EU en VS zetten kordate stap om geschil over vliegtuigen te beëindigen
Valdis Dombrovskis i, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie, en Katherine Tai, handelsgezant van de VS, hebben een akkoord bereikt over grote burgerluchtvaartuigen, waarmee bijna 17 jaar lopende geschillen plaats maken voor een toekomstgericht samenwerkingsplatform voor het aanpakken van bilaterale kwesties en mondiale uitdagingen.
Beide partijen zullen nu trachten reeds lang bestaande meningsverschillen weg te werken om toekomstige geschillen te vermijden en een gelijk speelveld voor onze vliegtuigfabrikanten te behouden, en zullen ook trachten te voorkomen dat er nieuwe meningsverschillen ontstaan.
De EU en de VS zijn ook overeengekomen om gedurende vijf jaar de toepassing van schadelijke tarieven ter waarde van 11,5 miljard USD die bedrijven en mensen aan beide zijden van de Atlantische Oceaan treffen, op te schorten.
Beide partijen zullen samenwerken bij het gezamenlijk analyseren en aanpakken van niet-marktconforme praktijken van derden die schade kunnen berokkenen aan onze sector van grote burgerluchtvaartuigen.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen i verklaarde: “Met de overeenkomst over Boeing-Airbus hebben wij vandaag een belangrijke stap gezet om het langste handelsgeschil in de geschiedenis van de WTO op te lossen. Ik ben blij dat ons trans-Atlantisch partnerschap, na intensief overleg tussen de Europese Commissie en de Amerikaanse regering, op kruissnelheid komt. Dit geeft blijk van de nieuwe geest van samenwerking tussen de EU en de VS en toont aan dat wij de andere kwesties in beider voordeel kunnen oplossen. Samen kunnen we resultaten boeken voor onze burgers en bedrijven.”
Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter van de Commissie, zei: “Met deze overeenkomst laten wij het geschil tussen Airbus-Boeing een zachte landing maken. Dit bewijst dat de trans-Atlantische betrekkingen nu op een hoger niveau komen en dat we met de VS kunnen samenwerken om langdurige geschillen aan te pakken. We hebben nu de tijd en de ruimte om een blijvende oplossing te vinden via onze nieuwe werkgroep luchtvaartuigen, terwijl importeurs aan beide zijden van de Atlantische Oceaan miljarden euro's rechten kunnen uitsparen.”
In het kader van het Memorandum van overeenstemming over een samenwerkingskader voor grote burgerluchtvaartuigen hebben beide partijen hun voornemen geuit om:
-
-een werkgroep inzake grote burgerluchtvaartuigen op te richten onder leiding van de respectieve minister van Handel van beide partijen;
-
-aan producenten van grote burgerluchtvaartuigen financiering te verstrekken tegen marktvoorwaarden;
-
-O&O-financiering te verstrekken via een open en transparant proces en de resultaten van volledig door de overheid gefinancierde O&O vrij beschikbaar te stellen, voor zover de wet dit toelaat;
-
-aan hun eigen producenten geen O&O-financiering of andere specifieke steun (zoals specifieke belastingvrijstellingen) te verstrekken die de andere partij schade zou berokkenen;
-
-samen te werken bij het aanpakken van niet-marktconforme praktijken van derden die schade kunnen toebrengen aan hun respectieve industrie van grote burgerluchtvaartuigen;
-
-de toepassing van hun tegenmaatregelen voor een periode van 5 jaar te blijven opschorten, waarbij voor importeurs aan beide zijden van de Atlantische Oceaan miljarden euro's aan douanerechten worden vermeden.
Het geschil tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten over grote burgerluchtvaartuigen (ook bekend als het Airbus-Boeing-geschil) is het langst lopende geschil in de geschiedenis van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
Het begon in 2004, toen de VS bij de WTO een zaak tegen de EU aanhangig maakten waarin werd gesteld dat het blok de Europese producent van grote burgerluchtvaartuigen Airbus illegaal subsidieerde. De EU heeft in mei 2005 ook een klacht ingediend tegen de VS wegens onrechtmatige steun aan Boeing.
Naar aanleiding van besluiten van de WTO hebben zowel de VS (in oktober 2019) als de EU (in november 2020) sancties opgelegd op elkaars uitvoer, voor een totale waarde van 11,5 miljard dollar aan handel tussen beide partijen. Als gevolg daarvan moesten bedrijven in de EU en de VS meer dan 3,3 miljard dollar aan rechten betalen.
Volgende stappen
Beide partijen zullen overleg blijven plegen om hun voornemens met betrekking tot de financiering, geld voor onderzoek en ontwikkeling en specifieke steun voor grote burgerluchtvaartuigen operationeel te maken.
Het luchtvaartuiggeschil tussen de EU en de VS in cijfers
De tegenmaatregelen van de VS in de zaak Airbus betroffen 19 verschillende productcategorieën, waaronder vliegtuigen, wijnen en gedistilleerde dranken, kaas en andere zuivelproducten, en machines, ter waarde van 7,5 miljard USD. De tarieven bedroegen 15 % voor vliegtuigen en 25 % voor niet-luchtvaartgebonden producten en leidden ertoe dat de Amerikaanse importeurs ongeveer 2,2 miljard USD aan rechten hebben betaald.
De tegenmaatregelen van de EU in de zaak-Boeing betroffen 130 verschillende productcategorieën, waaronder vliegtuigen, noten, tabak, gedistilleerde dranken, handtassen en tractoren, ter waarde van 4 miljard USD. De tarieven bedroegen 15 % voor vliegtuigen en 25 % voor niet-luchtvaartgebonden producten en leidden ertoe dat importeurs in de EU ongeveer 1,1 miljard USD aan rechten hebben betaald.
De recente geschiedenis van het geschil tussen de EU en de VS over luchtvaartuigen
In mei 2018 stelde de Beroepsinstantie, de hoogste besluitvormingsinstantie van de WTO, vast dat de EU en haar lidstaten de eerdere WTO-uitspraken niet volledig hadden nageleefd. Als gevolg daarvan gaf de WTO de VS toestemming tegenmaatregelen te nemen tegen Europese uitvoer ter waarde van maximaal 7,5 miljard USD. De VS hebben die maatregelen in oktober 2019 ingesteld.
In maart 2019 bevestigde de Beroepsinstantie van de WTO dat de VS de vliegtuigfabrikant Boeing illegaal bleven steunen ten nadele van Airbus, de Europese lucht- en ruimtevaartindustrie en haar vele werknemers. Na de toestemming van de WTO heeft de EU tegenmaatregelen ingesteld ten aanzien van uitvoer van de VS naar de EU ter waarde van 4 miljard USD (in november 2020).
In juli 2020 hebben Airbus en bepaalde lidstaten beslissende stappen aangekondigd om ervoor te zorgen dat zij volledig voldoen aan hun internationale verplichtingen die voortvloeien uit de uitspraak van de WTO tegen de EU, en riepen zij de VS op hun tegenmaatregelen tegen de EU op te heffen.
Op 5 maart 2021 zijn de EU en de VS overeengekomen alle in de context van het Airbus-geschil en het Boeing-geschil bij wijze van vergelding ingestelde rechten op uitvoer van de EU en de VS voor vier maanden op te schorten. Door de opschorting konden beide partijen zich concentreren op het vinden van een oplossing voor dit langdurige conflict.
Meer informatie
Memorandum van overeenstemming over een samenwerkingskader voor grote burgerluchtvaartuigen
Uitspraak van de WTO-Beroepsinstantie over subsidies van de VS aan Boeing
Openbare raadpleging over de voorlopige lijst van producten in de zaak Boeing
Voorlopige lijst van producten