EU en Oekraïne gaan strategisch partnerschap inzake grondstoffen aan
Vandaag hebben de EU en Oekraïne een strategisch partnerschap inzake grondstoffen gelanceerd om te zorgen voor een betere integratie van de grondstoffen- en batterijwaardeketens. Vicevoorzitter Maroš Šefčovič en Denys Shmyhal, premier van Oekraïne, hebben ter ondersteuning van het partnerschap een memorandum van overeenstemming getekend tijdens de specifieke conferentie op hoog niveau.
Het strategische partnerschap met Oekraïne zal activiteiten omvatten in de gehele waardeketen van zowel primaire als secundaire kritieke grondstoffen en batterijen, en in overeenstemming met de doelstellingen van het EU-actieplan inzake kritieke grondstoffen zal het de aanvoer van kritieke grondstoffen voor beide partijen diversifiëren, versterken en veiligstellen, wat van essentieel belang is voor de verwezenlijking van de groene en de digitale transities. Het partnerschap zal ook doorslaggevend zijn om het mondiale concurrentievermogen te behouden en de veerkracht van de industrie van de EU en Oekraïne te vergroten.
De ondertekening van vandaag is het eerste concrete resultaat van de nauwere samenwerking tussen de Europese Unie en Oekraïne op het gebied van de Europese Green Deal en de industriestrategie. Het partnerschap bouwt voort op de wederzijdse inzet en belangstelling die tijdens de 7e zitting van de Associatieraad tussen de EU en Oekraïne op 11 februari 2011 zijn geuit.
Concrete werkterreinen van het partnerschap
Meer in het bijzonder zal het vandaag ondertekende strategische partnerschap gericht zijn op de ontwikkeling van drie belangrijke werkterreinen, zoals omschreven in het memorandum van overeenstemming.
-
-Ten eerste is het gericht op de onderlinge aanpassing van beleids- en regelgevingskaders voor mijnbouw, en met name de ecologische, sociale en governancecriteria voor alle activiteiten.
-
-Ten tweede is het partnerschap gericht op een betere integratie van de waardeketens van kritieke grondstoffen en batterijen om minerale hulpbronnen in Oekraïne op een duurzame en maatschappelijk verantwoorde manier te ontwikkelen. Daartoe zullen de Europese grondstoffenalliantie en de Europese alliantie voor batterijen worden gebruikt als platforms voor belanghebbenden uit de EU en Oekraïne, met inbegrip van financierings- en investeringsorganisaties, waar zij kunnen samenwerken en joint-ventureprojecten en andere zakelijke kansen kunnen ontwikkelen. Vicevoorzitter Šefčovič heeft daarom de toetreding van het Oekraïense ministerie van Ecologie en Natuurlijke Hulpbronnen tot de twee Europese industriële allianties formeel aanvaard.
-
-Tot slot bevordert het partnerschap met behulp van Horizon Europa ook nauwere samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie in zowel de grondstoffen- als de batterijwaardeketens.
Daarnaast hebben de EU en Oekraïne een eerste routekaart goedgekeurd met concrete acties en gezamenlijke projecten ter bevordering van het strategisch partnerschap in de periode 2021-2022. Het zal met name bijdragen tot:
-
-de ontwikkeling van een koolstofarme strategie en een routekaart om de mijnbouw, de winning en de verwerking van grondstoffen in Oekraïne koolstofvrij te maken;
-
-de versterking van de duurzame en verantwoorde winning en verwerking van grondstoffen en batterijen in Oekraïne, door evenementen voor capaciteitsopbouw voor overheidsdiensten en trainingen voor bedrijven te organiseren;
-
-de digitalisering en versterking van het gegevensbeheer van Oekraïense minerale hulpbronnen/reserves door het creëren van een “data room” — een gegevensbank voor digitale geologische verslagen — en door het declassificeren en herbeoordelen van reserves van grondstoffen aan de hand van internationale normen;
-
-de bevordering van het gebruik van aardobservatieprogramma's en teledetectie om de exploratie van nieuwe hulpbronnen te versterken en om de milieuprestaties van mijnen tijdens de exploitatie en na de sluiting te monitoren;
-
-de identificatie en uitvoering van joint-ventureprojecten voor industriële en investeringsactoren in de EU en Oekraïne door middel van platforms voor bedrijfsinvesteringen van de Europese industriële allianties.
De EU en het ministerie van Ecologie en Natuurlijke Hulpbronnen zijn ook een samenwerking gestart op het gebied van technische bijstand van de EU als onderdeel van het strategische partnerschap. De EU heeft de steun in het kader van haar programma voor technische bijstand aan de Oekraïense regering en ondernemingen in 2021 met 750 000 EUR verhoogd. Vanaf 2022 is verdere substantiële steun voor capaciteitsopbouw, opleidingen en studies gepland.
De Europese banken, met name de Europese Investeringsbank en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling, zullen ook financiële en investeringsinstrumenten gebruiken om concrete acties in het kader van het memorandum van overeenstemming en de routekaart te ondersteunen.
Het huidige strategische partnerschap is ontwikkeld binnen het bestaande kader van de werkgroep grondstoffen van de industriële dialoog op hoog niveau tussen de EU en Oekraïne. Deze samenwerkingsstructuur zal ook worden gebruikt voor het monitoren en bespreken van kwesties die van belang zijn voor de uitvoering ervan. Er zal een tweejaarlijkse ministeriële bijeenkomst op hoog niveau plaatsvinden waar de partijen de balans van het strategische partnerschap kunnen opmaken, mogelijke nieuwe samenwerking kunnen bespreken en toekomstige routekaarten kunnen goedkeuren.
Enkele reacties van commissarissen:
Maroš Šefčovič, vicevoorzitter voor Interinstitutionele Betrekkingen en Prognoses: “Ik ben vereerd om namens de EU dit strategische partnerschap inzake grondstoffen en batterijen met Oekraïne te lanceren. Dit nieuwe hoofdstuk van de samenwerking tussen de EU en Oekraïne zal niet alleen onze politieke banden versterken, maar zal ook tal van kansen creëren voor de industrie in de EU en Oekraïne en uiteindelijk bijdragen tot het scheppen en behouden van lokale banen op toekomstgerichte gebieden, die nauw verband houden met de huidige groene en digitale transities.”
Thierry Breton, commissaris voor Interne Markt: “Ik ben blij concrete resultaten van het actieplan inzake kritieke grondstoffen van de Commissie te zien. Dit partnerschap zal helpen de aanvoer van grondstoffen in de EU te diversifiëren en een aantal van de strategische afhankelijkheden die in de geactualiseerde strategie voor het industriebeleid zijn vastgesteld, aan te pakken. Het grote potentieel van de kritiekegrondstoffenreserves in Oekraïne, in combinatie met de behoefte om de winningsindustrie te moderniseren, geschraagd door een verbeterd wettelijk en administratief kader voor investeerders en de geografische nabijheid, vormt een solide basis voor een wederzijds voordelig partnerschap.”
Olivér Várhelyi, commissaris voor Nabuurschap en Uitbreiding: “Dankzij het strategische partnerschap inzake grondstoffen en batterijen kunnen wij de economische banden die voortvloeien uit de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, met inbegrip van de diepe en brede vrijhandelsruimte (DCFTA), versterken. Dit zal de veerkracht van de economie vergroten — een belangrijke doelstelling van het onlangs aangenomen economisch en investeringsplan voor het Oostelijk Partnerschap, en Oekraïne zal bij de uitvoering hiervan een belangrijke rol spelen.”
Achtergrond
Voor Europa is dit al het tweede partnerschap inzake grondstoffen dat onlangs is ondertekend, na het partnerschap met Canada dat op 15 juni 2021 werd ondertekend.
In september 2020 heeft de Commissie een actieplan inzake kritieke grondstoffen bekendgemaakt om de huidige en toekomstige uitdagingen aan te pakken en heeft zij maatregelen voorgesteld om Europa minder afhankelijk van derde landen te maken. Daartoe wordt in het plan voorgesteld het aanbod uit zowel primaire als secundaire bronnen te diversifiëren, de hulpbronnenefficiëntie en de circulariteit te verbeteren en tegelijkertijd wereldwijd verantwoorde aankooppraktijken te bevorderen. Het actieplan heeft tot doel de transitie naar een groene en digitale economie te bevorderen en tegelijkertijd de veerkracht en open strategische autonomie van Europa op het gebied van de sleuteltechnologieën die voor deze transitie nodig zijn, te versterken.
Evenzo heeft de Commissie in 2018 een strategisch actieplan voor batterijen aangenomen, dat een alomvattend kader vaststelt van maatregelen ter ondersteuning van alle segmenten van de batterijwaardeketen, na de oprichting van de Europese alliantie voor batterijen in 2017.
Het strategische partnerschap tussen de EU en Oekraïne inzake grondstoffen en batterijen is het tweede strategische partnerschap dat door de EU is opgezet en zal bijdragen tot de verwezenlijking van de belangrijkste doelstellingen van het actieplan inzake kritieke grondstoffen. Daarnaast bouwt het partnerschap inzake grondstoffen en batterijen voort op het in 2016 met Oekraïne ondertekende strategisch energiepartnerschap, dat een belangrijke rol heeft gespeeld bij het samenbrengen van twee energiemarkten, het boeken van vooruitgang in de ontwikkeling van infrastructuur en de onderlinge aanpassing van de wettelijke kaders.
Meer informatie
Toespraak en perstoelichting van vicevoorzitter Šefčovič
Routekaart strategisch partnerschap 2021-22
Memorandum van overeenstemming