COVID-19-vaccins: EP-leden botsen over tijdelijk vrijgeven patenten

Europarlementariërs waren het oneens over de vraag of de EU i voorstellen moet steunen om patenten voor COVID-19-vaccins vrij te geven tijdens een plenair debat op 19 mei.

Het debat kwam nadat de Amerikaanse regering begin mei aangekondigde dat zij een tijdelijke afstand van intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot vaccins en medische producten tegen COVID-19 zou steunen. Zuid-Afrika en India hadden de maatregel in oktober 2020 voorgesteld en de kwestie wordt besproken binnen de Wereldhandelsorganisatie i. Ongeveer 60 landen over de hele wereld hebben hun steun uitgesproken.

Wereldwijde verantwoordelijkheid

Voorstanders zeggen dat een afstand van intellectuele eigendomsrechten de wereldwijde toegang tot betaalbare vaccins en andere medische producten zou kunnen verbeteren. Veel EP i-leden wezen op het belang van het optreden van de EU als wereldleider.

"Het is waar dat het huidige model ons in de loop der jaren heeft geholpen om economische en gezondheidsvooruitgang te boeken, maar met meer dan 3 miljoen mensen die al omgekomen zijn door de pandemie, hebben we nu buitengewone oplossingen nodig", aldus Iratxe García Pérez, fractievoorzitter van S&D (Spanje). “De Europese Unie moet haar uiterste best doen om deze arme landen te helpen. We hebben het over een doelstelling die niet alleen humanitair maar ook geostrategisch is.”

Philippe Lamberts (Groenen i/EFA, België) zei: “Op dit moment hebben honderden miljoenen mensen nog steeds geen toegang tot vaccins die hun leven kunnen redden, omdat ze niet op de juiste plek zijn geboren. (…) Europa moet vaccins beschouwen als een wereldwijd algemeen goed, waarbij de kwantiteit en prijs niet alleen kunnen worden overgelaten aan drie of vier grote farmaceutische bedrijven. "

“Hoe zijn we hiertoe gekomen? Vandaag bespreken we opnieuw het afstand doen van patenten op vaccins. Dit had vanaf het begin duidelijk moeten zijn ”, zei Manon Aubry (GUE/NGL, Frankrijk). "Miljoenen levens staan op het spel en de passiviteit leidt tot het doden van mensen."

Andere maatregelen zijn effectiever, zeggen Europarlementariërs

Andere sprekers in het debat zeiden dat het vrijgeven van patenten geen snelle resultaten op mondiaal niveau zal opleveren en stelden alternatieve routes voor om landen in moeilijkheden te helpen.

Esther de Lange (EVP i, Nederland) onderstreepte dat de EU bijna evenveel vaccins heeft geëxporteerd als voor eigen gebruik. “We moeten belemmeringen voor de export van materialen en vaccins opheffen, vooral door landen als het VK en de VS. Donaties moeten worden verhoogd. De productie moet hier drastisch worden opgevoerd, maar ook in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. De EU moet Afrika met name helpen bij de productie van vaccins. De kennis die nodig is om vaccins te produceren, moet worden overgedragen en gedeeld. "

Dacian Cioloş (Renew Europe, Roemenië) zei dat het voorstel van de VS om af te zien van octrooien op vaccins de echte problemen niet aanpakt. "[Amerikaanse president] Biden geeft geen tijdige antwoorden, afzien van patenten is een lange en complexe procedure. Wat we eigenlijk moeten doen, is nu hulp sturen naar arme mensen. " Hij benadrukte de noodzaak voor de VS om het COVAX-initiatief te steunen dat tot doel heeft lage- en middeninkomenslanden toegang te geven tot tests en vaccins.

Roman Haider (ID, Oostenrijk) betwijfelde of ontwikkelingslanden in staat zouden zijn vaccins sneller te produceren dan westerse landen, China en Rusland. "Dus we winnen niet echt tijd of extra doses vaccins door af te zien van intellectuele eigendomsrechten", zei hij terwijl hij het voorste “een aanval op eigendom, in dit geval intellectuele eigendomsrechten” noemde.

Geert Bourgeois (ECR i, België) zei: "Het afstand doen van patenten is wat we een vals goed idee noemen. (...) Niemand heeft kunnen aantonen dat het afstand doen van patenten zal leiden tot een versnelling en toename van vaccins. De productie van vaccins is zeer complex; het opzetten van productie en kwaliteitscontrole duurt zoveel jaren dat het afzien van patenten in 2021 geen effect heeft. De echte oplossing ligt in het bewerkstelligen van een drastische toename van de productie en het lijkt erop dat we daarin slagen."

Namens het Portugese voorzitterschap van de Raad i zei Augusto Santos Silva dat de EU bereid is concrete voorstellen over intellectuele eigendomsrechten voor vaccins te bespreken. Hij merkte echter op dat het huidige internationale kader al flexibel is en voorziet in verplichte licenties die export naar landen zonder productiecapaciteit mogelijk maken.

Valdis Dombrovskis i, uitvoerend vicevoorzitter van de Commissie: "De verantwoordelijkheden van Europa houden niet op bij onze grenzen. We zijn ons altijd bewust geweest van de noodzaak van wereldwijde solidariteit en we hebben onze solidariteit getoond met zinvolle acties, omdat niemand veilig is totdat iedereen veilig is. "

"De productie opvoeren en vaccins breder, sneller en tegen een betaalbare prijs delen, is de meest effectieve manier om de pandemie over de hele wereld op dit kritieke moment te bestrijden."

Het Parlement zal in de plenaire vergadering van juni over een resolutie over dit onderwerp stemmen.