over de klimaatverslagen
Voortgangsverslag over de klimaatmaatregelen
Bijlage over energiesubsidies in de EU
Vooruitgang op het gebied van het concurrentievermogen van schone energietechnologieën
Verslag over de brandstofkwaliteit
Webpagina betreffende het verslag over de staat van de energie-unie