Council agrees on new rules for cross-border energy infrastructure
Infographic - Connecting energy infrastructure in the EU i
De Raad i is tot een algemene oriëntatie (standpunt) gekomen over de herziening van de verordening voor trans-Europese energienetwerken (TEN-E). Doel van de herziene TEN-E-verordening is de grensoverschrijdende energie-infrastructuur van de EU te moderniseren, koolstofvrij te maken en te verbinden, om bij te dragen aan de verwezenlijking van een klimaatneutrale EU in 2050. Ook is het de bedoeling marktintegratie, concurrentievermogen en voorzieningszekerheid te blijven waarborgen.
Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn, hebben we moderne, verbonden energie-infrastructuur nodig die aangepast is aan schone-energietechnologieën. Er moeten meer slimme energienetten en meer hernieuwbare energiebronnen in onze netten komen. Dankzij het akkoord van vandaag investeren we in een groene en klimaatneutrale toekomst waarbij efficiëntie, concurrentievermogen en voorzieningszekerheid worden gewaarborgd en tegelijkertijd niemand wordt achtergelaten.
João Pedro Matos Fernandes, Portugese minister van Milieubeheer en Klimaatactie
Er zullen 11 prioritaire corridors en 3 prioritaire gebieden worden ontwikkeld en verbonden via projecten van gemeenschappelijk belang, die worden gefinancierd door de Connecting Europe Facility voor 2021-2027. Verder worden de infrastructuurcategorieën die in aanmerking komen voor steun geactualiseerd, waarbij de nadruk op decarbonisatie ligt en offshore-elektriciteitsnetwerken, waterstofinfrastructuur en slimme energienetten als nieuwe aandachtspunten werden toegevoegd.
In zijn standpunt besloot de Raad de steun voor nieuwe aardgas- en olieprojecten stop te zetten en verplichte duurzaamheidscriteria voor alle projecten in te voeren. Gedurende een overgangsperiode - die eindigt op 31 december 2029 - kan voor waterstof bestemde infrastructuur die is omgebouwd vanuit aardgasinfrastructuur worden gebruikt voor transport of opslag van een vooraf bepaald mengsel van waterstof met aardgas of biomethaan. Uit geselecteerde projecten zal blijken hoe deze infrastructuur aan het einde van de overgangsperiode niet langer voor aardgas zal worden gebruikt, maar louter voor waterstof. De keuze zal vallen op kandidaat-projecten waarbij de infrastructuur gericht is op enkel waterstof tegen het einde van de overgangsperiode, zonder verlenging voor aardgas. Doel is deze sector geleidelijk aan koolstofvrij te maken en het aandeel van hernieuwbare gassen in de pijpleidingen te verhogen.
In zijn standpunt legt de Raad de nadruk op energie uit hernieuwbare bronnen voor alle infrastructuur, waaronder slimme gasnetten.
Aan Cyprus en Malta, die nog niet op het trans-Europese gasnetwerk zijn aangesloten, wordt een uitzondering toegekend. Projecten in de ontwikkelings- of planningsfase die krachtens de vorige verordening de status van "project van gemeenschappelijk belang" kregen, behouden die status totdat de aansluiting voltooid is. Dit moet die 2 lidstaten uit hun isolatie halen en hun toegang geven tot toekomstige energiemarkten (waaronder waterstof).
De Raad besloot bepaalde soorten elektrolytische cellen in het toepassingsgebied van de verordening op te nemen die voor meer duurzaamheid zorgen. Die cellen moeten goed zijn voor een capaciteit van ten minste 100 MW in een project. De productie van waterstof - met name uit hernieuwbare bronnen - via deze cellen moet leiden tot de vereiste broeikasgasreductie van 70% over de gehele levenscyclus, ten opzichte van een fossiele referentiebrandstof van 94 g CO2eq/MJ.
De lidstaten kwamen ook overeen de vergunnings- en goedkeuringsprocedures te vereenvoudigen en versnellen.
Het standpunt van de Raad zorgt ervoor dat nieuwe projecten in het kader van de herziene verordening blijven voldoen aan de doelstellingen van marktintegratie, concurrentievermogen en voorzieningszekerheid. Ook blijft er steun gaan naar projecten die regio's verbinden die momenteel nog niet aangesloten zijn op de Europese energiemarkten, die bestaande grensoverschrijdende interconnecties versterken en die samenwerking met landen buiten de EU bevorderen.
De tekst van de algemene oriëntatie zal binnenkort beschikbaar zijn.
Achtergrond en volgende stappen
De Europese Commissie i presenteerde op 15 december 2020 haar voorstel voor een herziene TEN-E-verordening. Op basis van de algemene oriëntatie zal de Raad gaan onderhandelen met het Europees Parlement i, om een akkoord over de toekomstige wetgeving te bereiken. Vervolgens zal dat voorlopig politiek akkoord tussen de 2 instellingen via een formele aannemingsprocedure wetgeving worden.