Het Europees kankerbestrijdingsplan: Commissie lanceert kenniscentrum voor kankerbestrijding

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 30 juni 2021.

De Commissie lanceert vandaag het kenniscentrum voor kanker: de eerste vlaggenschipactie in het kader van het Europese kankerbestrijdingsplan. Het kenniscentrum bestaat uit een nieuw onlineplatform voor het verzamelen van informatie over en coördineren van maatregelen ter bestrijding van de belangrijkste doodsoorzaak van mensen onder de 65 in Europa. Het zal de meest recente gegevens over kanker in kaart brengen, richtsnoeren en kwaliteitsborgingsregelingen voor de gezondheidszorg bieden, en trends op het gebied van kankerincidentie en -sterfte in de hele EU monitoren en extrapoleren. Het is ook een plek waar iedereen die actief is in de strijd tegen kanker, beste praktijken kan uitwisselen, kan samenwerken en waar de krachten gebundeld kunnen worden om optimaal gebruik te maken van onze collectieve kennis en empirisch onderbouwde wetenschap.

Stella Kyriakides i, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Dit nieuwe kenniscentrum voor kanker is de eerste vlaggenschipactie in het kader van het Europese kankerbestrijdingsplan. Als we over meer kennis beschikken, kunnen we kanker beter begrijpen, voorkomen en behandelen. Onderzoek en innovatie vormen het uitgangspunt voor een nieuwe aanpak van de zorg voor kankerpatiënten in de EU. Het bundelen en onderling delen van de meest recente bevindingen uit kankeronderzoek, innovatie en technologieën en nieuwe gepersonaliseerde en digitale oplossingen is cruciaal om autoriteiten op het gebied van gezondheidszorg en wetenschap te ondersteunen bij een betere kankerbestrijding. Het kenniscentrum zal het middelpunt van deze acties zijn.”

Mariya Gabriel i, Commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd, en verantwoordelijk voor het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek: “In de strijd tegen kanker moeten wij alle krachten in de samenleving bundelen: van instellingen tot onderzoekers en van patiëntenorganisaties tot innovators. De wetenschap kan ons helpen de ziekte en de risicofactoren te begrijpen, maar om daadwerkelijk impact te hebben, moet die kennis doordringen tot het beleid en tot de maatregelen waarmee levens gered zullen worden. Het kenniscentrum voor kanker is een cruciaal instrument om onze inspanningen te coördineren en ervoor te zorgen dat we de beste beschikbare gegevens gebruiken om deze strijd te winnen.”

Wat is de rol van het kenniscentrum?

Het kenniscentrum voor kanker fungeert als een onafhankelijke kennismakelaar waardoor empirisch onderbouwde ondersteuning van het beleid wordt geboden en tegelijkertijd de bestaande IT-systemen, gateways, portalen, platforms en databanken van de Commissie over kanker worden uitgebreid. Dankzij het centrum:

  • zullen de meest recente gegevens en statistieken over kanker in kaart worden gebracht en verstrekt;
  • zullen trends op het gebied van kanker worden gemonitord, zodat de doeltreffendheid van preventiestrategieën en screeningprogramma's kan worden geëvalueerd;
  • zullen Europese richtsnoeren op het gebied van kankerpreventie, -screening, -diagnose en -zorg worden verstrekt om de prognose van kankerpatiënten te verbeteren en de ongelijkheden tussen de regio's van de EU te verminderen;
  • zal het uitstippelen van beleid voor kankerpreventie in verband met het milieu en een gezonde levensstijl, met inbegrip van de bestrijding van het gebruik van alcohol en tabak, worden ondersteund;
  • zullen lacunes op het gebied van onderzoek of beleid worden geïdentificeerd;
  • zal ruimte worden geboden om veel kankerinitiatieven op één platform te coördineren;
  • zal een bijdrage worden geleverd aan het verminderen van ongelijkheden op het gebied van kankerpreventie en -zorg in de EU.

Via het webportal over gezondheidsbevordering en ziektepreventie biedt het platform plek aan een referentiepunt voor de beleidsvorming op het gebied van preventie. Het biedt ook plek aan ook het Europees informatiesysteem voor kanker en de Europese richtsnoeren en kwaliteitsborgingsprogramma's voor preventie, screening, diagnose en zorg op kankergebied.

Het Kenniscentrum is een vlaggenschipinitiatief van het Europees kankerbestrijdingsplan en is een belangrijke prioriteit op gezondheidszorggebied voor de Commissie-Von der Leyen i en een belangrijke pijler van een sterke Europese gezondheidsunie. Het kankerplan bevat een nieuwe en ambitieuze aanpak om de gevolgen van kanker in de EU te verminderen. Met het plan wordt het hele ziektetraject aangepakt: van preventie tot levenskwaliteit van kankerpatiënten en -overlevenden. De nadruk van dit plan ligt op acties waarbij de EU de grootste meerwaarde kan bieden. Bovendien zal de geplande missie voor kankerbestrijding van Horizon Europa een belangrijk onderdeel vormen van de investeringen van de EU in onderzoek en innovatie op het gebied van kanker. Dit zal als basis dienen voor veel van de kernacties van het kankerplan en voor de ontwikkeling van nieuwe concepten voor beleid en innovatieve oplossingen voor patiënten.

Het kenniscentrum voor kanker zal een bijdrage leveren aan het welslagen van deze initiatieven door wetenschappelijke en technische acties te identificeren, op elkaar af te stemmen, te plannen en te coördineren. Dit zal leiden tot een betere preventie, betere screening en daardoor vroegere opsporing en betere behandeling en zorg, zodat we in de toekomst allemaal een gezonder en gelukkiger leven kunnen leiden.

Nieuwe richtsnoeren voor screening op, diagnose van en zorg bij borstkanker

Vandaag is ook een eerste cruciaal element van het kenniscentrum gestart: de Europese richtsnoeren en het kwaliteitsborgingssysteem betreffende de screening op, diagnose van en zorg bij borstkanker. Met deze patiëntgerichte, empirisch onderbouwde richtsnoeren krijgen zorgverleners en vrouwen duidelijke en onafhankelijke ondersteuning bij het volledige zorgtraject van de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Met behulp van de richtsnoeren kan de incidentie van borstkanker worden verminderd en kunnen de vermijdbare ongelijkheden op het gebied van incidentie, prevalentie, sterfte en overlevingskansen tussen en binnen de EU-landen worden aangepakt. De richtsnoeren en de bijbehorende handleidingen voor kwaliteitsborging zijn online beschikbaar bij het kenniscentrum en zullen worden bijgewerkt zodra nieuw bewijsmateriaal beschikbaar komt.

Achtergrond

Het kenniscentrum voor kanker zal door wetenschappers van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Commissie worden beheerd. Dankzij hun expertise bij het aansturen van andere kenniscentra en hun deskundigheid op kankergebied zijn zij zeer geschikt voor deze taak. Zij zijn onder meer ervaren in het verstrekken van richtsnoeren om screening, diagnose en zorg te verbeteren, het consolideren van beste praktijken voor kankerpreventie en het benutten van het potentieel van kankergegevens bij het monitoren en extrapoleren van de gevolgen van kanker.

In de kenniscentra van de Commissie werken deskundigen, onderzoekers en beleidsmakers van binnen en buiten de Commissie samen om beleidsvragen in een breed kader te formuleren en empirisch onderbouwde antwoorden te ontwikkelen.

Het kenniscentrum voor kanker is het tiende kenniscentrum van de Commissie en het negende dat onder leiding van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek wordt opgericht. Het vormt een aanvulling op de kenniscentra die al zijn opgericht op het gebied van biodiversiteit, bio-economie, aardobservatie, mondiale voedsel- en voedingszekerheid, territoriaal beleid, migratie en demografie, rampenrisicobeheer, levensmiddelenfraude en -kwaliteit, en tolken (dit laatste kenniscentrum wordt geleid door de tolkendienst van de Commissie — het DG SCIC).

Nadere informatie

Infografiek (pdf)

Filmpje

Kenniscentrum voor kanker

Een kankerbestrijdingsplan voor Europa

EU-missie inzake kanker