Staat van de EU: strijd tegen COVID-19, herstel, klimaat en buitenlandbeleid

In het jaarlijkse debat over de Staat van de Europese Unie i, ondervroegen de EP i-leden Commissievoorzitter Von der Leyen over de belangrijkste uitdagingen waar de EU i voor staat.

De voorzitter van de commissie, Ursula Von der Leyen i, begon haar tweede toespraak over de Staat van de Europese Unie met de opmerking dat in de grootste mondiale gezondheidscrisis in een eeuw, de diepste mondiale economische crisis in decennia en de ernstigste crisis van de planeet ooit, “we ervoor kozen om het samen te doen. Als één Europa. En daar kunnen we trots op zijn.” Ze benadrukte dat Europa éen van de koplopers is op het gebied van de vaccinatiegraad, terwijl ook de helft van de vaccinproductie met de rest van de wereld wordt gedeeld. Het is nu zaak om de mondiale vaccinatie een boost te geven, de campagne in Europa voort te zetten en ons goed voor te bereiden op toekomstige pandemieën.

Vooruit kijkend merkte ze op dat “digitale technologie het verschil maakt tussen succes en mislukking” en kondigde een nieuwe Europese wet inzake chips (halfgeleiders) aan, die Europa’s onderzoeks-, ontwerp- en testcapaciteiten van wereldklasse samenbrengt en nationale en Europese investeringen in halfgeleiders coördineert. Ten aanzien van klimaatveranderingen stelde Von der Leyen helder dat “aangezien het wordt veroorzaakt door de mens, we er ook iets aan kunnen doen”. Ze stipte aan dat de EU met de Green Deal i de eerste grote economie is die uitgebreide wetgeving op dit terrein heeft voorgelegd. Ze beloofde ontwikkelingslanden te steunen door de externe financiering voor biodiversiteit te verdubbelen, en zegde een extra €4 miljard toe voor klimaatfinanciering tot en met 2027 ter ondersteuning van de groene transitie.

Op het gebied van buitenlands- en veiligheidsbeleid riep ze op tot een Europees beleid voor cyberdefensie en een nieuwe Europese wet inzake cyberweerbaarheid. Ook kondigde ze aan dat tijdens het Franse voorzitterschap een top over Europese defensie zal worden georganiseerd.

Manfred WEBER (EVP,DE) wees op de sociale en economische gevolgen van de coronacrisis en stelde dat Europa met spoed nieuwe banen moet creëren, ook in de gezondheidssector waar de EU een leidende rol speelt in de ontwikkeling van coronavaccins. Hij pleitte voor een EU-VS-noodprogramma voor de handel voor transport en mobiliteit en een plan om bureaucratie te verminderen. Europese defensie moet worden versterkt met een snelle-reactiemacht en Europol moet worden omgevormd tot een Europese FBI, voegde hij eraan toe.

Iratxe GARCÍA (S&D, ES) gaf een positieve beoordeling van de strijd van de EU tegen de pandemie en de gevolgen daarvan: “70% van de bevolking is gevaccineerd, vrij verkeer is opnieuw een realiteit en de NextGenerationEU-fondsen worden al uitgekeerd.” De overgang naar een groene economie gaat ook volgens plan, voegde ze eraan toe, maar “we hebben niet genoeg gedaan voor het welzijn van onze burgers”, waarna ze opmerkte dat de crisis ongelijkheden heeft uitvergroot en de meest kwetsbaren het hardst geraakt heeft.

Dacian CIOLOŞ (Renew, RO) klaagde dat de Commissie zich al te vaak bezig houdt met het bedrijven van diplomatie met de Raad in plaats van beleid maken met het Parlement. Benadrukkend dat Europese waarden i de basis zijn van onze Unie, spoorde hij de Commissie aan om het conditionaliteitsmechanisme van de EU te gaan gebruiken dat de EU-begroting beschermt tegen schendingen van de rechtsstaat; dit is al bijna een jaar van kracht maar nog nooit toegepast. Ook riep hij op om te stoppen met financiering van niet-liberale bewegingen in veel delen van Europa waar juridische onafhankelijkheid wordt afgekalfd, journalisten worden vermoord en minderheden gediscrimineerd.

Philippe LAMBERTS (Groenen/EFA, BE) eiste meer ambitie op het gebied van klimaat: “sneller, hoger, sterker: het is tijd om de Olympische doelstellingen toe te passen op onze inzet om het klimaat te redden”. Hij vroeg ook om veranderingen in fiscale en sociale systemen om ervoor te zorgen dat iedereen een waardig leven kan leiden. Over het buitenlandbeleid merkte Lamberts op dat Europa alleen door het delen van soevereiniteit een “zwaargewicht” kan worden op het wereldtoneel. Hij maakte duidelijk dat “Fort Europa” nooit een gerespecteerde geopolitieke speler kan worden. Tot slot betreurde hij dat de grootste zorg van EU-landen over Afghanistan is om te vermijden dat Afghanen een voet zetten op Europees grondgebied.

EU-burgers hebben geen “bloemrijke toespraken” nodig, ze willen gewoon “met rust gelaten worden”, zei Jörg MEUTHEN (ID, DE). Hij bekritiseerde de plannen van de Commissie voor “grote uitgaven” - voor de Green Deal, voor het herstelfonds, voor “Fit for 55”, waar uiteindelijk de burgers voor opdraaien. Hij waarschuwde voor groeiende bureaucratie, betreurde de overgang naar groene energie en hield een pleidooi voor meer kernenergie.

Raffaele FITTO (ECR, IT) waarschuwde dat “de NextGenerationEU-fondsen alleen niet genoeg zijn” en eiste een hervorming van het stabiliteitspact. Hij riep ook op tot een wijziging in de staatssteunregels en een meer onafhankelijk handelsbeleid. “De ecologische transitie kan niet worden opgepakt zonder rekening te houden met wat er in de wereld gebeurt en in het bijzonder de impact op ons productiesysteem”, voegde hij eraan toe. Over de rechtsstaat en Polen, stelde Fitto aan de kaak “dat hier iets politiek wordt opgelegd door een meerderheid die de bevoegdheden van individuele lidstaten niet respecteert”.

Volgens Martin SCHIRDEWAN (The Left, DE), prees mevrouw Von der Leyen zichzelf maar kwam ze niet met antwoorden op de problemen van vandaag. Hij eiste dat patentbescherming voor vaccins wordt opgeheven en betreurde het feit dat de tien rijkste miljardairs in Europa hun fortuin hebben vergroot tijdens de pandemie terwijl een op de vijf kinderen in de EU opgroeit in armoede of het risico daarop loopt.

Sprekers:

Ursula VON DER LEYEN, Voorzitter van de Europese Commissie

Manfred WEBER (EVP, DE)

Iratxe GARCÍA PÉREZ (S&D, ES)

Dacian CIOLOŞ (Renew, RO)

Philippe LAMBERTS (Groenen/EFA, BE)

Jörg MEUTHEN (ID, DE)

Raffaele FITTO (ECR, IT)

Martin SCHIRDEWAN (The Left, DE)