Eenvoudigere EU-energielabels voor verlichtingsproducten vanaf 1 september
Vanaf 1 september 2021 wordt in alle winkels en online verkooppunten een nieuwe versie van het algemeen erkende EU-energielabel voor lampen en andere verlichtingsproducten gebruikt. Het label moet consumenten helpen om hun energierekening en koolstofvoetafdruk te verlagen.
De afgelopen jaren is de energie-efficiëntie van deze producten aanzienlijk verbeterd. Daardoor hebben steeds meer “lichtbronnen” (zoals lampen en ledmodules) A+ of A++ op de huidige schaal. De belangrijkste wijziging is dat weer gebruik wordt gemaakt van een eenvoudigere schaal van A tot en met G.
Kadri Simson i, EU-commissaris voor energie: “Onze lampen en andere verlichtingsproducten zijn de afgelopen jaren zo efficiënt geworden dat meer dan de helft van de leds nu het label A++ heeft. Doordat de labels worden bijgewerkt, kunnen de consumenten gemakkelijker zien welke producten het beste in hun klasse zijn. Zo kunnen ze energie besparen en minder betalen. Met steeds energie-efficiëntere verlichting blijven we de uitstoot van broeikasgassen in de EU verminderen en ertoe bijdragen dat Europa tegen 2050 klimaatneutraal is.”
De nieuwe normen zijn ook strenger en zo opgesteld dat aanvankelijk maar weinig producten in klasse A en B zullen worden ingedeeld. Zodoende kunnen geleidelijk nog efficiëntere producten op de markt worden gebracht. De meest energie-efficiënte producten die momenteel op de markt zijn, zullen op het nieuwe label in de klassen C of D worden ingedeeld. Op het label komen enkele nieuwe elementen te staan, waaronder een QR-code die leidt naar een EU-databank met meer gegevens over het product.
Om ervoor te zorgen dat bestaande voorraden kunnen worden verkocht, bevatten de regels een periode van 18 maanden waarin producten met het oude label nog in fysieke verkooppunten mogen worden verkocht. Bij onlineverkoop moeten oude online weergegeven labels echter binnen 14 werkdagen worden vervangen door nieuwe labels.
De maatregelen van vandaag volgen op de aanpassing van de schaal op het energielabel voor vier andere productcategorieën (koelkasten en diepvriezers, vaatwasmachines en televisies, alsmede andere externe monitors). Die aanpassing vond op 1 maart 2021 plaats. De Europese Commissie werkt momenteel op basis van de EU-regels inzake ecologisch ontwerp de labels bij voor een aantal andere producten: Dat zijn onder meer droogtrommels, lokale ruimteverwarmingstoestellen, airconditioners, kooktoestellen, ventilatie-eenheden, professionele koeleenheden, ruimte- en waterverwarmingstoestellen en verwarmingsketels voor vaste brandstoffen. Ook wordt overwogen nieuwe energielabels voor zonnepanelen in te voeren.
Achtergrond
De technologieën voor lichtbronnen blijven evolueren, waardoor de energie-efficiëntie wordt verbeterd. Ledmodules (voor bijna alle toepassingen de meest energie-efficiënte verlichtingstechnologie) hebben snel ingang gevonden op de EU-markt: van 0% van de verkochte lampen in 2008 tot 22% in 2015. De gemiddelde energie-efficiëntie van leds verviervoudigde tussen 2009 en 2015 en de prijzen daalden aanzienlijk: een typische ledlamp voor huishoudelijk gebruik was in 2017 75% goedkoper en een typische ledlamp voor kantoren 60% goedkoper dan in 2010.
Naar schatting zijn in 2020 ongeveer 1500 miljoen lichtbronnen in de EU verkocht, maar in 2030 zijn dat er waarschijnlijk nog slechts 600 miljoen (d.w.z. een daling van 60%), hoewel het aantal gebruikte lichtbronnen met meer dan 17% zal toenemen. Dat is het gevolg van de toegenomen energie-efficiëntie en met name van de langere levensduur van ledlichtbronnen. Het gemiddelde huishouden in de EU kocht 7 lichtbronnen per jaar in 2010, 4 per jaar in 2020, en dat zal naar verwachting dalen tot minder dan 1 per jaar in 2030.
De Commissie heeft de effecten van de nieuwe regels beoordeeld en geconstateerd dat de veranderingen tegen 2030 een besparing van 7 miljoen ton CO2-equivalent (MtCO2eq) per jaar opleveren ten opzichte van een ongewijzigd scenario zonder EU-maatregelen inzake ecologisch ontwerp. Dit komt bovenop de 12 mtCO2eq die de eerdere verordeningen van 2009 en 2012 opleveren.
Over de nieuwe categorieën voor het aangepaste label werd overeenstemming bereikt na een strikt en volledig transparant raadplegingsproces, met nauwe betrokkenheid van belanghebbenden en lidstaten in alle stadia, controle door de Raad en het Europees Parlement en voldoende kennisgeving aan de fabrikanten met betrekking tot de in 2019 overeengekomen nieuwe regels. Volgens de kaderverordening zullen in de komende jaren ook de etiketten van andere producten worden aangepast, waaronder droogtrommels, toestellen voor lokale ruimteverwarming, airconditioners, kooktoestellen, ventilatie-eenheden, professionele koeleenheden, ruimte- en waterverwarmingstoestellen en verwarmingsketels voor vaste brandstoffen.
Vrijwel iedereen herkent onmiddellijk het EU-energielabel op huishoudelijke producten zoals lampen, televisies of wasmachines. Al meer dan 25 jaar helpt het consumenten om weloverwogen keuzes te maken. In een Eurobarometer-enquête van 2019 bevestigde 93% van de consumenten in de EU dat zij het label herkennen en 79% dat het hun keuze bij de aankoop van een product beïnvloedt. Samen met geharmoniseerde minimumeisen voor milieuprestaties (“ecologisch ontwerp”) zullen de energie-etiketteringsvoorschriften van de EU de uitgaven van de consument met naar schatting tientallen miljarden euro's per jaar doen dalen. Tegelijk zullen ze tal van andere voordelen opleveren voor het milieu en voor fabrikanten en detailhandelaren.
Meer informatie
Energielabel en ecologisch ontwerp
Animatievideo: “What is energy efficiency”