Ouderwets lobbyen en de klimaatuitspraak tegen Shell

De rechtbank heeft Shell opgedragen om zijn CO2-uitstoot drastisch te reduceren. In een NRC-artikel hierover geeft Arco Timmermans i, Bijzonder Hoogleraar Public Affairs, zijn visie op ouderwets lobbyen en over hoe ondernemingen als Shell hun belangen behartigen bij kabinet en Tweede Kamer.

Timmermans is van mening dat het Shell-vonnis opnieuw bewijst dat 'ouderwets lobbyen' zijn beste tijd heeft gehad. Ouderwets lobbyen wil zeggen dat het financiële eigenbelang voorop staat. Timmermans zegt hierover: 'Bij belangenbehartiging wordt het steeds belangrijker om die op een geloofwaardige manier te verbinden met maatschappelijke belangen.' Volgens Timmermans breekt een nieuw economisch tijdperk aan. Hij noemt dit de 'publiekisering' van het bedrijfsleven. Timmermans: 'Ik zie het ook onder mijn studenten. Die zijn steeds vaker geïnteresseerd in de ethische aspecten van lobbyen.'

Laisser-faire-houding

Het artikel gaat ook in op de weinig slagvaardige indruk die politiek Den Haag maakt als het aankomt op klimaat. De rechter heeft Shell nu tot actie gemaand, omdat de politiek daar te passief voor is. Volgens Timmermans ligt dat mede aan de 'laisser-faire-houding' van de overheid. Dat kan voordelig lijken voor bedrijven en lobbyisten, maar als een rechter moet besluiten dat het allemaal niet snel genoeg gaat, kunnen zij ook imagoschade lijden. Zo bezien is het vonnis niet alleen een nederlaag voor Shell, maar ook voor de politiek. Timmermans: 'Om het klimaatbeleid in een stroomversnelling te krijgen, heb je toch politieke visie nodig'. Timmermans verwacht dat bedrijven hun boodschap steeds meer zullen verknopen met maatschappelijke belangen. Toch sluit hij niet uit dat het tegenovergestelde zal gebeuren, in de vorm van een minder zichtbare lobby, in de schaduw. Timmermans: 'Want veranderen doet altijd pijn.'

Het onderzoek van prof. dr. Arco Timmermans richt zich op de dynamiek van de publieke en politieke agenda en de rol van allerlei typen organisaties en groepen die hun belangen behartigen en daarbij coalities sluiten om sterker te staan. Bij dit onderzoek en onderwijs op het gebied van public affairs draait het ook om het bevorderen van de dialoog tussen wetenschap en praktijk, door masterclasses, gastoptredens en commentaar op de actualiteit.